Bị polyp mũi có nên mổ không? Phương pháp điều trị polyp mũi

Mặc dù polyp mũi là khối u lành tính, song nếu không được xử trí đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng khó lường. Trong một số trường hợp, điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả và người bệnh cần cân nhắc phẫu thuật để loại bỏ hoàn toàn khối polyp. Vậy bị polyp mũi có nên mổ không? Mổ có nguy hiểm không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp rõ ràng qua góc nhìn chuyên môn từ bác sĩ chuyên khoa.

Nguyên nhân gây ra polyp mũi

Polyp mũi là khối u lành tính hình thành do hiện tượng tăng sinh niêm mạc mũi - xoang dưới tác động kéo dài của viêm hoặc kích thích dị ứng. Polyp mũi có thể làm tắc nghẽn đường thở, giảm chức năng khứu giác và gây ra nhiều triệu chứng hô hấp mạn tính. Các nguyên nhân chính dẫn đến sự hình thành polyp mũi bao gồm:

• Viêm xoang mạn tính không kiểm soát: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Viêm xoang mạn tính gây sưng viêm kéo dài ở niêm mạc xoang, dẫn đến rối loạn chức năng hàng rào niêm mạc và thúc đẩy sự phát triển quá mức của tế bào biểu mô, tạo thành polyp.
• Hen phế quản và viêm mũi dị ứng: Các bệnh lý dị ứng mạn tính này có liên quan chặt chẽ đến polyp mũi do tình trạng viêm kéo dài và sự hoạt hóa liên tục của hệ miễn dịch tại vùng niêm mạc đường hô hấp trên.
• Bệnh lý toàn thân như hội chứng Churg-Strauss hoặc xơ nang (Cystic fibrosis): Đây là các rối loạn hiếm gặp nhưng có khả năng làm thay đổi cấu trúc và chức năng tuyến tiết ở niêm mạc xoang, góp phần hình thành polyp.
• Dị ứng với thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau nhóm NSAIDs (như aspirin): Một số bệnh nhân có hội chứng “aspirin triad” (gồm polyp mũi, hen suyễn và không dung nạp aspirin) có nguy cơ cao phát triển polyp.
• Yếu tố di truyền: Các nghiên cứu chỉ ra rằng những người có tiền sử gia đình mắc polyp mũi có nguy cơ cao hơn bị bệnh do ảnh hưởng di truyền đến phản ứng viêm và chức năng miễn dịch của niêm mạc mũi.

Bị polyp mũi có nên mổ không?

Bị polyp mũi có nên mổ không? Đây là câu hỏi thường gặp ở nhiều bệnh nhân khi được chẩn đoán mắc bệnh lý này. Phẫu thuật cắt polyp mũi là một phương pháp điều trị được chỉ định khi các biện pháp nội khoa như sử dụng corticosteroid, thuốc kháng viêm hoặc điều trị dị ứng không mang lại hiệu quả rõ rệt. Bị polyp mũi có nên mổ không còn phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ, số lượng và kích thước của polyp, mức độ ảnh hưởng đến đường thở và tình hình sức khỏe của người bệnh.

Phẫu thuật thường được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Polyp lớn, gây tắc nghẽn đường thở, nghẹt mũi kéo dài.
• Bệnh nhân bị giảm hoặc mất khứu giác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến vị giác và sinh hoạt.
• Có kèm theo viêm xoang mãn tính không đáp ứng điều trị nội khoa.
• Triệu chứng tái phát nhiều lần mặc dù đã điều trị bằng thuốc.
• Polyp gây ngáy nhiều, rối loạn giấc ngủ hoặc biến chứng hô hấp.

Phẫu thuật nội soi chức năng mũi xoang (FESS) là kỹ thuật phổ biến hiện nay, giúp loại bỏ polyp một cách an toàn và chính xác, đồng thời làm sạch các ổ viêm trong xoang. Tuy nhiên, sau phẫu thuật, người bệnh vẫn cần tiếp tục tuân thủ điều trị bảo tồn để ngăn ngừa tái phát.

Tóm lại, phẫu thuật là lựa chọn cần thiết trong một số trường hợp nhất định và nên được cân nhắc kỹ lưỡng dưới sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng.

Phương pháp điều trị polyp mũi

Dù không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, polyp có thể phát triển với kích thước lớn, gây tắc nghẽn đường thở, giảm hoặc mất khứu giác, dẫn đến viêm xoang tái phát và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng cần mổ. Vậy có những phương pháp mổ nào đang được áp dụng hiện nay?

Cắt polyp mũi

Cắt polyp mũi là phương pháp điều trị xâm lấn tối thiểu thường được chỉ định trong trường hợp polyp đơn độc, kích thước nhỏ và chưa gây biến chứng nghiêm trọng. Bác sĩ có thể sử dụng dụng cụ chuyên biệt để hút bỏ hoặc cắt polyp ra khỏi hốc mũi. Một trong những kỹ thuật hiện đại được áp dụng là dùng máy vi cắt lọc (microdebrider), giúp loại bỏ chính xác khối polyp mà không làm tổn thương cấu trúc lân cận.

Thủ thuật thường được thực hiện trong môi trường ngoại trú với gây tê tại chỗ hoặc toàn thân nhẹ, thời gian phục hồi nhanh và ít biến chứng. Tuy nhiên, do nguyên nhân gây polyp thường liên quan đến viêm mạn tính hoặc dị ứng, nguy cơ tái phát sau cắt polyp vẫn còn cao.

Sau can thiệp, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng thuốc xịt mũi chứa corticosteroid tại chỗ, phối hợp với corticosteroid đường uống và kháng sinh nếu có dấu hiệu nhiễm trùng. Việc điều trị nội khoa sau mổ đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa polyp tái phát và cải thiện sức khỏe của người bệnh.

Phẫu thuật nội soi xoang

Phẫu thuật nội soi xoang (Endoscopic Sinus Surgery - ESS) là phương pháp điều trị triệt để và toàn diện hơn, thường được chỉ định khi polyp lan rộng, tái phát nhiều lần hoặc gây tắc nghẽn nặng đường thở. Dưới hình ảnh từ ống nội soi có gắn camera và nguồn sáng, bác sĩ có thể quan sát và loại bỏ polyp cũng như làm sạch hốc xoang, mở rộng đường dẫn lưu xoang bị tắc nghẽn.

Ưu điểm nổi bật của phương pháp này là ít xâm lấn, đường rạch nhỏ, giảm thiểu tổn thương mô lành, ít đau sau mổ và rút ngắn thời gian hồi phục. Tuy nhiên, quá trình phục hồi có thể kéo dài vài tuần và vẫn cần theo dõi nguy cơ tái phát. Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chỉ định tiếp tục dùng thuốc xịt corticosteroid, kết hợp kháng sinh và corticosteroid toàn thân nếu cần. 

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề bị polyp mũi có nên mổ không và các yếu tố cần cân nhắc trước khi lựa chọn phương pháp điều trị. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người bệnh nên chủ động thăm khám với bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng nhằm được tư vấn cá nhân hóa, phù hợp với tình trạng cụ thể.