Đục thủy tinh thể là bệnh lý thường gặp ở người lớn tuổi, và phẫu thuật là giải pháp hiệu quả nhất hiện nay. Tuy nhiên, để kết quả phẫu thuật đạt tối ưu, bên cạnh việc dùng thuốc và tái khám đầy đủ, người bệnh cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng hậu phẫu. Một số thực phẩm nếu sử dụng không đúng cách có thể gây viêm, chậm liền vết mổ, hoặc ảnh hưởng đến thị lực. Do đó, hiểu rõ mổ đục thủy tinh thể kiêng ăn gì là kiến thức quan trọng mà người bệnh và người nhà cần nắm.
Mổ đục thủy tinh thể kiêng ăn gì?
Một số thực phẩm bệnh nhân mổ đục thủy tinh thể nên hạn chế:
Thực phẩm dễ gây viêm hoặc dị ứng
Sau phẫu thuật, mắt đang trong quá trình hồi phục nên cần tránh những thực phẩm có khả năng gây viêm hoặc kích ứng, vì chúng có thể làm chậm lành vết mổ và tăng nguy cơ biến chứng.

Một số thực phẩm có thể gây dị ứng với người có cơ địa nhạy cảm như hải sản có vỏ, trứng... Nếu bạn có tiền sử dị ứng, hãy tránh những món đó, còn với những người khác, thực phẩm giàu đạm như thịt, trứng và cá chín kỹ vẫn là nguồn dinh dưỡng tốt hỗ trợ hồi phục.
Thức ăn cứng, khó tiêu hoặc nhiều dầu mỡ
- Món chiên rán nhiều dầu: Gây khó tiêu, giảm khả năng hấp thu dưỡng chất cần cho quá trình hồi phục mắt.
- Thức ăn quá cứng hoặc dai: Trong 24 đến 48 giờ đầu có thể ưu tiên món mềm, dễ tiêu nếu còn khó chịu, bạn không cần kiêng tuyệt đối đồ cứng dai, nhưng cần tránh gắng sức khi nhai.
- Đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn: Chứa nhiều chất bảo quản, muối và chất béo bão hòa, không có lợi cho sức khỏe mắt và hệ tuần hoàn.
Thực phẩm và đồ uống gây rối loạn tuần hoàn hoặc ảnh hưởng thuốc
- Rượu, bia, nước ngọt có gas: Nên tránh rượu, bia trong vài ngày đầu sau mổ. Nước ngọt có gas nên hạn chế vì nhiều đường, không tốt cho hồi phục.
- Cà phê, trà đặc: Chỉ nên uống ở mức vừa phải. Nếu có tăng nhãn áp hoặc mất ngủ, bạn nên giảm caffeine.
- Thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện: Làm tăng đường huyết, đặc biệt nguy hiểm với bệnh nhân tiểu đường vốn dễ gặp biến chứng mắt hơn.
Bạn cần lưu ý cơ địa mỗi người khác nhau. Nếu có tiền sử dị ứng hoặc mắc bệnh nền như tiểu đường, cao huyết áp, bệnh tim mạch…, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn chế độ ăn phù hợp.

