Viêm tai ngoài có mủ: Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý đúng cách

Ở Việt Nam, khí hậu nóng ẩm cùng thói quen vệ sinh tai không đúng cách là những yếu tố khiến viêm tai ngoài có mủ ngày càng phổ biến. Đây là một dạng nhiễm trùng nặng ở ống tai ngoài, đặc trưng bởi sự xuất hiện của mủ, sưng tấy và tổn thương da. Nếu không được xử lý đúng cách, bệnh có thể gây giảm thính lực, lan rộng nhiễm trùng hoặc tái phát mạn tính. Vì vậy, hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu thông tin chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa viêm tai ngoài có mủ, giúp bạn bảo vệ sức khỏe tai một cách khoa học.

Viêm tai ngoài có mủ nguy hiểm không?

Viêm tai ngoài có mủ là tình trạng nhiễm trùng cấp tính hoặc mạn tính ở ống tai ngoài, thường đi kèm với mủ, sưng đỏ và bong tróc biểu mô. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm:

• Giảm thính lực tạm thời: Ống tai bị tắc nghẽn bởi mủ và mô viêm, khiến người bệnh nghe kém hoặc cảm thấy ù tai.
• Nhiễm trùng lan rộng: Viêm tai ngoài có mủ có thể lan đến mô mềm quanh tai hoặc thậm chí ảnh hưởng đến xương thái dương, gây viêm tai ngoài ác tính, một tình trạng đặc biệt nguy hiểm ở người tiểu đường hoặc suy giảm miễn dịch.
• Viêm tai ngoài mạn tính: Bệnh tái phát nhiều lần, gây mệt mỏi, khó khăn trong sinh hoạt, giảm chất lượng sống và tăng chi phí điều trị.

Tuy nhiên, với chẩn đoán sớm và điều trị đúng phác đồ, hầu hết các trường hợp viêm tai ngoài có mủ đều có thể được kiểm soát và hồi phục hoàn toàn. Theo MSD Manuals, tình trạng mủ và mô vụn tích tụ trong ống tai khiến việc khám tai trở nên khó khăn và đau đớn, nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của bệnh nếu không được xử lý kịp thời.

Dấu hiệu nhận biết viêm tai ngoài có mủ

Viêm tai ngoài có mủ thường có các triệu chứng đặc trưng, giúp người bệnh dễ dàng nhận biết để xử lý kịp thời. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến:

• Đau tai dữ dội: Cơn đau tăng lên khi kéo vành tai hoặc ấn vào vùng xương trước lỗ tai. Đây là điểm khác biệt rõ ràng so với viêm tai giữa, vốn ít gây đau khi chạm vào vùng này.
• Chảy dịch mủ: Dịch có thể có màu vàng, xanh hoặc nâu, kèm mùi hôi khó chịu, cho thấy sự hiện diện của vi khuẩn hoặc nấm.
• Ngứa và cảm giác đầy tai: Ống tai sưng nề, gây cảm giác ù tai, nghe kém hoặc như có vật cản trong tai.
• Sốt nhẹ và sưng quanh tai: Trong trường hợp nhiễm trùng lan rộng, người bệnh có thể bị sốt hoặc sưng mô mềm quanh tai.

Khi nội soi tai, bác sĩ sẽ quan sát thấy ống tai sưng đỏ, chứa mủ cùng với biểu mô bong tróc, dấu hiệu điển hình của viêm tai ngoài có mủ.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Viêm tai ngoài có mủ thường do vi khuẩn (như Pseudomonas aeruginosa hoặc Staphylococcus aureus) hoặc nấm gây ra, kết hợp với các yếu tố nguy cơ sau:

