Cách bế trẻ sơ sinh dễ ngủ: Bí quyết ru bé ngủ ngon và hiệu quả

Giấc ngủ đóng vai trò thiết yếu trong quá trình phát triển thể chất và tinh thần của trẻ sơ sinh. Tình trạng thiếu ngủ hoặc giấc ngủ không sâu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển tâm lý, cảm xúc và chiều cao của trẻ, đặc biệt trong giai đoạn đầu đời khi trẻ đang thích nghi với môi trường sống mới. Ngoài các yếu tố như tình trạng sức khỏe và môi trường ngủ, tư thế ngủ và cách bế trẻ cũng có ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

Tìm hiểu về giấc ngủ của trẻ sơ sinh

Thông thường, trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi sẽ ngủ 12 đến 16 tiếng mỗi ngày, cụ thể:

• Trẻ mới sinh < 1 tháng tuổi: Ngủ gần như cả ngày cả đêm, chỉ thức dậy bú (trung bình mỗi cữ bú cách nhau 2 - 3 tiếng). Vì chưa phân biệt được ngày đêm nên bé có thể ngủ xuyên ban ngày và thức dậy chơi vào ban đêm.
• Trẻ sơ sinh trên 3 tháng tuổi: Một số trẻ từ khoảng 3 ‑ 4 tháng tuổi, tùy theo cân nặng, chế độ bú và sự phát triển, có thể kéo dài cữ bú đêm hoặc ngủ kéo dài hơn, tuy nhiên không nên áp đặt rằng tất cả trẻ đều phải ngủ xuyên đêm mà không bú đêm

Trẻ sơ sinh dễ ngủ hay khó ngủ cũng phụ thuộc vào tháng tuổi và giai đoạn phát triển của trẻ. Ban đầu, giấc ngủ của trẻ có thể rất thất thường, nhưng sau đó lịch ngủ sẽ ổn định với thời lượng lâu hơn khi trẻ dần trưởng thành. Trẻ càng lớn thì lượng sữa bú được càng nhiều và đồng nghĩa trẻ sẽ no lâu hơn và rất ít bị thức giấc vì lý do đói bụng.

Vai trò của giấc ngủ đối với sự phát triển của trẻ

Để tìm được cách bế trẻ sơ sinh dễ ngủ, mẹ cần hiểu rõ tầm quan trọng của giấc ngủ đối với tương lai của trẻ. Với trẻ em, giấc ngủ quan trọng không kém dinh dưỡng hàng ngày. Một giấc ngủ sâu sẽ giúp trẻ tỉnh táo, hoạt bát, khỏe khoắn để bắt đầu ngày mới, tăng khả năng tập trung, đồng thời cũng giúp trẻ ăn uống tốt hơn.

Ngủ sớm, ngủ đủ giấc cũng là yếu tố quyết định đến chiều cao của trẻ. Hormone tăng trưởng được tiết nhiều hơn trong giai đoạn ngủ sâu (slow‑wave sleep), đặc biệt trong nửa đầu đêm. Việc trẻ đi ngủ sớm và có giấc ngủ dài, chất lượng tốt có thể hỗ trợ việc tiết hormone này; nhưng không có bằng chứng cố định rằng khung giờ 10 ‑ 12 giờ đêm là bắt buộc cho tất cả trẻ.

Ngược lại, trẻ bị thiếu ngủ sẽ luôn trong trạng thái mệt mỏi, ủ rũ, dễ mất tập trung, cáu gắt, chán ăn… Nếu tình trạng thiếu ngủ kéo dài, trẻ sẽ bị chậm phát triển cả về chiều cao và trí tuệ.

Cách bế trẻ sơ sinh dễ ngủ

Có rất nhiều giai đoạn trẻ rơi vào khủng hoảng vì cơ thể đang học hỏi và hoàn thiện các kĩ năng mới khiến bé cáu gắt, khó ngủ, hay giật mình. Lúc này, mẹ có thể hỗ trợ bé bằng cách ru trẻ ngủ, vỗ về trẻ, bế vác trẻ… đến khi trẻ ngủ hoàn toàn.

