Bà bầu bị đau bụng dưới tháng thứ 5: Nguyên nhân, dấu hiệu nguy hiểm và cách xử lý

Bước sang tháng thứ 5 của thai kỳ, cơ thể người mẹ có nhiều thay đổi mạnh mẽ để thích nghi với sự phát triển của thai nhi. Đây cũng là giai đoạn thai bắt đầu cử động nhiều hơn, khiến nhiều mẹ cảm thấy căng tức hoặc đau âm ỉ vùng bụng dưới. Không ít mẹ lo lắng không biết cơn đau này là bình thường hay dấu hiệu nguy hiểm. Trên thực tế, hầu hết trường hợp chỉ là sinh lý, nhưng đôi khi cũng có thể báo hiệu biến chứng thai kỳ. Bài viết sau sẽ giúp mẹ hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và cách xử lý an toàn khi bị đau bụng dưới tháng thứ 5.

Bà bầu bị đau bụng dưới tháng thứ 5 có nguy hiểm không?

Đau bụng dưới ở tháng thứ 5 là cảm giác đau âm ỉ hoặc căng tức nhẹ vùng dưới rốn - nơi tử cung đang phát triển nhanh chóng để chứa thai nhi. Trong giai đoạn này, mẹ có thể cảm nhận những cơn đau nhói nhẹ hoặc co rút thoáng qua, đặc biệt khi thay đổi tư thế, đứng dậy nhanh hoặc ho.

Đa phần, đây là phản ứng sinh lý bình thường do:

• Tử cung giãn nở: Khi thai lớn lên, tử cung phải mở rộng, kéo giãn các dây chằng và cơ vùng bụng.
• Dây chằng tròn căng giãn: Dây chằng này giữ tử cung cố định, khi bị kéo căng có thể gây đau nhói ở bụng dưới hoặc hông.
• Thai nhi cử động: Những cú đạp, xoay người của bé đôi khi khiến mẹ cảm thấy đau nhẹ.

Tuy nhiên, nếu thai phụ xuất hiện đau bụng dữ dội, co thắt từng cơn, kèm theo ra máu âm đạo, chóng mặt hoặc mệt mỏi, đây có thể là dấu hiệu của tình trạng bất thường trong thai kỳ, chẳng hạn như dọa sảy thai (nếu tuổi thai dưới 20 tuần) hoặc chuyển dạ sinh non (nếu ≥ 20 tuần). Việc phân biệt giữa đau bụng sinh lý và đau bụng bệnh lý có ý nghĩa quan trọng trong việc phát hiện sớm và xử trí kịp thời để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.

Nguyên nhân khiến bà bầu bị đau bụng dưới tháng thứ 5

Ở giai đoạn này, có hai nhóm nguyên nhân chính gây đau bụng dưới, bao gồm:

Nguyên nhân sinh lý

Một số thay đổi tự nhiên của cơ thể mẹ bầu có thể gây cảm giác đau hoặc căng tức vùng bụng dưới, nhưng không đáng lo ngại:

• Tử cung giãn nở: Thai nhi phát triển khiến tử cung mở rộng nhanh, kéo theo cảm giác nặng bụng, đau âm ỉ.
• Tăng lưu lượng máu: Khi máu dồn nhiều về tử cung, vùng bụng dưới có thể căng tức nhẹ.
• Dây chằng tròn bị kéo giãn: Khi mẹ cử động đột ngột (đứng lên, cúi người, ho), dây chằng bị kéo căng gây đau thoáng qua.
• Cử động của thai nhi: Bé bắt đầu đạp mạnh, xoay người, khiến mẹ cảm nhận cơn đau nhẹ hoặc tức bụng.
• Táo bón và đầy hơi: Nội tiết tố progesterone làm chậm nhu động ruột, gây đầy bụng, đau tức vùng bụng dưới trái hoặc phải.

Những cơn đau này thường thoáng qua, giảm khi nghỉ ngơi và không kèm theo triệu chứng bất thường.

Nguyên nhân bệnh lý

Nếu cơn đau kèm dấu hiệu bất thường, mẹ bầu không nên chủ quan. Một số bệnh lý có thể tiềm ẩn nguy cơ cao:

• Dọa sảy thai muộn: Đau quặn thắt từng cơn, kèm ra máu âm đạo, cảm giác nặng bụng, đôi khi có dịch nhầy.
• Sinh non: Cơn đau co thắt đều đặn, tăng dần, có thể lan ra lưng, kèm cảm giác tụt bụng hoặc vỡ ối sớm.
• Viêm nhiễm đường tiết niệu: Đau bụng dưới kèm tiểu buốt, tiểu rắt, nước tiểu đục hoặc có máu.
• Viêm ruột thừa ở thai phụ: Đau bắt đầu quanh rốn, sau đó lan sang hạ vị phải, kèm buồn nôn, sốt nhẹ.
• Nhiễm trùng phụ khoa: Ra khí hư bất thường, có mùi hôi, ngứa rát vùng kín.

