Viêm phổi do phế cầu có lây không? Đây vẫn đang là chủ đề có được sự quan tâm của nhiều độc giả. Hiểu được tâm lý đó, trong bài viết sức khỏe hôm nay, Tiêm chủng Long Châu sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin cơ bản nhất về căn bệnh viêm phổi do phế quản để giúp bạn đọc giải đáp được thắc mắc này.
Viêm phổi do phế cầu có lây không?
Viêm phổi do phế cầu (Streptococcus pneumoniae) là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm phổi ở cả người lớn và trẻ em. Bệnh có thể diễn biến từ nhẹ đến nặng, đặc biệt nguy hiểm ở người cao tuổi, trẻ nhỏ hoặc những người có hệ miễn dịch suy yếu. Một câu hỏi đặt ra: Viêm phổi do phế cầu có lây không?
Với câu hỏi viêm phổi do phế cầu có lây không, các chuyên gia cho biết, viêm phổi do phế cầu có khả năng lây truyền nhưng mức độ lây lan không bùng phát nhanh như các bệnh virus như cúm hay COVID-19. Tuy nhiên, căn bệnh này vẫn là mối đe dọa nghiêm trọng, đặc biệt đối với những người có hệ miễn dịch yếu.
Viêm phổi do phế cầu lây từ người mang vi khuẩn (dù không có triệu chứng) sang người khỏe mạnh. Nói một cách dễ hiểu hơn, không chỉ người bệnh có triệu chứng rõ ràng mà cả những người mang phế cầu khuẩn trong mũi, họng mà không biểu hiện triệu chứng cũng có thể lây bệnh.
Tình trạng lây nhiễm dễ xảy ra trong môi trường đông đúc, vệ sinh kém. Các khu vực như trường học, nhà trẻ, bệnh viện hoặc nơi ở chật chội, thiếu thông thoáng là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn lây lan.
Trẻ em, người già sống cùng nhà với người mang mầm bệnh có nguy cơ cao. Sự tiếp xúc gần gũi trong gia đình làm tăng khả năng phế cầu khuẩn truyền từ người này sang người khác, đặc biệt với nhóm nhạy cảm.

Viêm phổi do phế cầu lây qua con đường nào?
Để phòng ngừa hiệu quả, việc nhận diện các con đường lây nhiễm của phế cầu khuẩn là vô cùng cần thiết. Dưới đây là những cách mà vi khuẩn này có thể lây truyền, bạn đọc có thể tham khảo:
Lây qua giọt bắn đường hô hấp
Viêm phổi do phế cầu có thể lây từ người bệnh sang người lành thông qua giọt bắn. Khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện, phế cầu khuẩn thoát ra qua các giọt bắn nhỏ li ti trong không khí. Các giọt bắn này có thể tồn tại trong không khí một thời gian ngắn hoặc bám vào bề mặt như tay nắm cửa, đồ chơi, bàn ghế sau đó lây sang người khác khi tiếp xúc.

Lây qua tiếp xúc trực tiếp
Viêm phổi do phế cầu cũng có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết chứa phế cầu khuẩn. Cụ thể:
- Dịch tiết từ mũi – họng: Vi khuẩn có trong nước bọt, dịch nhầy từ mũi hoặc họng của người nhiễm có thể truyền trực tiếp khi tiếp xúc gần như hôn hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân.
- Tay nhiễm khuẩn chạm vào mắt, mũi, miệng: Nếu tay chạm vào bề mặt nhiễm khuẩn rồi đưa lên các vùng niêm mạc (mắt, mũi, miệng), phế cầu khuẩn dễ dàng xâm nhập vào cơ thể.
Đối tượng dễ mắc bệnh viêm phổi do phế cầu
Không phải ai cũng có nguy cơ mắc viêm phổi do phế cầu như nhau. Một số nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng hơn do hệ miễn dịch hoặc điều kiện sức khỏe đặc thù. Cụ thể:
- Trẻ em dưới 5 tuổi: Hệ miễn dịch của trẻ nhỏ còn non yếu và điều này khiến chúng dễ bị phế cầu khuẩn tấn công và tiến triển thành viêm phổi.
- Người trên 65 tuổi: Sức đề kháng suy giảm theo tuổi tác. Người cao tuổi có hệ miễn dịch yếu dần rất dễ bị nhiễm trùng hô hấp nghiêm trọng do phế cầu khuẩn.
- Người có bệnh nền: Các bệnh lý nền như tiểu đường, suy tim hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) làm giảm khả năng chống lại vi khuẩn.
- Người suy giảm miễn dịch: Những người có hệ miễn dịch bị tổn thương do bệnh hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch đặc biệt dễ mắc viêm phổi do phế cầu.
- Người chưa tiêm vắc xin phế cầu: Chưa tiêm phòng vắc xin phế cầu khiến cơ thể không có kháng thể bảo vệ trước phế cầu khuẩn. Điều này làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.