• Vệ sinh tai không đúng cách: Sử dụng tăm bông, que ngoáy tai hoặc vật cứng để làm sạch tai có thể gây trầy xước da ống tai, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm tai ngoài có mủ.
• Môi trường ẩm ướt: Người thường xuyên bơi lội hoặc không làm khô tai sau khi tắm dễ mắc “tai của người bơi”, một dạng viêm tai ngoài do độ ẩm cao, tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển.
• Hệ miễn dịch suy yếu: Những người mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, HIV hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ nhiễm trùng tai cao hơn, đặc biệt là các trường hợp viêm tai ngoài có mủ nặng.
• Dị ứng hoặc bệnh da liễu: Các tình trạng như chàm, viêm da tiếp xúc hoặc dị ứng ở ống tai khiến da nhạy cảm, dễ bị viêm và nhiễm trùng thứ phát.

Chẩn đoán viêm tai ngoài có mủ

Để xác định viêm tai ngoài có mủ, bác sĩ thường dựa vào:

• Khám lâm sàng và nội soi tai: Quan sát ống tai sưng đỏ, có mủ, mô vụn và biểu mô bong tróc. Quá trình nội soi có thể gây đau do ống tai nhạy cảm.
• Xét nghiệm dịch tai (nếu cần): Trong trường hợp điều trị không đáp ứng, mẫu dịch tai được lấy để xác định vi khuẩn hoặc nấm gây bệnh, từ đó điều chỉnh phác đồ.
• Loại trừ viêm tai giữa: Bác sĩ kiểm tra màng nhĩ để đảm bảo không có tổn thương hoặc thủng màng nhĩ, vì viêm tai giữa có triệu chứng và cách điều trị khác.

Người bệnh không nên tự chẩn đoán hoặc điều trị tại nhà, vì việc sử dụng thuốc không đúng có thể làm tình trạng viêm tai ngoài có mủ nghiêm trọng hơn.

Cách điều trị viêm tai ngoài có mủ hiệu quả

Một số phương pháp điều trị như:

• Làm sạch ống tai: Bác sĩ sử dụng dụng cụ chuyên biệt hoặc hút dịch để loại bỏ mủ, mô hoại tử và mảnh vụn trong ống tai. Quy trình này giúp thuốc thấm sâu và tăng hiệu quả điều trị.
• Sử dụng thuốc: Người bệnh được khuyến cáo nên sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.
• Hạn chế nước vào tai: Người bệnh cần tránh bơi lội và dùng bông gòn hoặc nút tai khi tắm để giữ tai khô ráo cho đến khi hồi phục hoàn toàn.

Cách phòng ngừa viêm tai ngoài có mủ tái phát

Để giảm nguy cơ mắc hoặc tái phát viêm tai ngoài có mủ, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:

• Không ngoáy tai bằng vật nhọn: Tránh sử dụng tăm bông hoặc que cứng để làm sạch tai, vì chúng có thể gây tổn thương da và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Giữ tai khô ráo: Lau khô tai bằng khăn sạch sau khi tắm hoặc bơi. Có thể dùng máy sấy tóc ở chế độ gió mát để làm khô tai.
• Sử dụng nút tai khi bơi: Đặc biệt nếu bơi ở hồ bơi công cộng hoặc nước có nguy cơ ô nhiễm.
• Kiểm soát bệnh lý nền: Người mắc tiểu đường hoặc bệnh mạn tính cần duy trì sức khỏe tổng thể để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Khám tai định kỳ: Nếu có tiền sử viêm tai ngoài, nên thăm khám tai mũi họng định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề.

Viêm tai ngoài có mủ là một bệnh lý tai phổ biến nhưng có thể được kiểm soát hiệu quả nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Hiểu rõ dấu hiệu, nguyên nhân và cách xử lý sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe tai, hạn chế biến chứng và ngăn ngừa tái phát. Hãy vệ sinh tai khoa học, giữ tai khô ráo và tham khảo ý kiến bác sĩ khi có triệu chứng bất thường. Sức khỏe thính giác là yếu tố quan trọng để duy trì chất lượng cuộc sống!