Các trường hợp trên cần thăm khám sớm để xác định nguyên nhân chính xác, tránh biến chứng ảnh hưởng đến thai nhi.

Dấu hiệu đau bụng dưới nguy hiểm ở tháng thứ 5 cần đi khám ngay

Để mẹ dễ nhận biết tình trạng nguy hiểm, có thể tham khảo bảng sau:

Mẹ nên đến bệnh viện ngay nếu:

• Cơn đau kéo dài trên 30 phút và lặp lại thường xuyên.
• Ra máu âm đạo, dịch bất thường hoặc giảm cử động thai.
• Sốt, mệt, chóng mặt hoặc có cảm giác bụng căng cứng bất thường.

Cách giảm đau và xử lý an toàn khi bà bầu bị đau bụng dưới tháng thứ 5

Tùy nguyên nhân, mẹ có thể áp dụng một số biện pháp giảm đau tại nhà hoặc đến cơ sở y tế khi cơn đau nghiêm trọng. Cụ thể:

Biện pháp giảm đau an toàn tại nhà (trường hợp sinh lý)

Nếu cơn đau nhẹ, thoáng qua, mẹ có thể áp dụng các cách sau để cải thiện:

• Nghỉ ngơi nhiều hơn: Hạn chế đứng lâu, đi lại hoặc làm việc nặng.
• Thay đổi tư thế từ từ: Khi đứng dậy hoặc xoay người, tránh cử động đột ngột để giảm căng dây chằng.
• Chườm ấm vùng bụng dưới: Nhiệt ấm giúp giãn cơ, giảm cảm giác căng tức.
• Uống đủ nước (2 - 2,5 lít/ngày): Giúp giảm nguy cơ táo bón và duy trì lưu thông máu tốt.
• Ăn uống lành mạnh: Bổ sung rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt; tránh thực phẩm cay, nhiều dầu mỡ.
• Tập yoga bầu: Các bài tập nhẹ nhàng giúp cơ vùng chậu linh hoạt và giảm áp lực lên tử cung.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Mẹ cần đến khám ngay nếu có các biểu hiện sau:

• Đau không giảm dù nghỉ ngơi hoặc chườm ấm.
• Đau kèm sốt, ra máu, chóng mặt, tiểu buốt.
• Có tiền sử sảy thai, sinh non hoặc nhau bong sớm.

Tại cơ sở y tế, bác sĩ có thể chỉ định:

• Siêu âm thai và tử cung: Kiểm tra vị trí, sự phát triển và tình trạng của thai.
• Xét nghiệm nước tiểu, máu: Phát hiện nhiễm khuẩn hoặc viêm đường tiết niệu.
• Đo cơn co tử cung: Xác định nguy cơ sinh non.
• Phát hiện sớm giúp điều trị kịp thời, bảo vệ thai kỳ an toàn.

Cách phòng ngừa đau bụng dưới trong thai kỳ

Để giảm nguy cơ đau bụng dưới khi mang thai, mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Ăn uống đủ chất, chia nhỏ bữa ăn: Giúp tiêu hóa tốt, tránh đầy hơi và táo bón.
• Uống đủ nước mỗi ngày: Giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng tiểu và co thắt tử cung.
• Tránh mang vác nặng hoặc cúi người sâu: Giúp giảm áp lực lên vùng bụng.
• Ngủ nghiêng bên trái: Tư thế này giúp tăng lưu thông máu đến thai nhi và giảm áp lực tử cung.
• Theo dõi cử động thai: Khi thai ít cử động hơn bình thường, nên đi khám ngay.
• Khám thai định kỳ: Giúp bác sĩ phát hiện sớm bất thường về thai hoặc cổ tử cung.
• Giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng làm tăng hormone cortisol, có thể kích thích co thắt tử cung.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng khuyên rằng:

• Khi đau bụng, hãy dừng mọi hoạt động, nằm nghỉ và theo dõi tần suất đau.
• Không tự ý dùng thuốc giảm đau hay thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định.
• Duy trì cân nặng ổn định và tập thể dục nhẹ nhàng hằng ngày.
• Ghi lại thời điểm và mức độ đau để thông báo cho bác sĩ trong lần khám thai gần nhất.

Bà bầu bị đau bụng dưới tháng thứ 5 là hiện tượng thường gặp, đa phần do thay đổi sinh lý như tử cung giãn nở hay thai nhi cử động. Tuy nhiên, nếu đau dữ dội, kéo dài hoặc kèm chảy máu, mẹ cần đi khám ngay để loại trừ nguy cơ dọa sảy thai hoặc sinh non. Việc chủ động theo dõi, nghỉ ngơi hợp lý và khám thai định kỳ giúp phát hiện sớm bất thường, bảo vệ mẹ và bé suốt thai kỳ. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và không chủ quan trước bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.