Cách cho trẻ uống thuốc không bị nôn và những sai lầm ba mẹ cần tránh

Nhiều phụ huynh gặp khó khăn khi cho trẻ uống thuốc vì trẻ dễ phản ứng nôn trớ hoặc từ chối hợp tác. Tuy nhiên, nếu áp dụng đúng phương pháp và hiểu rõ những nguyên tắc chuyên môn thì việc cho trẻ uống thuốc sẽ trở nên dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, ba mẹ cũng cần tránh những sai lầm phổ biến có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Cách cho trẻ uống thuốc không bị nôn

Cho trẻ uống thuốc luôn là thử thách lớn với nhiều bậc cha mẹ, đặc biệt là với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Khả năng hợp tác kém cùng với vị đắng của thuốc khiến trẻ dễ bị nôn trớ. Dưới đây những cách cho trẻ uống thuốc không bị nôn hiệu mà ba mẹ có thể áp dụng:

Chia nhỏ liều

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường không thể nuốt một lượng thuốc lớn cùng lúc. Do đó, phụ huynh nên chia thuốc thành nhiều phần nhỏ và cho bé uống từng chút một. Mỗi lần uống nên diễn ra trong thời gian ngắn và không kéo dài quá 20 phút để tránh khiến trẻ mệt mỏi hoặc sợ hãi. 

Sử dụng nhiều cách khác nhau để dụ trẻ uống thuốc

Việc lựa chọn thời điểm và cách tiếp cận phù hợp cũng rất quan trọng. Với trẻ sơ sinh, phụ huynh nên sử dụng các món đồ chơi yêu thích như thú nhồi bông, lắc nhạc hoặc hát nhẹ nhàng để tạo không khí thoải mái trước khi cho uống thuốc. Khi bé khóc hoặc nôn trớ, cần dừng lại để vỗ về và ổn định tinh thần trước khi tiếp tục. Với trẻ lớn hơn, đặc biệt là từ 2 tuổi trở lên, cha mẹ có thể giải thích đơn giản cho trẻ hiểu rằng uống thuốc giúp bé chóng khỏi bệnh và khỏe mạnh.

Ngoài ra, việc sử dụng công cụ hỗ trợ như ống bơm thuốc (xilanh không kim tiêm) cũng có thể giúp kiểm soát lượng thuốc dễ dàng hơn. Đặt nhẹ ống xilanh vào má bên trong miệng và từ từ bơm thuốc vào để tránh kích thích vùng lưỡi và họng gây nôn.

Đặt thuốc vào miệng đúng cách

Vị giác của trẻ tập trung chủ yếu ở phần trước và giữa lưỡi. Vì vậy, để hạn chế phản ứng phun thuốc, phụ huynh nên đưa thuốc vào phần sau của lưỡi (khoảng ⅔ lưỡi về phía cuống họng), sau đó rút thìa hoặc ống bơm nhẹ nhàng ra ngoài. Cách làm này giúp trẻ nuốt thuốc dễ hơn và ít gây nôn trớ.

Một số trường hợp, nếu trẻ đang trong giai đoạn ăn dặm, cha mẹ có thể hỏi ý kiến bác sĩ về việc pha thuốc với một số loại thực phẩm như sữa chua hoặc cháo. Tuy nhiên, cần đảm bảo loại thuốc đó không làm biến đổi mùi vị thức ăn vì điều này có thể khiến trẻ từ chối bữa ăn sau đó.

Lưu ý quan trọng khi cho trẻ uống thuốc đúng cách và an toàn

Ba mẹ cần hiểu rõ và áp dụng đúng cách cho trẻ uống thuốc không bị nôn, đồng thời tuân thủ một số nguyên tắc chuyên môn để đảm bảo hiệu quả điều trị và sự an toàn cho trẻ.

Uống đúng và đủ liều lượng theo chỉ định

Liều lượng thuốc ở trẻ nhỏ thường được tính toán dựa trên cân nặng. Do đó, ba mẹ  cần tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về liều dùng cụ thể cho từng loại thuốc. Với thuốc dạng siro, nên dùng đúng dụng cụ đo lường được kèm theo trong chai thuốc như muỗng định lượng hoặc cốc chia vạch. Nếu thuốc không có dụng cụ đo, phụ huynh cần sử dụng xi lanh để lấy liều thuốc chính xác.

