Bị tiêu chảy ở người lớn nên ăn gì​, tránh gì để nhanh hồi phục?

Tiêu chảy là tình trạng phổ biến ở mọi lứa tuổi, đặc biệt có thể gây mệt mỏi, mất nước và ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không được chăm sóc đúng cách. Trong quá trình hồi phục, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng, giúp cơ thể nhanh chóng cân bằng lại hệ tiêu hóa. Vì vậy, câu hỏi bị tiêu chảy ở người lớn nên ăn gì và những thực phẩm cần tránh luôn là mối quan tâm của nhiều người. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những thực phẩm nên bổ sung để hỗ trợ tiêu hóa cũng như các loại thực phẩm cần hạn chế để tránh làm tình trạng tiêu chảy trở nên nghiêm trọng hơn.

Bị tiêu chảy ở người lớn nên ăn gì​?

Trên thực tế, tiêu chảy ở người lớn là một tình trạng thường gặp do nhiều nguyên nhân khác nhau. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cơ thể hồi phục nhanh chóng. Vậy bị tiêu chảy ở người lớn nên ăn gì để giúp cải thiện tình trạng này? Dưới đây là những thực phẩm nên bổ sung để hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng cường sức khỏe.

Cháo loãng, canh súp

Những món ăn mềm, lỏng là lựa chọn hàng đầu trong thực đơn cho người bị tiêu chảy. Cháo loãng và canh súp không chỉ dễ tiêu hóa mà còn giúp cung cấp năng lượng và bù nước hiệu quả cho cơ thể. Khi nấu cháo loãng, có thể thêm cà rốt, khoai tây, thịt nạc heo hoặc gà để tăng giá trị dinh dưỡng. Ngoài ra, các món súp như súp cà rốt, súp bí đỏ hay súp khoai tây nghiền cũng giúp người bệnh dễ ăn, dễ tiêu hóa và cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết.

Gạo trắng, bánh mì

Người bị tiêu chảy nên ăn các thực phẩm giàu tinh bột và ít chất xơ để giảm áp lực cho hệ tiêu hóa. Gạo trắng là một lựa chọn phù hợp vì chứa ít chất xơ, dễ tiêu hóa và cung cấp năng lượng cần thiết. Ngược lại, gạo lứt không được khuyến khích do hàm lượng chất xơ cao có thể gây đầy bụng, khó tiêu.

Bên cạnh đó, bánh mì trắng cũng là thực phẩm tốt cho người bị tiêu chảy. Tinh bột trong bánh mì giúp trung hòa axit dạ dày, làm đặc khối phân, giúp giảm triệu chứng tiêu chảy và bổ sung năng lượng cho cơ thể.

Trái cây giàu vitamin

Trái cây là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống, nhưng không phải loại nào cũng phù hợp khi bị tiêu chảy. Một số loại trái cây tốt cho hệ tiêu hóa có thể kể đến như:

• Táo: Chứa hàm lượng pectin cao – một loại chất xơ hòa tan có tác dụng bảo vệ dạ dày, giúp giảm kích thích nhu động ruột. Ngoài ra, pectin còn hỗ trợ sự phát triển của lợi khuẩn trong đường ruột. Táo hoặc nước ép táo cũng cung cấp đường tự nhiên giúp cơ thể tránh bị kiệt sức khi đi ngoài nhiều lần.

• Chuối: Loại quả mềm, dễ tiêu hóa này có thể làm dịu dạ dày, giảm khó chịu ở ruột. Chuối giàu kali, giúp cân bằng điện giải, đồng thời chứa pectin và inulin – hai dưỡng chất có lợi cho hệ tiêu hóa và giúp bổ sung lợi khuẩn. Chuối có thể được xay nhuyễn cùng táo để dễ hấp thu hơn.

• Ổi xanh: Giàu vitamin C, giúp tăng cường sức đề kháng và chứa nhiều tanin – một hợp chất có tác dụng hỗ trợ cải thiện tiêu chảy cấp. Người bệnh nên ăn hoặc uống nước ép ổi với liều lượng vừa phải (1 – 2 quả mỗi ngày).

