Việc tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván đã góp phần giảm đáng kể số ca mắc bệnh và tỷ lệ tử vong trên toàn thế giới. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa rõ về các loại vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván đang được sử dụng hiện nay. Có mấy loại vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván?
Bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván nguy hiểm như thế nào?
Bạch hầu, ho gà và uốn ván là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể xảy ra ở bất kỳ ai, bất kể độ tuổi hay môi trường sống nào. Đặc biệt, trong những năm gần đây, tỷ lệ mắc các bệnh này tại nhiều tỉnh, thành ở Việt Nam đang có xu hướng gia tăng trở lại, gây lo ngại cho cộng đồng. Điều này cho thấy những thách thức trong việc kiểm soát và theo dõi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này.
/co_may_loai_vac_xin_bach_hau_ho_ga_uon_van_3_bf55bae382.png)
Bạch hầu
Bạch hầu là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lây lan chủ yếu qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ người bệnh. Bệnh đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và người lớn trên 40 tuổi. Nếu không được điều trị đặc hiệu, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 50%.
Biến chứng của bạch hầu bao gồm:
- Tắc nghẽn đường thở do màng giả ở họng.
- Viêm cơ tim, có thể dẫn đến suy tim.
- Bệnh đa dây thần kinh, gây yếu liệt cơ.
- Suy thận và suy đa tạng, đe dọa trực tiếp tính mạng.
Ho gà
Ho gà là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Bordetella Pertussis tấn công hệ hô hấp. Ban đầu, bệnh có các triệu chứng giống nhiễm trùng đường hô hấp thông thường, nhưng sau đó tiến triển thành những cơn ho dữ dội, kéo dài, đi kèm với âm thanh thở rít giống tiếng gà gáy đặc trưng.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có từ 30 - 50 triệu ca mắc ho gà trên toàn cầu, với khoảng 300.000 ca tử vong, chủ yếu xảy ra ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 12 tháng tuổi.
Ngoài nguy cơ tử vong, ho gà còn có thể gây ra những biến chứng nặng nề như:
- Suy hô hấp.
- Viêm phổi.
- Tổn thương não do thiếu oxy trong các cơn ho kéo dài.
Uốn ván
Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng cấp tính nghiêm trọng, do độc tố của vi khuẩn Clostridium Tetani xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở. Ngoại độc tố của vi khuẩn ảnh hưởng toàn cơ thể, đặc biệt là hệ thần kinh trung ương, gây ra hiện tượng cứng cơ và co thắt cơ nghiêm trọng.
Uốn ván thường được nhận biết qua các triệu chứng đặc trưng như:
- Tăng trương lực cơ, dẫn đến co cứng toàn thân.
- Các cơn co thắt dữ dội, có thể gây ngừng thở.
Nếu không được điều trị, uốn ván có tỷ lệ tử vong rất cao, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và người già.
Tại Việt Nam, chương trình tiêm chủng mở rộng được triển khai từ hơn 40 năm trước, đã mang lại những thành tựu to lớn trong việc kiểm soát bạch hầu, ho gà và uốn ván. Nhờ chương trình này, tỷ lệ mắc bệnh đã giảm đáng kể: Bạch hầu giảm 228 lần, ho gà giảm 844 lần, và uốn ván sơ sinh giảm 18 lần (so với năm 1991). Đây là minh chứng rõ ràng cho tầm quan trọng của tiêm chủng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực, bạch hầu, ho gà và uốn ván vẫn có nguy cơ quay trở lại và bùng phát thành dịch nếu tỷ lệ tiêm chủng không được duy trì ở mức cao trên toàn quốc. Những biến động trong tỷ lệ tiêm chủng, do dịch bệnh hoặc nhận thức chưa đầy đủ của người dân, có thể khiến chúng ta đối mặt với các đợt bùng phát nguy hiểm trong tương lai.
Do đó, việc nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của tiêm chủng, đặc biệt đối với các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, là vô cùng cấp thiết. Tiêm chủng không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần xây dựng lá chắn miễn dịch cộng đồng, ngăn chặn các bệnh nguy hiểm quay trở lại và đe dọa cuộc sống của chúng ta.
/co_may_loai_vac_xin_bach_hau_ho_ga_uon_van_2_f93962cb1c.png)
Có mấy loại vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván?