Cách phòng ngừa viêm phổi do phế cầu hiệu quả
Như các bạn đã biết, viêm phổi do phế cầu sẽ vô cùng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Chính vì thế, việc chủ động phòng ngừa căn bệnh này là việc làm vô cùng cần thiết.
Theo các chuyên gia, viêm phổi do phế cầu có thể được ngăn chặn thông qua các biện pháp dưới đây:
Tiêm vắc xin phế cầu
Chủ động tiêm vắc xin phế cầu là một trong những biện pháp đơn giản và hữu hiệu giúp phòng ngừa căn bệnh viêm phổi do phế cầu.
Dưới đây là danh sách các loại vắc xin phế cầu hiện có tại Tiêm chủng Long Châu:
- PCV10 (Synflorix): Bảo vệ chống lại 10 chủng phế cầu, dùng cho trẻ từ 6 tuần đến dưới 5 tuổi.
- PCV13 (Prevenar 13): Bảo vệ chống lại 13 chủng phế cầu, thường dùng cho trẻ nhỏ và người lớn.
- PCV15 (Vaxneuvance): Bảo vệ chống lại 15 chủng, tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn.
- PCV20 (Prevenar 20): Bảo vệ chống lại 20 chủng, sắp triển khai cho người từ 18 tuổi trở lên.
- PPSV23 (Pneumovax 23): Bảo vệ chống lại 23 chủng, khuyến cáo cho người lớn tuổi và người có nguy cơ cao.

Các biện pháp bảo vệ hô hấp
Viêm phổi do phế cầu có lây không? Câu trả lời là có. Viêm phổi do phế cầu có thể lây qua đường hô hấp. Chính vì thế, để phòng ngừa căn bệnh này, mỗi người cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ hô hấp như:
- Đeo khẩu trang nơi công cộng: Khẩu trang giúp giảm nguy cơ hít phải giọt bắn chứa phế cầu khuẩn ở chỗ đông người.
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn: Rửa tay ít nhất 20 giây, đặc biệt sau khi tiếp xúc với bề mặt công cộng hoặc trước khi chạm vào mặt.
- Che miệng khi ho, hắt hơi: Dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che, sau đó vứt khăn giấy và rửa tay ngay để tránh lây vi khuẩn.
Giữ môi trường sống trong lành
Giữ môi trường sống trong lành cũng là một trong các biện pháp giúp phòng ngừa căn bệnh viêm phổi do phế cầu. Theo đó, bạn nên:
- Tránh khói thuốc, bụi, không khí ô nhiễm: Khói thuốc lá và ô nhiễm không khí làm suy yếu phổi, tạo điều kiện cho phế cầu khuẩn xâm nhập.
- Vệ sinh đồ chơi, vật dụng dùng chung thường xuyên: Lau sạch bề mặt tiếp xúc như đồ chơi, tay nắm cửa, bàn ghế bằng dung dịch khử trùng để loại bỏ vi khuẩn.
Tăng cường dinh dưỡng và vận động để nâng cao miễn dịch
Tăng cường dinh dưỡng và vận động giúp nâng cao sức đề kháng, chống lại bệnh tật, trong đó có căn bệnh viêm phổi do phế cầu. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, bạn nên:
- Ăn uống cân đối, tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin C (cam, kiwi), vitamin A (cà rốt, bí đỏ) và kẽm (hải sản, hạt) để tăng sức đề kháng.
- Duy trì các hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi bộ, yoga (đối với người lớn) hoặc vui chơi ngoài trời (đối với trẻ em) để cải thiện sức khỏe tổng thể.

Viêm phổi do phế cầu có lây không? Câu trả lời là có nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả bằng cách tiêm vắc xin và giữ vệ sinh cá nhân – môi trường sống. Việc nâng cao nhận thức và chủ động phòng bệnh là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng, đặc biệt trong giai đoạn bệnh hô hấp diễn biến phức tạp như hiện nay. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để xây dựng kế hoạch tiêm vắc xin và thực hiện các biện pháp phòng ngừa phù hợp, từ đó giảm nguy cơ mắc viêm phổi do phế cầu, bảo vệ những người thân yêu xung quanh bạn. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đón đọc bài viết hôm nay của Tiêm chủng Long Châu.