Khi bị tiêu chảy, nên tránh các loại trái cây có vị chua hoặc nhiều chất xơ vì chúng có thể làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn và gây khó tiêu.

Thực phẩm giàu đạm

Chất đạm đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho người bị tiêu chảy. Để không gây áp lực lên hệ tiêu hóa, nên ưu tiên các loại thịt nạc như thịt gà, thịt heo và hạn chế thực phẩm chứa nhiều mỡ. Có thể chế biến thịt bằng cách hấp, luộc hoặc nấu cháo để dễ tiêu hóa hơn. Với những người không ăn thịt, đậu phụ là một nguồn đạm thay thế tuyệt vời, có thể dùng để nấu canh hoặc kho với nước tương nhằm bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể.

Sữa chua, sữa uống lên men

Việc bổ sung sữa chua không đường hoặc sữa uống lên men rất quan trọng đối với người bị tiêu chảy. Sữa chua giúp tăng cường lợi khuẩn, hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, ổn định dạ dày và nâng cao sức đề kháng tiêu hóa. Ngoài ra, sữa chua còn giúp thay đổi khẩu vị, kích thích cảm giác ngon miệng khi chế độ ăn uống bị hạn chế về gia vị và dầu mỡ. Có thể kết hợp sữa chua với các loại trái cây như chuối, táo hoặc thêm yến mạch để đa dạng thực đơn và giúp cơ thể hồi phục tốt hơn.

Bị tiêu chảy ở người lớn nên kiêng gì?

Ngoài việc tìm hiểu bị tiêu chảy ở người lớn nên ăn gì, bạn cũng cần lưu ý một số thực phẩm nên tránh để giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng hơn. Cụ thể:

• Thực phẩm chưa nấu chín hoặc chế biến tái như thịt tái, hải sản sống, rau sống… có thể chứa vi khuẩn gây hại, làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa khi đường ruột đang suy yếu.

• Đồ ăn nhiều dầu mỡ như thức ăn chiên rán, thịt nhiều mỡ… có hàm lượng chất béo cao, gây khó tiêu, đầy bụng và có thể kích thích cảm giác buồn nôn. Ngoài ra, các chất béo không lành mạnh trong những thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến lợi khuẩn đường ruột, làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy.

• Đồ ăn cay nóng có thể làm tăng axit dạ dày, gây kích thích và thúc đẩy nhu động ruột, từ đó khiến tiêu chảy trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, nên hạn chế các món chứa nhiều gia vị cay như tiêu, ớt…

• Thức uống có cồn và đồ uống lên men như bia, rượu, nước trái cây lên men thường chứa lượng lớn khí ga và carbohydrate, làm tăng nguy cơ tiêu chảy kèm theo triệu chứng đầy hơi, buồn nôn.

• Sữa và các sản phẩm từ sữa chứa lactose có thể gây khó chịu cho hệ tiêu hóa, đặc biệt ở những người không dung nạp lactose. Để tránh kích thích đường ruột, bạn có thể lựa chọn sữa không chứa lactose hoặc sữa có nguồn gốc thực vật.

• Việc kiểm soát chế độ ăn uống khi bị tiêu chảy giúp giảm triệu chứng và hỗ trợ cơ thể phục hồi nhanh chóng.

Cách phòng tránh bệnh tiêu chảy hiệu quả

Để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa tiêu chảy sau:

Duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường sống:

• Thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, thay tã cho trẻ hoặc tiếp xúc với người bệnh.

• Dùng khăn giấy hoặc tay áo che miệng, mũi khi ho hoặc hắt hơi, sau đó xử lý rác đúng quy định.

• Giữ nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng và đảm bảo môi trường sống không ô nhiễm.

• Xử lý rác thải đúng cách để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh.

Đảm bảo an toàn thực phẩm:

• Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi chế biến món ăn, đặc biệt sau khi tiếp xúc với động vật.

• Rửa sạch thực phẩm trước khi sử dụng và đảm bảo nấu chín kỹ, nhất là thịt, trứng, hải sản.

