Cách chăm sóc sau mổ polyp mũi

Phẫu thuật polyp mũi giúp loại bỏ tình trạng tắc nghẽn, khó thở và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Tuy nhiên, quá trình hậu phẫu đòi hỏi sự kiên trì và theo dõi sát sao. Từ việc vệ sinh mũi đúng cách, sử dụng thuốc theo chỉ định đến việc điều chỉnh chế độ sinh hoạt hợp lý, tất cả đều có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả điều trị. Nếu bạn hoặc người thân vừa trải qua ca mổ polyp mũi, hãy tham khảo ngay những hướng dẫn chăm sóc sau mổ polyp mũi trong bài viết sau để tránh những biến chứng không mong muốn.

Tổng quan về phẫu thuật polyp mũi

Phẫu thuật polyp mũi là một phương pháp điều trị ngoại khoa được chỉ định khi các phương pháp nội khoa như dùng corticosteroid tại chỗ hoặc toàn thân không mang lại hiệu quả. Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ hoàn toàn các khối polyp trong hốc mũi và xoang, đồng thời tạo điều kiện thông thoáng cho mũi và phục hồi chức năng hô hấp bình thường.

Kỹ thuật thường được áp dụng phổ biến hiện nay là nội soi chức năng xoang mũi. Đây là phương pháp ít xâm lấn, sử dụng ống nội soi có gắn camera để bác sĩ quan sát rõ cấu trúc trong mũi và thực hiện cắt bỏ polyp một cách chính xác. So với phẫu thuật hở truyền thống, nội soi mũi xoang giúp giảm thiểu tổn thương mô lành, rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế nguy cơ biến chứng sau mổ.

Phẫu thuật thường diễn ra trong khoảng 30 - 90 phút, tùy thuộc vào mức độ lan rộng của polyp và tình trạng viêm xoang kèm theo. Người bệnh có thể được gây mê toàn thân hoặc gây tê tại chỗ, tùy vào chỉ định của bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ để phòng ngừa nhiễm trùng, xuất huyết và tái phát. Cách chăm sóc sau mổ polyp mũi và điều trị duy trì bằng thuốc là yếu tố quan trọng giúp kiểm soát tốt bệnh lý, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Cách chăm sóc sau mổ polyp mũi

Chăm sóc đúng cách sau phẫu thuật cắt polyp mũi đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục và phòng ngừa biến chứng. Dưới đây là những hướng dẫn chuyên môn cần tuân thủ:

• Theo dõi các chỉ số sinh tồn sau mổ: Trong 24 giờ đầu, cần theo dõi sát mạch, huyết áp, nhiệt độ và tình trạng chảy máu ít nhất 4 lần/ngày để kịp thời phát hiện biến chứng.
• Truyền máu nếu cần thiết: Trong trường hợp bệnh nhân mất máu nhiều, có chỉ số hematocrit (Hct) < 25%, cần được truyền máu theo chỉ định của bác sĩ để ổn định thể trạng.
• Sử dụng thuốc theo đơn: Trong 5 ngày đầu sau mổ, bệnh nhân cần dùng thuốc kháng sinh, kháng viêm, giảm đau và kháng histamin đúng liều, đúng thời gian để phòng ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ hồi phục niêm mạc mũi.
• Nội soi đánh giá sau mổ: Người bệnh sẽ được nội soi mũi xoang định kỳ để loại bỏ máu đông, dịch tồn lưu và đánh giá tiến triển lành vết thương.
• Vệ sinh mũi đúng cách: Rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý hoặc nước biển sâu dạng xịt 2 lần/ngày trong tuần đầu, sau đó duy trì 1 lần/ngày để giữ ẩm và tránh nhiễm khuẩn.
• Chế độ nghỉ ngơi hợp lý: Người bệnh cần nghỉ ngơi hoàn toàn trong 5-7 ngày đầu, tránh lao động nặng và vận động mạnh để giảm nguy cơ chảy máu tái phát.
• Tránh môi trường ô nhiễm: Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc, bụi mịn và các tác nhân kích ứng hô hấp cho đến khi niêm mạc hồi phục hoàn toàn.
• Uống đủ nước: Duy trì lượng nước đầy đủ giúp làm loãng dịch mũi và hỗ trợ đào thải độc tố.
• Tái khám định kỳ: Thực hiện theo lịch tái khám do bác sĩ chỉ định (1 tuần/lần trong tháng đầu, sau đó 1 tháng/lần trong 3 tháng kế tiếp, rồi 3 tháng/lần đến tròn 1 năm).
• Báo bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường: Bao gồm sốt > 38,5°C kéo dài, sưng tấy vùng mũi, đau đầu kéo dài, rối loạn thị giác hoặc chảy dịch mũi bất thường.