Mổ đục thủy tinh thể nên ăn gì?
Mổ đục thủy tinh thể nên ăn gì để mắt mau lành?
Thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa:
- Vitamin A: Tăng cường sức khỏe võng mạc, hỗ trợ điều tiết ánh sáng, có nhiều trong cà rốt, bí đỏ, khoai lang, gan động vật…
- Vitamin C: Giúp làm lành mô, giảm viêm và tăng sức đề kháng, có nhiều trong cam, quýt, ổi, kiwi, súp lơ xanh…
- Vitamin E: Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương, có trong hạt hướng dương, hạnh nhân, dầu ô liu, quả bơ…
- Lutein và Zeaxanthin: Giữ cho điểm vàng và thủy tinh thể khỏe mạnh, giảm nguy cơ đục bao sau. Nguồn thực phẩm gồm rau lá xanh như rau chân vịt, cải bó xôi, cải xoăn…
Thực phẩm tốt cho tuần hoàn máu và phục hồi mô mắt:
- Omega-3: Giúp chống viêm, tăng cường tái tạo mô mắt và hỗ trợ lưu thông máu, có nhiều trong cá hồi, cá thu, cá trích, hạt lanh, hạt chia.
- Kẽm và selen: Hỗ trợ miễn dịch, thúc đẩy quá trình lành vết mổ. Nguồn cung cấp gồm hạt điều, hạt bí, hải sản nếu không dị ứng, ngũ cốc nguyên hạt.
- Nước: Uống đủ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày để giữ ẩm cho mắt, giúp loại bỏ độc tố và hỗ trợ trao đổi chất.
Gợi ý thực đơn đơn giản, dễ tiêu hóa:
- Bữa sáng: Cháo yến mạch nấu với bí đỏ và rau xanh, hoặc bánh mì nguyên cám kèm trứng luộc mềm.
- Bữa trưa: Cá hấp gừng, cơm mềm, canh rau ngót nấu thịt nạc, thêm một ít salad rau củ trộn dầu ô liu.
- Bữa xế: Sinh tố bơ, chuối và sữa hạt không đường, hoặc sữa chua ít đường kèm trái cây tươi.
- Bữa tối: Cháo cá hồi nấu rau cải bó xôi, hoặc canh súp lơ xanh nấu gà xé.
- Đồ uống: Nước cam tươi, nước ép cà rốt hoặc dưa hấu không thêm đường.
Bạn nên chia nhỏ bữa ăn, ăn chậm và dễ tiêu, không để bụng đói hoặc ăn quá no gây áp lực lên vùng đầu, mắt.

Dinh dưỡng sau khi mổ đục thủy tinh thể
Những lưu ý dinh dưỡng quan trọng sau khi mổ đục thủy tinh thể:
Ăn uống điều độ, đúng giờ:
- Duy trì bữa ăn đều đặn, không bỏ bữa hoặc ăn uống thất thường để đảm bảo cung cấp năng lượng và dưỡng chất liên tục cho cơ thể.
- Giữ ăn uống điều độ, tránh ăn quá no sát giờ ngủ để thoải mái tiêu hóa.
- Trong tuần đầu sau mổ, ưu tiên thực phẩm tươi, nấu chín kỹ và chế biến nhạt để giảm gánh nặng cho hệ tuần hoàn và tiêu hóa.
Tùy chỉnh chế độ ăn theo bệnh nền đi kèm:
- Bệnh đái tháo đường: Kiểm soát chặt chẽ đường huyết bằng cách hạn chế thực phẩm chứa đường tinh luyện, bánh kẹo, nước ngọt, chọn tinh bột nguyên cám và thực phẩm giàu chất xơ.
- Cao huyết áp: Hạn chế lượng muối dưới 5g/ngày, tránh đồ ăn mặn, thực phẩm đóng hộp, đồ chế biến sẵn để bảo vệ mạch máu mắt.
- Đang dùng thuốc chống đông máu: Nếu bạn dùng thuốc chống đông ví dụ như warfarin, hãy hỏi bác sĩ trước khi thay đổi mạnh chế độ ăn, đặc biệt với thực phẩm giàu vitamin K. Thay vì loại bỏ, nên giữ lượng vitamin K ổn định và kiểm tra chỉ số đông máu theo hướng dẫn.

Không sử dụng thực phẩm chức năng tùy tiện:
- Không nên tự ý bổ sung các loại viên uống bổ mắt hoặc vitamin liều cao mà chưa hỏi ý kiến bác sĩ, vì liều lượng và thành phần không phù hợp có thể gây hại.
- Tránh sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc, vì chúng có thể chứa chất gây hại cho gan, thận hoặc làm rối loạn chuyển hóa, từ đó ảnh hưởng đến quá trình hồi phục.
Chế độ ăn uống sau mổ đục thủy tinh thể đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ vết mổ lành nhanh, hạn chế biến chứng và giúp thị lực phục hồi tốt. Việc biết rõ mổ đục thủy tinh thể kiêng ăn gì, đồng thời lựa chọn thực phẩm bổ dưỡng, dễ tiêu hóa, giàu vitamin và khoáng chất là bước chăm sóc không thể thiếu. Bên cạnh đó, người bệnh cần tái khám đúng lịch và dùng thuốc đúng chỉ định để bảo vệ đôi mắt sáng khỏe dài lâu.