Cách lập kế hoạch chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết đúng cách, khoa học

Sốt xuất huyết là bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm, thường bùng phát trong mùa mưa và có thể gây biến chứng đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Việc lập kế hoạch chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết đúng cách sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị, đồng thời hạn chế tối đa các nguy cơ biến chứng.

Nguyên nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết Dengue là một dạng bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, lây qua trung gian truyền bệnh là muỗi vằn Aedes. Số ca mắc bệnh thường gia tăng vào mùa mưa. Bệnh diễn tiến theo những cơ chế sinh lý bệnh lý điển hình như sau:

• Thất thoát huyết tương do thành mạch tăng tính thấm, khiến máu bị cô đặc. Trong trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể bị sốc do giảm thể tích tuần hoàn và tử vong.

• Xuất huyết sự rối loạn đông máu.

Bệnh sốt xuất huyết có nguy hiểm?

Trong thời gian gần đây, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) liên tục đưa ra những cảnh báo nghiêm trọng về sự gia tăng số ca mắc sốt xuất huyết trên toàn cầu. Căn bệnh này hiện được liệt vào danh sách 10 mối đe dọa sức khỏe toàn cầu và được xếp vào nhóm khẩn cấp y tế cấp độ 3 (mức cảnh báo cao nhất).

Sốt xuất huyết được đánh giá là bệnh lý nguy hiểm bởi nhiều yếu tố:

• Diễn tiến bệnh khó lường;

• Chưa có thuốc điều trị đặc hiệu;

• Nhiều biến chứng nặng nề, có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

Ngoài ra, vì biểu hiện sốt trong giai đoạn đầu thường giống với các bệnh lý thông thường, đặc biệt ở trẻ em, nên dễ bị bỏ qua. Khi bệnh trở nặng và có biến chứng rõ rệt, người bệnh mới được đưa đến bệnh viện, lúc này việc điều trị đã trở nên phức tạp hơn rất nhiều.

Tính đến hiện tại, y học vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho sốt xuất huyết. Việc chữa trị chủ yếu tập trung vào việc giảm nhẹ triệu chứng đối với ca bệnh nhẹ và xử lý rối loạn sinh lý khi bệnh diễn tiến nặng.

Nếu không được chẩn đoán sớm và can thiệp kịp thời, sốt xuất huyết có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng như:

• Tụt huyết áp do sốc;

• Giảm số lượng tiểu cầu gây xuất huyết;

• Tăng tính thấm thành mạch làm mất thể tích tuần hoàn;

• Tích tụ dịch trong cơ thể, gây suy hô hấp hoặc suy đa cơ quan nghiêm trọng như gan, não, tim và các bộ phận quan trọng khác.

Lập kế hoạch chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết

Lập kế hoạch chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết bao gồm các biện pháp:

Kiểm soát nhiệt độ cơ thể

Kiểm soát nhiệt độ cơ thể bằng cách:

• Định kỳ đo thân nhiệt 6 - 8 giờ/lần, nhất là vào các ngày thứ 3 - 5 của bệnh, vì hạ nhiệt bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo sốc dù không có xuất huyết rõ ràng.

• Theo dõi sự tỉnh táo của bệnh nhân. Cần để ý các biểu hiện như lơ mơ, bứt rứt, hôn mê hoặc trạng thái uể oải.

• Nên cho người bệnh mặc trang phục nhẹ, mỏng, thoáng khí và nằm nơi có không gian thoáng mát.

• Khi người bệnh sốt cao, nên lau cơ thể bằng nước ấm, có thể chườm vùng nách hoặc bẹn để giúp hạ nhiệt.

• Chỉ sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định bác sĩ, tuyệt đối không dùng aspirin hay ibuprofen do có thể gây chảy máu tiêu hóa hoặc toan máu.

• Khuyến khích uống nhiều nước như nước lọc, oresol, nước trái cây,… để tránh mất nước và hỗ trợ phục hồi.

Theo dõi dấu hiệu sinh tồn

Đảm bảo tuần hoàn máu ổn định:

• Kiểm tra mạch, huyết áp và nhiệt độ mỗi 4 - 6 giờ tùy theo diễn biến bệnh.

• Quan sát màu sắc da, môi và niêm mạc để phát hiện các dấu hiệu bất thường.

• Theo dõi khả năng ăn uống, ghi nhận hiện tượng nôn ói hay khó khăn trong việc bổ sung dịch bằng đường miệng.

Chế độ dinh dưỡng

Cần chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết với chế độ dinh dưỡng phù hợp theo từng giai đoạn bệnh để quá trình phục hồi nhanh hơn:

• Giai đoạn đầu: Ưu tiên các món ăn lỏng, mềm, dễ tiêu hóa, đặc biệt với trẻ nhỏ. Nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày.

• Trường hợp xuất huyết tiêu hóa: Ngừng ăn uống qua đường tiêu hóa, thay vào đó bổ sung dinh dưỡng bằng đường truyền tĩnh mạch.

• Nếu có dấu hiệu liên quan đến gan mật: Theo dõi lượng đường trong máu, giảm lượng đạm nếu cần thiết để tránh nguy cơ hôn mê gan.

• Biến chứng thần kinh: Nên nuôi ăn bằng sonde dạ dày hoặc truyền tĩnh mạch tùy vào tình trạng bệnh nhân.

• Giai đoạn phục hồi: Tăng dần khẩu phần và số lần ăn để bù đắp dinh dưỡng, giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục.

Hướng dẫn chăm sóc tại nhà

Lập kế hoạch chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết tại nhà:

• Khi người bệnh sốt cao, người thân cần biết cách lau mát và sử dụng thuốc hạ sốt đúng cách.

• Duy trì việc uống đủ nước và ăn các món lỏng, tránh thức ăn và đồ uống có màu dễ gây nhầm lẫn với máu như màu đỏ, nâu hoặc đen.

• Cần phổ biến cho người nhà những dấu hiệu nặng như sốt kéo dài, chân tay lạnh, tiêu phân đen, tiểu ít, nôn ói liên tục để kịp thời nhập viện.

Biện pháp phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết

Thực hiện các biện pháp phòng ngừa:

• Tránh muỗi đốt bằng cách ngủ mùng, dùng kem chống muỗi và giữ gìn môi trường sống sạch sẽ, không để nước đọng.

• Chủ động tiêm phòng vắc xin Qdenga giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh, kết hợp với việc giữ gìn vệ sinh và phòng tránh muỗi hiệu quả.

Hy vọng nội dung bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách lập kế hoạch chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết. Việc chăm sóc đúng cách không chỉ hỗ trợ quá trình hồi phục hiệu quả mà còn góp phần ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra.

Tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả giúp phòng ngừa sốt xuất huyết, giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện cung cấp vắc xin Qdenga, có thể sử dụng cho cả người đã hoặc chưa từng nhiễm virus Dengue. Khi lựa chọn tiêm chủng tại Long Châu, khách hàng được đảm bảo vắc xin chính hãng, quy trình tiêm an toàn, đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp cùng hệ thống cơ sở vật chất hiện đại. Đừng đợi đến khi dịch bệnh bùng phát, hãy chủ động bảo vệ sức khỏe ngay hôm nay! Liên hệ ngay hotline miễn phí 18006928 để đặt lịch hẹn.