Khám phụ khoa bằng mỏ vịt để làm gì? Khi nào cần thực hiện?

Khám phụ khoa không chỉ giúp phát hiện sớm các vấn đề như viêm nhiễm, u nang hay tổn thương cổ tử cung mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa ung thư phụ khoa. Dù phổ biến và an toàn, thủ thuật khám phụ khoa bằng mỏ vịt vẫn khiến nhiều người e ngại do thiếu thông tin hoặc hiểu sai về quy trình. Việc tìm hiểu đúng và đầy đủ sẽ giúp bạn tự tin hơn khi đi thăm khám và thực hiện thủ thuật này.

Khám phụ khoa bằng mỏ vịt là gì?

Khám phụ khoa bằng mỏ vịt là một phương pháp y khoa sử dụng dụng cụ gọi là mỏ vịt (speculum) để tách nhẹ thành âm đạo, giúp bác sĩ quan sát trực tiếp bên trong âm đạo và cổ tử cung. Đây là một thủ thuật cơ bản, an toàn, được sử dụng rộng rãi trong các buổi kiểm tra sức khỏe phụ khoa để đánh giá tình trạng vùng kín và phát hiện sớm các vấn đề bất thường.

Thủ thuật khám bằng mỏ vịt phục vụ nhiều mục đích quan trọng:

• Kiểm tra viêm nhiễm và tổn thương: Mỏ vịt giúp bác sĩ phát hiện các dấu hiệu viêm nhiễm như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung hoặc các tổn thương như loét, polyp cổ tử cung.
• Thực hiện xét nghiệm Pap smear và HPV: Lấy mẫu tế bào cổ tử cung để xét nghiệm Pap smear (phát hiện sớm ung thư cổ tử cung) hoặc xét nghiệm HPV.
• Lấy dịch âm đạo để xét nghiệm: Mẫu dịch âm đạo có thể được phân tích để xác định các tác nhân gây viêm như vi khuẩn, nấm men hoặc ký sinh trùng.

Theo Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), khám bằng mỏ vịt là một bước không thể thiếu trong kiểm tra phụ khoa định kỳ, đặc biệt với phụ nữ từ 21 tuổi trở lên hoặc đã quan hệ tình dục. Thủ thuật này giúp bác sĩ có cái nhìn toàn diện về sức khỏe vùng kín, từ đó đưa ra chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Quy trình khám phụ khoa bằng mỏ vịt diễn ra như thế nào?

Quy trình khám phụ khoa bằng mỏ vịt được thiết kế để đơn giản, nhanh chóng và an toàn. Dưới đây là các bước chi tiết:

Chuẩn bị trước khi khám

Để đảm bảo kết quả khám chính xác và giảm khó chịu, các chị em cần lưu ý một số điểm sau:

• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ: Rửa nhẹ nhàng bằng nước sạch hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ có độ pH 4.5 - 5.5 trước khi đến khám. Tránh sử dụng xà phòng mạnh hoặc thụt rửa sâu.
• Không quan hệ tình dục: Tránh quan hệ tình dục trong 24 - 48 giờ trước khám để không làm thay đổi môi trường âm đạo hoặc ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
• Tránh khám khi đang có kinh nguyệt: Kinh nguyệt có thể cản trở việc quan sát cổ tử cung và làm sai lệch kết quả xét nghiệm Pap smear hoặc dịch âm đạo.
• Thông báo với bác sĩ: Nếu đang mang thai, có tiền sử dị ứng hoặc đang dùng thuốc, hãy báo trước để bác sĩ điều chỉnh quy trình phù hợp.

Các bước thực hiện

• Tư thế khám: Người bệnh nằm ngửa trên bàn khám ở tư thế phụ khoa (chân đặt trên giá đỡ, đầu gối gập) để tạo điều kiện thuận lợi cho bác sĩ.
• Đưa mỏ vịt vào âm đạo: Bác sĩ nhẹ nhàng đưa mỏ vịt (đã được bôi trơn bằng gel y tế) vào âm đạo. Mỏ vịt thường được làm ấm trước (nếu là kim loại) để giảm cảm giác lạnh.
• Quan sát và lấy mẫu: Mỏ vịt được tách nhẹ để mở rộng thành âm đạo, giúp bác sĩ quan sát cổ tử cung và âm đạo. Nếu cần, bác sĩ sẽ dùng que tăm bông chuyên dụng để lấy mẫu tế bào hoặc dịch âm đạo để xét nghiệm.
• Kết thúc: Mỏ vịt được rút ra nhẹ nhàng, và quá trình khám hoàn tất. Toàn bộ thủ thuật thường chỉ kéo dài 5 - 10 phút.

Khám phụ khoa bằng mỏ vịt có đau không?

Trong thực tế, phương pháp khám bằng mỏ vịt thường không gây đau nếu bác sĩ thao tác đúng kỹ thuật. Người bệnh có thể cảm thấy hơi căng hoặc áp lực nhẹ khi mỏ vịt được tách ra, nhưng cảm giác này sẽ nhanh chóng biến mất. Trong một số trường hợp, mỏ vịt kim loại có thể gây cảm giác hơi lạnh, nhưng điều này không đáng lo ngại.

Tuy nhiên, nếu bạn quá lo lắng hoặc căng thẳng sẽ dễ gây co bóp, khiến việc đưa mỏ vịt vào khó hơn và gây cảm giác không thoải mái. Để giảm thiểu lo lắng, bạn nên hít thở sâu, thả lỏng cơ thể và trao đổi thẳng thắn với bác sĩ nếu cảm thấy quá khó chịu để họ điều chỉnh thao tác.

Khi nào nên khám phụ khoa bằng mỏ vịt?

Khám phụ khoa bằng mỏ vịt là một phần quan trọng trong chăm sóc sức khỏe sinh sản, đặc biệt với các đối tượng và trường hợp sau:

• Phụ nữ đã quan hệ tình dục: Quan hệ tình dục làm tăng nguy cơ viêm nhiễm hoặc lây nhiễm các vi khuẩn, nấm men hoặc virus như HPV, do đó cần kiểm tra định kỳ.
• Phụ nữ từ 21 tuổi trở lên: Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC, 2023), phụ nữ từ 21 tuổi nên bắt đầu xét nghiệm Pap smear định kỳ để phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.
• Người có triệu chứng bất thường: Bao gồm khí hư có mùi hôi, màu sắc bất thường (vàng, xanh, nâu), ngứa rát vùng kín, chảy máu âm đạo bất thường hoặc đau bụng dưới kéo dài.

Theo khuyến cáo, phụ nữ không có vấn đề phụ khoa hoặc tiền sử bất thường vẫn nên khám phụ khoa 1 năm/lần. Trường hợp nếu có tiền sử viêm nhiễm tái phát, bất thường cổ tử cung hoặc nguy cơ cao nhiễm HPV thì tốt nhất nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần.

Khám phụ khoa bằng mỏ vịt là bước kiểm tra quan trọng giúp phát hiện sớm các vấn đề phụ khoa và bảo vệ sức khỏe sinh sản. Dù nhiều chị em vẫn còn lo ngại, nhưng hiểu rõ về quy trình và mục đích của thủ thuật này sẽ giúp bạn yên tâm và chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe.

Ngoài việc chăm sóc và khám phụ khoa định kỳ, bạn cũng đừng quên tiêm phòng vắc xin HPV để bảo vệ sức khỏe sinh sản và phòng ngừa ung thư cổ tử cung nhé! Hãy đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và tiêm vắc xin an toàn, hiệu quả, giúp bạn yên tâm chăm sóc sức khỏe lâu dài!