Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 là gì? Mức độ nguy hiểm và cách theo dõi an toàn

Ngày càng nhiều phụ nữ được chẩn đoán “bướu sợi tuyến BI-RADS 3” trong các lần tầm soát ung thư vú định kỳ. Mặc dù đây thường là tổn thương lành tính nhưng khái niệm "BI-RADS 3" vẫn khiến không ít người lo lắng. Vậy bướu sợi tuyến BI-RADS 3 thực sự có ý nghĩa gì? Tổn thương này có gây nguy hiểm không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ, dễ dàng nhận biết và biết cách xử trí đúng nếu gặp phải tình trạng này.

Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 là gì?

Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 là một loại tổn thương lành tính phổ biến ở tuyến vú, thường được phát hiện thông qua các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm hoặc chụp nhũ ảnh. 

Để hiểu rõ hơn, bạn cần nắm được hai khái niệm chính:

• Bướu sợi tuyến: Đây là khối u lành tính, hình thành do sự phát triển quá mức của mô tuyến và mô liên kết trong vú. Bướu thường có hình tròn hoặc bầu dục, bờ rõ, không có dấu hiệu xâm lấn mô xung quanh và kích thước thường nhỏ (dưới 2 - 3 cm).
• BI-RADS 3: Đây là một mức trong hệ thống phân loại BI-RADS (Breast Imaging-Reporting and Data System) của Hiệp hội Bức xạ Hoa Kỳ (ACR). Hệ thống này được dùng để đánh giá các tổn thương vú, từ 0 đến 6. Mức 3 biểu thị tổn thương có khả năng lành tính cao với tỷ lệ ác tính rất thấp (dưới 2%).

Do đó, bướu sợi tuyến BI-RADS 3 là một tổn thương gần như lành tính. Mặc dù nguy cơ chuyển biến thành ác tính là rất thấp nhưng không phải là không có, vì vậy việc theo dõi định kỳ là cần thiết. Lịch trình theo dõi định kỳ theo khuyến cáo bao gồm:

• Tái khám sau 6 tháng: Thực hiện siêu âm hoặc chụp nhũ ảnh để kiểm tra sự thay đổi của bướu.
• Theo dõi trong 2 năm: Tiếp tục kiểm tra ít nhất 3 lần (sau 6 tháng, 12 tháng và 24 tháng).
• Ngừng theo dõi: Nếu bướu không thay đổi kích thước hoặc hình dạng trong suốt thời gian theo dõi, bác sĩ có thể kết luận là lành tính và không cần tái khám thường xuyên nữa.
• Sinh thiết: Nếu bướu tăng kích thước nhanh hoặc xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ (như tăng sinh mạch máu bất thường, vi vôi hóa), bác sĩ sẽ chỉ định sinh thiết để đánh giá chính xác hơn.

Việc tuân thủ lịch trình theo dõi giúp phát hiện sớm bất kỳ thay đổi nào, từ đó có hướng xử lý kịp thời và đảm bảo sức khỏe lâu dài.

Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 có nguy hiểm không?

Các chuyên gia y tế cho rằng bướu sợi tuyến BI-RADS 3 thường không nguy hiểm, với nguy cơ tiến triển thành ung thư vú rất thấp (dưới 2%). Tuy nhiên, việc đánh giá cẩn thận và theo dõi định kỳ là cần thiết để đảm bảo không bỏ sót bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

Các yếu tố cần chú ý để đánh giá rủi ro

Mặc dù phần lớn bướu sợi tuyến BI-RADS 3 là lành tính và không cần phẫu thuật ngay, bạn vẫn cần chú ý đến các yếu tố sau để đánh giá nguy cơ:

• Tăng kích thước nhanh chóng: Một bướu lành tính thường không phát triển nhanh. Nếu bạn nhận thấy bướu tăng kích thước đáng kể trong vài tháng, đây có thể là dấu hiệu cần được kiểm tra thêm.
• Vi vôi hóa nghi ngờ: Trên phim chụp nhũ ảnh, sự xuất hiện của các chấm vôi hóa nhỏ, tập trung không đều có thể gợi ý tổn thương ác tính.
• Cơn đau vú bất thường: Cơn đau liên tục, không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt cũng là một dấu hiệu cần được theo dõi.
• Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người thân (đặc biệt là mẹ, chị em gái) từng mắc ung thư vú, nguy cơ của bạn sẽ cao hơn và cần được theo dõi chặt chẽ hơn.

