Đặt vòng tránh thai có an toàn không? Khi nào nên và không nên đặt vòng?

Giống như bất kỳ biện pháp nào, việc đặt vòng cũng có thể đi kèm với một số rủi ro và tác dụng phụ nhất định. Vì vậy, việc hiểu rõ đặt vòng tránh thai có ảnh hưởng không, cũng như khi nào nên và không nên đặt vòng, sẽ giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp, đảm bảo sức khỏe sinh sản lâu dài. Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp được thắc mắc đặt vòng tránh thai có an toàn không cũng như những điều cần biết về vòng tránh thai.

Vòng tránh thai hoạt động như thế nào?

Vòng tránh thai (IUD – Intrauterine Device) là một dụng cụ nhỏ, thường có hình chữ T, được đặt vào bên trong tử cung nhằm ngăn ngừa quá trình thụ thai. Cơ chế hoạt động tùy theo từng loại vòng nhưng nhìn chung có 2 dạng chính:

• Vòng tránh thai chứa đồng (vòng đồng): Vòng chứa đồng hoạt động bằng cách giải phóng ion đồng, tạo ra môi trường không thuận lợi cho tinh trùng, làm giảm khả năng tinh trùng di chuyển và thụ tinh với trứng. Đồng thời, nó cũng làm thay đổi nội mạc tử cung, ngăn cản trứng đã thụ tinh làm tổ.
• Vòng tránh thai nội tiết (vòng nội tiết): Vòng nội tiết chứa hormone progestin được phóng thích từ từ vào tử cung. Hormone này có tác dụng làm đặc dịch nhầy cổ tử cung, ngăn chặn tinh trùng xâm nhập, làm mỏng lớp niêm mạc tử cung, khiến trứng khó bám vào để phát triển và ở một số người, còn có thể ức chế sự rụng trứng. Nhờ cơ chế này, vòng tránh thai mang lại hiệu quả tránh thai cao (trên 98%) và có tác dụng lâu dài từ 3 đến 10 năm, tùy theo loại vòng sử dụng.

Đặt vòng tránh thai có an toàn không?

Câu trả lời là "Có", nếu được thực hiện đúng cách và đúng đối tượng. Đây là một trong những phương pháp tránh thai hiệu quả và lâu dài nhất hiện nay, với tỷ lệ ngừa thai lên tới trên 98%.

Vòng tránh thai không ảnh hưởng đến nội tiết (với vòng đồng), không làm thay đổi cảm giác khi quan hệ và có thể tháo ra bất cứ lúc nào nếu muốn mang thai lại. Tuy nhiên, như bất kỳ can thiệp y tế nào, đặt vòng cũng tiềm ẩn một số rủi ro như đau bụng nhẹ, ra máu bất thường, viêm nhiễm nếu không đảm bảo vệ sinh, và hiếm gặp là tụt hoặc lệch vòng.

Đặc biệt, không phải phụ nữ nào cũng phù hợp để đặt vòng, ví dụ người đang bị viêm phụ khoa, chưa sinh con, tử cung dị dạng nên thăm khám và tư vấn tại cơ sở y tế uy tín trước khi đặt vòng.

Thời điểm nào nên và không nên đặt vòng tránh thai?

Đặt vòng tránh thai là một trong những phương pháp ngừa thai hiệu quả và được nhiều phụ nữ lựa chọn. Tuy nhiên, hiệu quả và độ an toàn của phương pháp này còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm đặt vòng. Không phải lúc nào cũng thích hợp để đặt vòng và trong một số trường hợp cụ thể, việc đặt vòng có thể gây ra tác dụng phụ hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Vậy đâu là thời điểm nên đặt vòng và khi nào không nên thực hiện thủ thuật này?