Hiện nay, có nhiều loại vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván, được phân loại theo thành phần và đối tượng tiêm chủng.
Vắc xin 6 trong 1
Vắc xin 6 trong 1 là loại vắc xin phối hợp phòng 6 bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và viêm màng não mủ hoặc viêm phổi do Hib.
Tại Việt Nam, có hai loại vắc xin 6 trong 1 được sử dụng trong tiêm chủng dịch vụ, bao gồm Infanrix Hexa (Bỉ) và Hexaxim (Pháp).
Vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa (Bỉ)
Vắc xin Infanrix Hexa được phát triển bởi tập đoàn GlaxoSmithKline (GSK), một trong những tập đoàn hàng đầu về dược phẩm và chế phẩm sinh học. Vắc xin này được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi đến tròn 2 tuổi, với lịch tiêm gồm 4 mũi:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
- Mũi 2: Một tháng sau mũi 1.
- Mũi 3: Một tháng sau mũi 2.
- Mũi 4: 12 tháng sau mũi 3 (tối thiểu cách 6 tháng).
Vắc xin 6 trong 1 Hexaxim (Pháp)
Vắc xin Hexaxim được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn Sanofi Pasteur, đã được cấp phép lưu hành tại hơn 120 quốc gia với hơn 50 triệu liều được sử dụng trên toàn thế giới. Lịch tiêm vắc xin Hexaxim tương tự Infanrix Hexa, gồm 4 mũi tiêm ở các mốc thời gian như trên.
Vắc xin 5 trong 1
Vắc xin 5 trong 1 giúp phòng 5 bệnh: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và viêm màng não mủ hoặc viêm phổi do Hib. Hiện tại, loại vắc xin 5 trong 1 được sử dụng phổ biến tại Việt Nam là vắc xin Pentaxim (Pháp), do Sanofi Pasteur phát triển. Pentaxim được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng đến tròn 2 tuổi, với lịch tiêm 4 mũi:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
- Mũi 2: Một tháng sau mũi 1.
- Mũi 3: Một tháng sau mũi 2.
- Mũi 4: Một năm sau mũi 3.
/co_may_loai_vac_xin_bach_hau_ho_ga_uon_van_1_6c345c8056.png)
Vắc xin 4 trong 1
Vắc xin 4 trong 1 phòng các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván và bại liệt. Tại Việt Nam, vắc xin Tetraxim (Pháp) do Sanofi Pasteur sản xuất là vắc xin được sử dụng phổ biến. Vắc xin này được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên, với lịch tiêm 5 mũi:
- Mũi 1: Lần đầu tiên tiêm.
- Mũi 2: 01 tháng sau mũi 1.
- Mũi 3: 01 tháng sau mũi 2.
- Mũi 4: 12 tháng sau mũi 3.
- Mũi tiêm nhắc: cách 03 năm sau mũi 4 hoặc lúc 4 - 6 tuổi (theo khuyến cáo của WHO/CDC).
Vắc xin 3 trong 1
Vắc xin 3 trong 1 giúp phòng bạch hầu, ho gà và uốn ván. Hai loại vắc xin phổ biến tại Việt Nam là vắc xin Adacel (Canada) và vắc xin Boostrix (Bỉ), được sử dụng cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn.
Lịch tiêm vắc xin 3 trong 1:
Đối với người đã tiêm đủ lịch cơ bản: Tiêm nhắc 1 mũi mỗi 10 năm.
Đối với người chưa tiêm đủ lịch: Tiêm 3 mũi, gồm:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
- Mũi 2: 01 tháng sau mũi 1.
- Mũi 3: 06 tháng sau mũi 2.
Lưu ý: Có thể chuyển đổi giữa Adacel và Boostrix khi tiêm nhắc.
Việc tiêm vắc xin phối hợp giúp giảm số lần tiêm mà vẫn đảm bảo hiệu quả phòng bệnh cao. Đây là giải pháp tối ưu để bảo vệ trẻ em và cộng đồng khỏi những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Ai nên tiêm vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván?