Khi nào cần sinh thiết?

Nếu bác sĩ nghi ngờ bướu sợi tuyến BI-RADS 3 có nguy cơ bất thường, họ có thể chỉ định sinh thiết để có kết quả chẩn đoán chính xác nhất. Các phương pháp sinh thiết phổ biến bao gồm:

• Sinh thiết bằng kim nhỏ (FNA): Đây là phương pháp lấy một mẫu tế bào nhỏ từ bướu bằng kim để phân tích.
• Sinh thiết lõi (core biopsy): Phương pháp này lấy một mẫu mô lớn hơn giúp các bác sĩ đánh giá cấu trúc tế bào và chẩn đoán chính xác hơn.

Cách phòng ngừa và theo dõi bướu sợi tuyến hiệu quả

Để quản lý bướu sợi tuyến BI-RADS 3 và bảo vệ sức khỏe tuyến vú, phụ nữ cần kết hợp giữa tự theo dõi tại nhà, tầm soát định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh. Cụ thể:

Tự theo dõi tại nhà

Phụ nữ có thể thực hiện các bước tự kiểm tra tại nhà như sau:

• Khám vú định kỳ: Tự khám vú mỗi tháng, lý tưởng nhất vào ngày 3 - 5 sau kỳ kinh nguyệt để phát hiện sớm các thay đổi bất thường như u cục hoặc đau.
• Theo dõi kích thước khối bướu: Nếu đã được chẩn đoán bướu sợi tuyến BI-RADS 3, chị em cần ghi lại bất kỳ thay đổi nào về kích thước hoặc cảm giác khi sờ nắn.

Khám tầm soát định kỳ

Việc tầm soát định kỳ là yếu tố then chốt để theo dõi bướu sợi tuyến BI-RADS 3, bao gồm:

• Siêu âm tuyến vú: Khuyến cáo cho phụ nữ dưới 40 tuổi, giúp phát hiện các tổn thương nhỏ và theo dõi sự phát triển của bướu.
• Chụp nhũ ảnh: Phù hợp cho phụ nữ từ 40 tuổi trở lên hoặc những người có yếu tố nguy cơ cao (như tiền sử gia đình mắc ung thư vú).
• Xét nghiệm nội tiết tố: Nếu có rối loạn kinh nguyệt hoặc nghi ngờ mất cân bằng hormone, xét nghiệm AMH hoặc các hormone khác có thể được chỉ định.

Duy trì lối sống lành mạnh

Các thói quen sống lành mạnh giúp giảm nguy cơ phát triển tổn thương ở vú, bao gồm:

• Giữ cân nặng hợp lý: Thừa cân có thể làm tăng estrogen, gây ảnh hưởng đến mô vú.
• Hạn chế thực phẩm chứa estrogen tổng hợp: Tránh tiêu thụ quá nhiều đậu nành công nghiệp hoặc thực phẩm chế biến sẵn.
• Tập thể dục đều đặn: Các bài tập như yoga, đi bộ hoặc bơi lội giúp cải thiện tuần hoàn và giảm nguy cơ rối loạn hormone.
• Giảm stress: Căng thẳng kéo dài có thể làm mất cân bằng nội tiết, ảnh hưởng gián tiếp đến sức khỏe tuyến vú.

Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 là tổn thương vú có khả năng lành tính rất cao với nguy cơ ác tính dưới 2%. Tuy nhiên, việc theo dõi định kỳ thông qua siêu âm, chụp nhũ ảnh hoặc sinh thiết khi cần thiết là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn. Kết hợp với tự khám vú tại nhà và duy trì lối sống khoa học, bạn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe tuyến vú và phát hiện sớm bất kỳ thay đổi bất thường nào. Nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu như đau vú kéo dài, khối u phát triển nhanh hoặc có tiền sử gia đình mắc ung thư vú, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay để được tư vấn và kiểm tra kịp thời.