Thời điểm nên đặt vòng tránh thai

Thời điểm lý tưởng để đặt vòng tránh thai là ngay sau kỳ kinh nguyệt, thường vào khoảng ngày thứ 3 – 5 của chu kỳ. Lúc này, cổ tử cung mềm và mở hơn giúp việc đặt vòng diễn ra dễ dàng và ít đau. Ngoài ra, phụ nữ sau sinh thường có thể đặt vòng sau khoảng 6 tuần, khi tử cung đã co hồi hoàn toàn và không có dấu hiệu viêm nhiễm. 

Đối với phụ nữ sinh mổ, nên đợi ít nhất 3 tháng để đảm bảo vết mổ lành hẳn trước khi tiến hành thủ thuật. Một số trường hợp cũng có thể đặt vòng ngay sau phá thai hoặc sảy thai nếu không có tình trạng nhiễm trùng và được bác sĩ chỉ định cụ thể.

Thời điểm không nên đặt vòng tránh thai

Ngược lại, phụ nữ không nên đặt vòng nếu đang bị viêm nhiễm phụ khoa, viêm cổ tử cung hoặc viêm vùng chậu, vì có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm. 

Những người có tử cung dị dạng, u xơ tử cung lớn hoặc chưa từng sinh con (với vòng đồng) cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng vì dễ gây đau và biến chứng. 

Ngoài ra, đặt vòng trong khi đang mang thai hoặc nghi ngờ có thai là hoàn toàn chống chỉ định. 

Phụ nữ mới sinh (dưới 6 tuần với sinh thường hoặc dưới 3 tháng với sinh mổ) cũng không nên đặt vòng quá sớm để tránh ảnh hưởng đến quá trình hồi phục của tử cung.

Những điều cần lưu ý sau khi đặt vòng tránh thai

Sau khi đặt vòng tránh thai, nhiều phụ nữ nghĩ rằng chỉ cần kiểm tra định kỳ là đủ. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả tránh thai và hạn chế tối đa các rủi ro, việc chăm sóc và theo dõi cơ thể trong những ngày, tuần và tháng đầu sau khi đặt vòng là vô cùng quan trọng:

• Nghỉ ngơi trong 1 – 2 ngày đầu sau khi đặt vòng để giảm cảm giác khó chịu, đau bụng nhẹ. Theo dõi cơ thể trong những ngày đầu để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường. Tái khám sau 4 – 6 tuần để kiểm tra vị trí vòng đã ổn định hay chưa. Khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 – 12 tháng hoặc theo lịch hẹn của bác sĩ.
• Không quan hệ tình dục trong ít nhất 7 ngày đầu sau khi đặt vòng. Tránh thụt rửa âm đạo sâu, dùng dung dịch vệ sinh mạnh gây kích ứng. Hạn chế mang vác nặng, vận động mạnh (leo cầu thang, tập thể dục nặng...) trong 1 tuần đầu. Không tự ý kiểm tra hoặc sờ vào vòng vì có thể gây lệch vị trí.
• Cần đi khám bác sĩ ngay nếu gặp các tình trạng ra máu âm đạo kéo dài bất thường, đau bụng dữ dội, co thắt, sốt cao hoặc cảm giác mệt mỏi kéo dài, khí hư có mùi hôi, màu lạ (vàng xanh), ngứa hoặc nóng rát vùng kín.

Đặt vòng tránh thai là một phương pháp hiệu quả, lâu dài và nhìn chung khá an toàn nếu được thực hiện đúng cách và đúng đối tượng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tuyệt đối và tránh các biến chứng không mong muốn, phụ nữ cần được thăm khám, tư vấn kỹ lưỡng trước khi đặt vòng, đồng thời lựa chọn thời điểm phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân. 

Việc hiểu rõ ưu và nhược điểm, cũng như các lưu ý quan trọng trước và sau khi đặt vòng sẽ giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt trong việc lựa chọn phương pháp tránh thai phù hợp nhất cho mình. Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn trả lời được câu hỏi đặt vòng tránh thai có an toàn không cũng như một số vấn đề liên quan.