Đau quai hàm: Nguyên nhân gây ra và cách khắc phục

Đau quai hàm không chỉ đơn giản là một cơn đau thoáng qua, trong một số trường hợp, đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khoẻ khác. Do đó, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ cung cấp cho quý bạn đọc về nguyên nhân và cách điều trị khi gặp phải triệu chứng đau hàm qua bài viết dưới đây.

Đau quai hàm là gì?

Đau quai hàm hay đau xương hàm là tình trạng bạn cảm thấy đau ở phần hàm của mặt, triệu chứng đau có thể rất đa dạng và khác nhau giữa mỗi người. Bạn có thể gặp phải tình trạng đau liên tục hoặc từng cơn, đau cảm giác âm ỉ hoặc nhói buốt, đau kèm các triệu chứng khác như sưng, nóng, đỏ. Trong đó, một số vấn đề phổ biến khác có thể đi kèm với đau quai hàm bao gồm:

• Cảm giác co cứng và đau tại khu vực hàm.

• Cơn đau kéo dài, có thể xuất hiện ở xung quanh hoặc bên trong vùng tai.

• Đau có thể lan ra cả khuôn mặt và đầu.

• Người bệnh gặp khó khăn trong việc ăn uống.

• Do sự cứng khớp hàm, việc mở và đóng miệng cũng trở nên khó khăn.

Các nguyên nhân gây đau quai hàm

Có nhiều lý do khiến một người có thể gặp tình trạng đau quai hàm, trong đó phổ biến nhất gồm:

Rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ)

Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến đau quai hàm, ảnh hưởng đến khớp nối giữa xương hàm dưới và hộp sọ. Người mắc TMJ thường cảm thấy đau khi nhai, khó mở miệng và có thể nghe thấy âm thanh lạo xạo từ khớp hàm. Rối loạn này có thể bắt nguồn từ chấn thương, thói quen nghiến răng, căng thẳng kéo dài hoặc thoái hóa khớp. Các phương pháp điều trị thường bao gồm sử dụng thuốc giảm đau, vật lý trị liệu, hoặc trong một số trường hợp nặng, can thiệp phẫu thuật.

Viêm khớp thái dương hàm

Đây là tình trạng viêm ảnh hưởng đến khớp nối giữa xương hàm và hộp sọ. Những triệu chứng thường gặp gồm đau vùng quai hàm, sưng tấy, cứng khớp, thậm chí có thể kèm theo sốt. Nguyên nhân gây viêm có thể do nhiễm trùng, bệnh lý tự miễn hoặc chấn thương. Phương pháp điều trị chủ yếu là sử dụng thuốc kháng viêm, giảm đau và có thể cần phẫu thuật nếu bệnh tiến triển nặng.

Nhiễm trùng

Một số bệnh lý nhiễm trùng ở tai, xoang, răng hoặc họng có thể lây lan đến vùng quai hàm, gây đau và sưng. Người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như sốt, mệt mỏi và đau lan rộng. Điều trị thường bao gồm dùng thuốc kháng sinh để kiểm soát nhiễm trùng kết hợp với các biện pháp giảm đau, hạ sốt. Hoặc trong trường hợp nhiễm virus gây bệnh quai bị, sưng đau hàm cũng là một triệu chứng phổ biến.

Chấn thương

Những tác động mạnh như tai nạn, ngã hoặc va đập vào mặt có thể làm tổn thương khớp hàm, dẫn đến đau đớn, sưng tấy, bầm tím và khó cử động miệng. Điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng, có thể cần đến thuốc giảm đau, chườm lạnh hoặc can thiệp y tế trong trường hợp nặng.

Nguyên nhân khác

Ngoài các yếu tố kể trên, một số nguyên nhân khác cũng có thể gây đau quai hàm như:

• Mọc răng khôn: Khi răng khôn mọc lệch hoặc bị kẹt, nó có thể chèn ép vào nướu và gây đau.

• Căng thẳng và nghiến răng: Thói quen nghiến răng vô thức, đặc biệt là khi ngủ, có thể làm căng cơ hàm và gây đau nhức.