Nhiều gia đình thường sử dụng nôi, võng để ru trẻ ngủ nhưng các chuyên gia cho rằng đây là phương pháp không tốt cho sức khỏe của trẻ. Bởi trong giai đoạn trẻ đang phát triển thể chất, việc rung lắc mạnh sẽ ảnh hưởng tới não bộ.

Trường hợp trẻ khó ngủ, cha mẹ có thể bế trẻ ở tư thế bế vác (áp dụng với trẻ đã đủ cứng cổ), kết hợp vỗ nhẹ vào lưng để giúp trẻ cảm thấy dễ chịu. Việc đung đưa nhẹ nhàng và đều đặn có thể mang lại cảm giác an toàn, giúp trẻ dễ dàng đi vào giấc ngủ. Tuy nhiên, cần lưu ý không rung lắc mạnh hoặc đung đưa quá nhanh vì điều này có thể gây nguy hiểm cho não bộ của trẻ.

Cách bế ru trẻ sơ sinh ngủ

Ru bé ở tư thế nằm ngang là cách bế trẻ sơ sinh dễ ngủ được nhiều mẹ áp dụng nhất. Tư thế này giống như mẹ bế trẻ lúc mới sinh, dùng 2 tay đỡ toàn bộ cơ thể trẻ, mặt hướng lên trên, chiều dài cánh tay đỡ hết phần thân của trẻ. Lúc này cổ và đầu bé sẽ dựa vào chỗ gập khủy tay của mẹ.

Kiểu ru ngủ này giúp bé cảm thấy an toàn và được bảo vệ. Ngoài ra, một bài hát ru nhẹ nhàng hay những bản nhạc du dương cũng sẽ giúp bé chìm vào giấc ngủ nhanh và dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, việc bế ru trẻ thường không được khuyến khích bởi có thể khiến trẻ quen nếp và không thể tự ngủ. Vì thế, giải pháp tối ưu là mẹ hãy chỉ ru khi bé khó ngủ trong tuần khủng hoảng, hoặc dỗ dành trẻ trên tay, sau đó hãy đặt trẻ xuống giường và vỗ về để trẻ tự ngủ.

Cách bế trẻ sơ sinh ngủ không mỏi tay

Đôi khi trẻ quấy khóc, khó đi vào giấc ngủ do chướng bụng, đầy hơi hoặc đang bị ốm nên mẹ phải bế trẻ trên tay khi ngủ. Lúc này, mẹ hãy dùng tay đỡ đầu, cổ, lưng bé, một tay đỡ mông vỗ về bé. Tư thế này sẽ khiến mẹ mỏi lưng, đau tay nếu thực hiện trong thời gian dài. Vì thế, mẹ có thể sử dụng gối kê dưới lưng trẻ vừa giúp trẻ thoải mái vừa giúp mẹ đỡ mỏi tay.

Bên cạnh đó, trẻ khó ngủ, quấy khóc khi ngủ hoặc hay giật mình có thể là dấu hiệu của thiếu chất hoặc bệnh lý nào đó. Nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài không giảm, mẹ hãy theo dõi và đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt để được bác sĩ tư vấn.

Bên cạnh việc áp dụng các cách bế trẻ sơ sinh dễ ngủ giúp trẻ ngủ ngon, mẹ cũng cần quan tâm đến môi trường ngủ và an toàn khi ngủ của con với những nguyên tắc sau:

• Nên cho bé mặc thoải mái, không quá nóng hoặc quá lạnh.
• Môi trường ngủ cần yên tĩnh, đủ tối.
• Nên đặt bé nằm ngủ ở tư thế ngửa, không nằm úp.
• Không đặt các vật mềm như chăn, gối bông trong cũi của bé.
• Hạn chế đội nón, mũ cho trẻ khi ngủ.

Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bé phát triển khỏe mạnh mà còn mang lại sự an tâm, thoải mái cho mẹ. Hy vọng những cách bế trẻ sơ sinh dễ ngủ được chia sẻ trong bài sẽ giúp mẹ chăm sóc con tốt hơn, đồng hành cùng bé trong những năm tháng đầu đời thật nhẹ nhàng và hạnh phúc.