• Bảo quản thực phẩm đúng cách trong tủ lạnh hoặc ngăn đông để tránh nhiễm khuẩn.

• Tuân thủ nguyên tắc ăn chín, uống sôi, tránh dùng thực phẩm ôi thiu, nguội lạnh hoặc chưa nấu kỹ.

• Hạn chế ăn thức ăn đường phố hoặc thực phẩm từ nguồn không đảm bảo vệ sinh.

• Cẩn trọng khi tiêu thụ hải sản sống hoặc chỉ sơ chế tái.

Đảm bảo sử dụng nguồn nước sạch:

• Dùng nước sạch để uống, nấu ăn và sinh hoạt hằng ngày.

• Không sử dụng nước ô nhiễm để rửa mặt, đánh răng hay tắm rửa.

• Kiểm soát chất lượng nguồn nước sinh hoạt để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.

• Nếu sử dụng nước giếng, cần xử lý kỹ trước khi dùng.

Chủng ngừa vắc xin phòng bệnh:

• Chủng ngừa vắc xin rotavirus cho trẻ nhỏ để phòng ngừa tiêu chảy cấp do rotavirus – nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy ở trẻ em.

• Người lớn và trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên nên chủng ngừa vắc xin phòng bệnh tả nếu sống hoặc du lịch đến khu vực có nguy cơ cao.

Dùng thuốc đúng cách:

Không tự ý sử dụng thuốc kháng sinh để tránh nguy cơ kháng thuốc. Chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Tăng cường lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa:

• Bổ sung thực phẩm lên men như sữa chua, dưa muối, miso, tempeh để hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột.

• Có thể sử dụng men vi sinh theo hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Duy trì sức khỏe tốt:

• Dinh dưỡng cân bằng, đầy đủ để tăng sức đề kháng.

• Uống đủ nước mỗi ngày.

• Vận động thường xuyên giúp cơ thể khỏe mạnh.

• Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng để duy trì hệ miễn dịch ổn định.

Thực hiện các biện pháp trên giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Chủng ngừa vắc xin phòng bệnh tiêu chảy tại đâu?

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín cung cấp dịch vụ tiêm chủng với các loại vắc xin nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng và an toàn. Hiện nay, trung tâm cung cấp các loại vắc xin giúp phòng ngừa tiêu chảy do Rotavirus và bệnh tả, giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em và người lớn.

Rotavirus là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các loại vắc xin phòng bệnh này, bao gồm:

• Vắc xin Rotavin (Việt Nam).

• Vắc xin Rotateq 2ml (Hoa Kỳ).

• Vắc xin Rotarix Vial 1.5ml 1'S (Bỉ).

Những vắc xin này giúp tạo miễn dịch sớm hạn chế nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy do virus Rota, đồng thời giảm thiểu biến chứng nghiêm trọng như mất nước và suy dinh dưỡng.

Vắc xin phòng bệnh tả: Bệnh tả là một bệnh lý tiêu hóa nghiêm trọng do vi khuẩn Vibrio cholerae gây ra. Để phòng ngừa, trung tâm cung cấp vắc xin MORCVAX (Việt Nam) dành cho cả người lớn và trẻ em từ 2 tuổi.

Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, quy trình tiêm chủng an toàn và hệ thống bảo quản vắc xin đạt chuẩn, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là lựa chọn đáng tin cậy giúp khách hàng chủ động phòng ngừa bệnh tật.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục khi bị tiêu chảy. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp giảm nhẹ triệu chứng mà còn hỗ trợ hệ tiêu hóa nhanh chóng ổn định trở lại. Vì vậy, hiểu rõ bị tiêu chảy ở người lớn nên ăn gì và những thực phẩm cần tránh sẽ giúp bạn chăm sóc sức khỏe tốt hơn, hạn chế nguy cơ kéo dài bệnh. Bên cạnh đó, hãy luôn chú ý bổ sung nước, điện giải và duy trì thói quen ăn uống hợp lý để bảo vệ hệ tiêu hóa một cách hiệu quả.