Đối với các thuốc dạng nhỏ giọt như vitamin D3 hoặc men vi sinh, cần đếm đúng số giọt theo độ tuổi và tuyệt đối tránh vượt quá liều khuyến cáo. Việc dùng sai liều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ và gây ra tác dụng phụ không mong muốn.

Thời điểm uống thuốc phù hợp

Tốt nhất nên cho trẻ uống sau khi ăn khoảng 30 phút. Tránh cho uống thuốc khi trẻ quá no hoặc đang trong cơn khóc vì có thể khiến trẻ dễ bị nôn trớ. Tuy nhiên, ba mẹ cần lưu ý có những loại thuốc yêu cầu uống lúc đói hoặc ngay sau bữa ăn. Do đó, nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi cho trẻ dùng thuốc.

Ngoài ra, nên cho trẻ uống thuốc đúng giờ mỗi ngày và không được tự ý rút ngắn hoặc ngưng liệu trình điều trị, đặc biệt với kháng sinh để tránh tình trạng kháng thuốc rất nguy hiểm.

Dùng dụng cụ phù hợp

Hiện nay có nhiều loại dụng cụ bón thuốc tiện dụng được thiết kế riêng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như xi lanh đầu silicon hay thiết bị nhỏ giọt có chia liều rõ ràng. Những sản phẩm này không chỉ giúp đo liều thuốc chính xác mà còn hỗ trợ giảm phản xạ nôn, giúp trẻ uống thuốc dễ dàng hơn.

Những sai lầm phổ biến cần tránh

Trẻ nhỏ có hệ miễn dịch và khả năng chuyển hóa thuốc còn non nớt nên chỉ một sai lầm nhỏ trong cách sử dụng cũng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Dưới đây là những sai lầm cần tránh:

Tự ý dùng thuốc hoặc ngưng dùng

Tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc hoặc ngưng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, không nên sử dụng thuốc nam tự bào chế cho trẻ. Nếu có ý định dùng thuốc đông y, bạn nên đưa bé đến cơ sở y tế chuyên môn để được chỉ định rõ ràng.

Không đọc kỹ hướng dẫn

Một sai lầm thường gặp là không đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc, đặc biệt với các sản phẩm nhỏ giọt như vitamin D3. Một số loại có thể nhỏ trực tiếp vào miệng trẻ (vào má trong hoặc lưỡi) nhưng phụ huynh cần chắc chắn sản phẩm đó được thiết kế để dùng trực tiếp.

Nếu trẻ không hợp tác, quấy khóc hoặc dễ giật mình, nên nhỏ thuốc vào một lượng nhỏ sữa hoặc nước (khoảng 5 - 10 ml) để đảm bảo liều lượng chính xác và tránh quá liều do đếm sai giọt.

Tuyệt đối không pha vào cả bình sữa lớn, vì nếu trẻ không bú hết thì sẽ không nhận đủ liều thuốc.

Tóm lại, cho trẻ uống thuốc đúng cách là một kỹ năng quan trọng trong quá trình chăm sóc. Việc nắm rõ cách cho trẻ uống thuốc không bị nôn, đồng thời tránh các sai lầm thường gặp sẽ giúp ba mẹ yên tâm hơn khi điều trị bệnh cho con. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, ba mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho trẻ. 

Bên cạnh việc chăm sóc dinh dưỡng và theo dõi sức khỏe định kỳ, ba mẹ cần chú trọng tiêm phòng đầy đủ để tăng cường miễn dịch và bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu luôn cập nhật đầy đủ các loại vắc xin, bao gồm vắc xin phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như vắc xin viêm gan B, vắc xin cúm mùa, vắc xin viêm não Nhật Bản, vắc xin 4 trong 1, vắc xin 6 trong 1... Tất cả vắc xin tại Long Châu đều được bảo quản trong hệ thống đạt chuẩn GSP, đảm bảo chất lượng và độ an toàn cao, giúp cha mẹ an tâm khi đưa trẻ đến tiêm chủng theo lịch khuyến cáo.