Mùa hè và những thời điểm giao mùa là điều kiện thuận lợi cho các loại virus phát triển, đặc biệt là virus gây đau mắt đỏ. Không chỉ gây khó chịu, bệnh còn có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và dễ dàng lây lan nếu không được kiểm soát. Bài viết này của Tiêm chủng Long Châu sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đau mắt đỏ do virus, từ triệu chứng, nguyên nhân, đến cách phân biệt với đau mắt đỏ do vi khuẩn và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe mắt.
Đau mắt đỏ do virus gì?
Đau mắt đỏ do virus thường xuất phát từ các loại virus như adenovirus, enterovirus, hoặc herpes simplex. Đây là những tác nhân phổ biến gây viêm kết mạc, lớp màng mỏng bảo vệ bề mặt mắt và mí mắt. Virus có khả năng lây lan nhanh chóng qua tiếp xúc trực tiếp với dịch mắt của người bệnh, hoặc gián tiếp qua tay, khăn mặt, gối, hoặc các vật dụng dùng chung. Môi trường đông đúc như trường học, văn phòng, hoặc bể bơi công cộng là nơi bệnh dễ bùng phát.
Thông thường, adenovirus là nguyên nhân hàng đầu gây đau mắt đỏ do virus, đặc biệt trong các đợt dịch. Virus này có thể tồn tại trên các bề mặt trong thời gian dài, khiến việc lây nhiễm trở nên dễ dàng hơn nếu không có biện pháp vệ sinh phù hợp.

Dấu hiệu đau mắt đỏ do virus
Các triệu chứng điển hình của đau mắt đỏ do virus có thể bao gồm:
- Mắt đỏ, thường bắt đầu từ một bên và có thể lan sang mắt còn lại.
- Ngứa, cộm như có dị vật trong mắt.
- Chảy nước mắt liên tục, dịch mắt trong hoặc hơi mờ.
- Cảm giác đau nhẹ hoặc nhạy cảm với ánh sáng.
Kèm theo các triệu chứng toàn thân như viêm họng, sốt nhẹ, hoặc cảm giác như bị cảm lạnh. Bệnh thường kéo dài từ 5 đến 10 ngày, tùy thuộc vào sức đề kháng của từng người. Trong một số trường hợp, triệu chứng có thể tự cải thiện mà không cần điều trị đặc hiệu, nhưng việc chăm sóc đúng cách là cần thiết để tránh biến chứng và giảm nguy cơ lây lan.

Phân biệt đau mắt đỏ do virus và vi khuẩn
Hiểu rõ sự khác biệt giữa đau mắt đỏ do virus và do vi khuẩn là yếu tố quan trọng để xử lý và điều trị đúng cách. Dưới đây là những điểm phân biệt chính:
Đặc điểm của đau mắt đỏ do virus:
- Khởi phát: Bệnh thường bắt đầu ở một mắt, sau đó lan sang mắt còn lại sau vài ngày.
- Dịch mắt: Dịch trong suốt hoặc hơi mờ, không có mủ đặc.
- Triệu chứng kèm theo: Có thể xuất hiện viêm họng, sốt nhẹ, hoặc hạch ở cổ hoặc trước tai.
- Lây lan: Khả năng lây nhiễm cao qua tiếp xúc với dịch mắt hoặc các bề mặt nhiễm virus.
- Thời gian kéo dài: Triệu chứng thường giảm dần trong 5-10 ngày nếu được chăm sóc đúng cách.
Đặc điểm của đau mắt đỏ do vi khuẩn:
- Khởi phát: Bệnh thường ảnh hưởng cả hai mắt ngay từ đầu hoặc lan rất nhanh.
- Dịch mắt: Dịch đặc, màu vàng hoặc xanh, thường gây dính mí mắt sau khi ngủ.
- Triệu chứng khác: Mí mắt sưng nặng, đau nhiều hơn so với đau mắt đỏ do virus.
- Điều trị: Thường cần dùng kháng sinh nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ.
Việc phân biệt hai loại đau mắt đỏ này giúp bạn nhận biết tình trạng của mình và quyết định khi nào cần thăm khám bác sĩ. Nếu không chắc chắn, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để được chẩn đoán chính xác.

Cách phòng ngừa đau mắt đỏ do virus
Phòng ngừa đau mắt đỏ do virus không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng. Dưới đây là những biện pháp hiệu quả:
Giữ vệ sinh mắt và tay
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt sau khi tiếp xúc với các bề mặt công cộng, là cách đơn giản nhưng hiệu quả để ngăn ngừa đau mắt đỏ do virus. Tránh chạm tay vào mắt, mũi, miệng khi tay chưa sạch. Sử dụng khăn mặt riêng và không dùng chung với người khác để giảm nguy cơ lây nhiễm.
Tránh tiếp xúc với người bị đau mắt đỏ
Nếu bạn hoặc người thân bị đau mắt đỏ do virus, cần hạn chế tiếp xúc gần với người khác. Tránh đến nơi đông người như trường học, công sở trong giai đoạn bệnh dễ lây nhất (thường là 3 - 5 ngày đầu). Người bệnh nên đeo kính bảo vệ để giảm nguy cơ phát tán virus qua dịch mắt.
Vệ sinh môi trường sống
Khử khuẩn các vật dụng thường xuyên tiếp xúc như tay nắm cửa, điện thoại, bàn phím, hoặc đồ chơi của trẻ em bằng dung dịch sát khuẩn. Giặt sạch khăn tắm, gối, và chăn bằng nước nóng để loại bỏ virus. Đảm bảo không gian sống thông thoáng, sạch sẽ để hạn chế sự phát triển của tác nhân gây bệnh.
Khi nào cần đến bác sĩ?
Hầu hết các trường hợp đau mắt đỏ do virus có thể tự cải thiện sau vài ngày với chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, bạn cần thăm khám bác sĩ ngay nếu gặp các dấu hiệu sau:
- Triệu chứng kéo dài hơn 7 - 10 ngày mà không cải thiện.
- Đau mắt dữ dội, giảm thị lực, hoặc nhạy cảm với ánh sáng nghiêm trọng.
- Dịch mắt chuyển sang màu vàng/xanh hoặc có mủ đặc, dấu hiệu của nhiễm khuẩn.
- Kèm theo các triệu chứng toàn thân như sốt cao, sưng hạch nghiêm trọng.
Trẻ em, người già, hoặc những người có hệ miễn dịch yếu cần được theo dõi sát sao và đưa đến bác sĩ sớm nếu có dấu hiệu bất thường. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc điều trị kịp thời giúp ngăn ngừa biến chứng hiếm gặp như viêm giác mạc hoặc tổn thương mắt lâu dài.

Đau mắt đỏ do virus là một bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, và cách xử lý. Việc phân biệt đau mắt đỏ do virus với đau mắt đỏ do vi khuẩn, cùng với thói quen vệ sinh tốt, sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe mắt và giảm nguy cơ lây lan cho cộng đồng. Hãy luôn chú ý đến các dấu hiệu bất thường và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết để đảm bảo đôi mắt luôn khỏe mạnh.