• Sai tư thế khi ngủ: Nằm nghiêng hoặc để đầu ở tư thế không đúng có thể tạo áp lực lên quai hàm, dẫn đến đau nhức sau khi thức dậy.

Ung thư (hiếm gặp)

Trong một số trường hợp hiếm hoi, đau quai hàm có thể liên quan đến các bệnh lý ung thư như ung thư xương hàm, ung thư tuyến nước bọt hoặc ung thư da vùng mặt. Một số dấu hiệu cảnh báo bao gồm:

• Cơn đau kéo dài không rõ nguyên nhân;

• Xuất hiện khối u hoặc sưng bất thường ở hàm;

• Tê bì hoặc mất cảm giác ở vùng mặt;

• Gặp khó khăn khi nuốt hoặc nói;

• Sụt cân không rõ lý do.

Lưu ý rằng mức độ và tính chất của cơn đau quai hàm có thể khác nhau tùy vào nguyên nhân. Nếu bạn gặp phải triệu chứng kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường, hãy thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Các cách xử trí khi bị đau quai hàm

Nếu cơn đau quai hàm chỉ ở mức độ nhẹ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để cải thiện tình trạng mà chưa cần đến gặp bác sĩ:

Thay đổi thói quen sinh hoạt

Tránh chống tay dưới cằm hoặc nằm nghiêng về phía hàm bị đau khi ngủ, vì điều này có thể tạo thêm áp lực lên cơ hàm, khiến cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn.

Kiểm soát thói quen nghiến răng khi ngủ, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ nếu cần.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Hạn chế thực phẩm có thể làm tăng áp lực lên khớp hàm, bao gồm:

• Đồ ăn cứng, dai, dẻo như kẹo cao su, các món giòn dễ vỡ.

• Thực phẩm cay nóng có thể kích thích cơ hàm.

• Các loại thịt dai, sườn sụn, nước đá.

• Đồ uống chứa caffeine, rượu bia và các chất kích thích.

Ưu tiên thực phẩm hỗ trợ tốt cho xương và khớp, chẳng hạn như:

• Các món giàu canxi và vitamin D giúp tăng cường sức khỏe xương hàm.

• Thức ăn được chế biến mềm, dạng súp hoặc lỏng.

• Cắt nhỏ thực phẩm để giảm áp lực khi nhai.

Biện pháp hỗ trợ giảm đau

Một số biện pháp có thể giúp hỗ trợ giảm đau hàm bao gồm:

• Chườm nóng hoặc chườm lạnh: Nhiệt độ ấm giúp thư giãn cơ bắp và giảm tình trạng co cứng khớp. Nếu có sưng viêm kèm theo, nên ưu tiên chườm lạnh để giảm sưng.

• Xoa bóp, bấm huyệt: Dùng ngón trỏ và ngón giữa ấn nhẹ vào vùng hàm bị đau, kết hợp xoa bóp theo chuyển động tròn khoảng 5-10 vòng. Lặp lại động tác này nhiều lần cho đến khi cảm thấy dễ chịu hơn.

• Dùng thuốc giảm đau (nếu cần): Có thể sử dụng các loại thuốc như ibuprofen, paracetamol hoặc acetaminophen theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu sau khi dùng thuốc và thực hiện các biện pháp trên mà tình trạng đau không thuyên giảm, nên thăm khám để xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.

Những thông tin trên giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng đau quai hàm. Cơn đau có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả các bệnh lý liên quan đến xương hàm hoặc chỉ đơn giản do thói quen nghiến răng khi ngủ hay cử động hàm đột ngột như ngáp quá to. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc kèm theo dấu hiệu bất thường, bạn nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Hy vọng rằng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đã mang đến cho quý vị những thông tin hữu ích về tình trạng đau quai hàm. Chúng tôi mong muốn tiếp tục đồng hành cùng quý vị trong việc chăm sóc sức khỏe và mang đến những kiến thức y khoa thiết thực nhất ở các bài viết tiếp theo.