Chế độ dinh dưỡng cho người mới cắt polyp mũi

Sau phẫu thuật cắt polyp mũi, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng giúp hỗ trợ phục hồi, ngăn ngừa nhiễm trùng và giảm nguy cơ tái phát. Người bệnh cần lưu ý các thực phẩm nên kiêng và nên ăn như sau:

Thực phẩm cần kiêng

• Thịt đỏ (bò, dê, cừu, bê...): Chứa các hợp chất như amin dị vòng và polycyclic aromatic hydrocarbons, sinh ra khi chế biến ở nhiệt độ cao có thể kích thích phản ứng viêm, khiến vết mổ sưng tấy và lâu lành hơn.
• Sữa và các chế phẩm từ sữa (phô mai, sữa đặc, sữa tươi): Có xu hướng làm tăng tiết chất nhầy đường hô hấp, gây nghẹt mũi, cản trở quá trình lành vết thương.
• Đồ ăn cay nóng (ớt, tiêu, mù tạt...): Làm giãn mạch máu tại vùng niêm mạc mũi, dễ dẫn đến chảy máu sau mổ, đồng thời gây hắt hơi, sổ mũi, khiến vết mổ bị kích ứng.
• Chất kích thích (rượu, bia, thuốc lá, nước ngọt có ga, cà phê...): Gây kích thích vùng mũi họng, làm tăng nguy cơ viêm tái phát và ảnh hưởng đến chức năng niêm mạc hô hấp.
• Đồ ăn lạnh: Làm niêm mạc mũi co thắt, dễ dẫn đến viêm nhiễm, kéo dài thời gian phục hồi và làm tăng nguy cơ tái phát polyp.
• Thực phẩm gây dị ứng (hải sản, thịt bò... đối với cơ địa nhạy cảm): Có thể gây phản ứng viêm hoặc ngứa, ảnh hưởng xấu đến vùng mổ.

Thực phẩm nên bổ sung

• Thực phẩm giàu vitamin C (cam, quýt, dâu tây, việt quất, cà chua, cải bó xôi...): Giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa và hỗ trợ làm lành niêm mạc mũi nhanh chóng.
• Ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt (đậu xanh, hạt óc chó, hạt điều, hạnh nhân...): Cung cấp nguồn năng lượng và khoáng chất dồi dào, hỗ trợ hồi phục mô niêm mạc. Người bệnh cần tránh dùng sữa đậu nành nếu dễ tăng dịch nhầy mũi.
• Thực phẩm giàu Omega-3 (cá hồi, cá thu, cá nục...): Omega-3 có tác dụng kháng viêm tự nhiên, giúp giảm sưng nề sau mổ và hỗ trợ hồi phục mô mềm.
• Uống đủ nước lọc ấm trong ngày: Giúp làm loãng dịch tiết mũi, hỗ trợ quá trình đào thải độc tố và giữ ẩm niêm mạc hô hấp.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách chăm sóc sau mổ polyp mũi một cách khoa học và hiệu quả. Người bệnh cần tuân thủ đầy đủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng, kết hợp chế độ sinh hoạt hợp lý và theo dõi các dấu hiệu bất thường sau mổ để phục hồi nhanh chóng, giảm thiểu nguy cơ biến chứng và tái phát polyp. Nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường nào, cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí kịp thời.