Khi nào cần tiêm uốn ván? Những thông tin cần biết

Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra, có thể dẫn đến co cứng cơ, khó thở và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Tiêm vắc xin uốn ván là biện pháp hiệu quả giúp phòng ngừa bệnh, nhưng không phải ai cũng biết khi nào cần tiêm uốn ván để đảm bảo an toàn. Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Uốn ván là gì?

Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương. Khi xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở, vi khuẩn này sản sinh ngoại độc tố tetanospasmin, gây ra tình trạng co cứng cơ nghiêm trọng, dẫn đến khó thở, co giật và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Uốn ván có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt là khi các triệu chứng đã tiến triển nặng. Do đó, tiêm vắc xin phòng bệnh là biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe.

Nguyên nhân gây bệnh uốn ván

Bệnh uốn ván xuất phát từ sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn Clostridium tetani trong điều kiện thiếu oxy tại vết thương. Dưới đây là các yếu tố chính gây bệnh:

• Vi khuẩn Clostridium tetani và ngoại độc tố tetanospasmin: Vi khuẩn Clostridium tetani tồn tại dưới dạng bào tử trong môi trường tự nhiên như đất, bụi bẩn, phân động vật. Khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng phát triển mạnh mẽ và tạo ra ngoại độc tố tetanospasmin. Đây chính là tác nhân gây ra các triệu chứng co cứng cơ đặc trưng của bệnh uốn ván.

• Con đường xâm nhập qua vết thương: Vi khuẩn Clostridium tetani không thể xâm nhập trực tiếp qua da lành mà cần một vết thương hở để thâm nhập vào cơ thể.

• Môi trường sinh sống của vi khuẩn: Clostridium tetani là loại vi khuẩn kỵ khí, phát triển mạnh trong môi trường thiếu oxy. Chúng có mặt phổ biến trong: Đất cát, bùn, bụi bẩn, phân động vật, các dụng cụ y tế, dao kéo không tiệt trùng kỹ lưỡng

Khi ngoại độc tố tetanospasmin lan truyền qua máu và hệ thần kinh, nó ngăn chặn hoạt động của các chất ức chế thần kinh, làm tăng kích thích lên cơ. Điều này dẫn đến các triệu chứng co cứng cơ liên tục, co giật đau đớn, ảnh hưởng đến chức năng hô hấp và có thể gây suy hô hấp, tử vong.

Uốn ván là một bệnh nguy hiểm, nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả bằng vắc xin. Do đó, việc tiêm phòng đầy đủ và xử lý vết thương đúng cách là cách tốt nhất để ngăn chặn bệnh. Vậy khi nào cần tiêm uốn ván?

Khi nào cần tiêm uốn ván?

Tiêm phòng uốn ván là biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Lịch tiêm uốn ván được thiết lập phù hợp với từng nhóm đối tượng nhằm đảm bảo khả năng miễn dịch lâu dài và hiệu quả. Dưới đây là các thời điểm cần tiêm phòng uốn ván theo khuyến cáo y khoa.

Tiêm phòng uốn ván ở trẻ em

Theo chương trình tiêm chủng mở rộng, trẻ em cần được tiêm phòng uốn ván sớm để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh. Lịch tiêm uốn ván cho trẻ thường được kết hợp trong các loại vắc xin phối hợp như DTP (bạch hầu – ho gà – uốn ván) hoặc vắc xin 6 trong 1 (Hexaxim, Infanrix Hexa).

Lịch tiêm uốn ván cho trẻ em theo quy định của Bộ Y tế như sau:

• Mũi 1: Khi trẻ được 2 tháng tuổi.

• Mũi 2: Khi trẻ 3 tháng tuổi.

• Mũi 3: Khi trẻ 4 tháng tuổi.

• Mũi 4: Tiêm nhắc lại khi trẻ 18 tháng tuổi.

• Mũi 5: Tiêm nhắc lại lúc 4 - 6 tuổi.

Việc tiêm đầy đủ các mũi vắc xin giúp trẻ tạo miễn dịch bền vững, phòng ngừa uốn ván và các bệnh lý nguy hiểm khác.