Tiêm phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván là biện pháp hiệu quả giúp bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm từ những căn bệnh truyền nhiễm này. Các nhóm đối tượng nguy cơ cao bao gồm trẻ em, thanh thiếu niên, phụ nữ mang thai, và người cao tuổi, đều cần tiêm phòng theo lịch trình phù hợp để đảm bảo hiệu quả phòng ngừa tối ưu.
Trẻ em và thanh thiếu niên
Đây là nhóm đối tượng quan trọng nhất cần tiêm phòng để xây dựng miễn dịch ngay từ nhỏ và duy trì hiệu quả bảo vệ lâu dài.
Trẻ em từ 2 tháng tuổi: Trẻ trong độ tuổi này cần được tiêm vắc xin 5 trong 1 hoặc 6 trong 1, bao gồm thành phần phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván. Lịch tiêm phòng thường gồm 4 mũi, được thực hiện vào các thời điểm:
Mũi 1: Khi trẻ được 2 tháng tuổi.
Mũi 2: Khi trẻ được 3 tháng tuổi.
Mũi 3: Khi trẻ được 4 tháng tuổi.
Mũi nhắc lại: Khi trẻ từ 16 đến 18 tháng tuổi.
Trẻ 4 đến 6 tuổi: Khi trẻ bước vào độ tuổi này, khả năng bảo vệ của các mũi tiêm đầu đời có thể đã suy giảm. Đây cũng là giai đoạn trẻ bắt đầu đi học tiểu học, thường xuyên tiếp xúc với môi trường đông người, làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh. Do đó, trẻ cần được tiêm nhắc vắc xin 4 trong 1, giúp phòng ngừa bạch hầu, ho gà, uốn ván, và bại liệt.
Thanh thiếu niên từ 9 đến 15 tuổi: Lứa tuổi này thường bị bỏ quên trong lịch tiêm phòng do thời gian giữa các mũi tiêm cách xa nhau. Tuy nhiên, việc tiêm nhắc lại là cần thiết để duy trì hiệu quả bảo vệ từ các mũi tiêm trước, đồng thời hỗ trợ sức khỏe tốt cho giai đoạn dậy thì. Thanh thiếu niên nên tiêm nhắc 1 mũi vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván trong khoảng thời gian này.
/co_may_loai_vac_xin_bach_hau_ho_ga_uon_van_4_11674910b2.png)
Phụ nữ mang thai
Tiêm phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván trong thai kỳ không chỉ bảo vệ sức khỏe của mẹ mà còn giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh. Thời điểm tiêm chủng lý tưởng nhất là trong 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ.
Khi mẹ tiêm vắc xin đầy đủ, cơ thể sẽ tạo ra kháng thể truyền qua nhau thai, giúp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh trong những tháng đầu đời khi hệ miễn dịch của trẻ còn yếu. Ngoài ra, kháng thể từ sữa mẹ cũng góp phần hỗ trợ trẻ chống lại các mầm bệnh ngay sau khi chào đời. Đây là biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Người cao tuổi và người có bệnh nền
Khi tuổi tác tăng cao, hệ miễn dịch của cơ thể ngày càng dần suy yếu. Bên cạnh đó, những người có bệnh nền như tim mạch, suy thận, tiểu đường, hoặc phổi tắc nghẽn mạn tính cũng có nguy cơ cao bị các biến chứng nặng nề nếu nhiễm bạch hầu, ho gà, hoặc uốn ván.
Nguy cơ đối với người cao tuổi và người bệnh nền: Những bệnh lý nền có thể trở nên nghiêm trọng hơn hoặc thậm chí đe dọa tính mạng nếu không may nhiễm các bệnh trên.
Lịch tiêm khuyến cáo: Người cao tuổi và người có bệnh nền nên tiêm nhắc lại 1 mũi vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván mỗi 10 năm, hoặc theo lịch trình cụ thể được khuyến cáo bởi bác sĩ.
Việc tiêm phòng vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván đúng lịch và đầy đủ không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn giúp tạo miễn dịch cộng đồng, ngăn ngừa sự lây lan của bệnh. Đây là giải pháp an toàn, hiệu quả, và cần thiết để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ tiêm phòng vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván tin cậy với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm và quy trình tiêm chủng an toàn, hiện đại. Hãy đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và tiêm phòng đúng lịch, bảo vệ sức khỏe toàn diện cho bạn và những người thân yêu!