Tiêm phòng uốn ván ở người lớn

Người lớn cần tiêm nhắc lại vắc xin uốn ván để duy trì khả năng miễn dịch. Những đối tượng làm việc trong môi trường có nguy cơ cao tiếp xúc với vi khuẩn Clostridium tetani cần đặc biệt chú ý tiêm phòng uốn ván. Nhiều người thắc mắc "Chỉ tiêm 1 mũi uốn ván có sao không?", dưới đây là lịch tiêm cơ bản cho người chưa tiêm uốn ván trước đó:

• Mũi 1: Tiêm vào thời điểm bất kỳ.

• Mũi 2: Cách mũi đầu tiên 1 tháng.

• Mũi 3: Cách mũi thứ hai 6 tháng.

Người lớn nên tiêm nhắc lại mỗi 10 năm để duy trì miễn dịch, trừ trường hợp có nguy cơ cao thì có thể xem xét tiêm nhắc lại sau 5 năm.

Tiêm phòng uốn ván cho phụ nữ mang thai

Phụ nữ mang thai cần tiêm vắc xin uốn ván để bảo vệ cả mẹ và thai nhi khỏi nguy cơ uốn ván sơ sinh. Việc tiêm phòng uốn ván cho bà bầu cần được hoàn thành trước ngày dự sinh ít nhất 2 tuần để đảm bảo hiệu quả miễn dịch.

Lịch tiêm uốn ván cho phụ nữ mang thai theo Thông tư 38/2017/TT-BYT như sau:

Chưa từng tiêm hoặc không rõ lịch sử tiêm chủng:

• Mũi 1: Tiêm khi có thai lần đầu.

• Mũi 2: Cách mũi đầu tiên ít nhất 1 tháng.

• Mũi 3: Cách mũi thứ hai ít nhất 6 tháng hoặc trong lần mang thai tiếp theo.

• Mũi 4: Cách mũi thứ ba ít nhất 1 năm hoặc trong lần mang thai tiếp theo.

• Mũi 5: Cách mũi thứ tư ít nhất 1 năm hoặc trong lần mang thai tiếp theo.

Nếu đã tiêm đủ từ 2 liều trở lên trước khi mang thai:

• Tiêm 1 mũi nhắc lại nếu lần tiêm gần nhất cách đây ≥ 6 tháng.

• Tiêm nhắc lại mỗi 10 năm để duy trì miễn dịch.

Tiêm phòng uốn ván trong trường hợp có vết thương hở

Bất kỳ ai bị vết thương hở, đặc biệt là vết thương sâu, bẩn hoặc bị dị vật đâm vào đều cần xem xét tiêm phòng uốn ván ngay lập tức.

Nguyên tắc xử trí:

• Nếu đã tiêm đủ 3 mũi và mũi gần nhất trong vòng 5 năm: Không cần tiêm nhắc lại.

• Nếu đã tiêm đủ 3 mũi nhưng mũi cuối cùng cách đây > 5 năm: Tiêm nhắc lại 1 mũi.

• Nếu chưa từng tiêm hoặc không rõ tiền sử tiêm chủng: Tiêm ngay 1 mũi vắc xin và có thể kết hợp huyết thanh kháng uốn ván (TAT) nếu vết thương nghiêm trọng.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc giải đáp thắc mắc "Khi nào cần tiêm uốn ván?" một cách cụ thể và chi tiết. Tiêm phòng uốn ván là biện pháp quan trọng giúp bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ nhiễm trùng nguy hiểm, đặc biệt khi gặp các vết thương dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn Clostridium tetani xâm nhập. Nếu không chắc chắn về tình trạng tiêm chủng của mình hoặc gặp vết thương nghi ngờ, hãy đến cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm phòng kịp thời.

Tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu, bạn sẽ được sử dụng vắc xin chính hãng, an toàn, hiệu quả, được tư vấn bởi đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và trải nghiệm quy trình tiêm nhanh chóng, không cần chờ đợi lâu. Hiện tại, giá vắc xin phòng uốn ván tại Long Châu chỉ từ 144.000 VNĐ, giúp bạn an tâm bảo vệ sức khỏe với chi phí hợp lý. Đặt lịch ngay tại tiemchunglongchau.com.vn hoặc liên hệ hotline: 1800 6928 để được tư vấn miễn phí.