Viêm khớp vùng chậu là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Viêm khớp vùng chậu là tình trạng khá phổ biến, có thể gặp ở cả người trẻ, phụ nữ mang thai lẫn người lớn tuổi bị thoái hóa. Dù không nguy hiểm đến tính mạng, bệnh lại gây đau dai dẳng và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Bài viết dưới đây giúp bạn hiểu rõ bệnh, nguyên nhân cũng như những yếu tố nguy cơ thường gặp.

Viêm khớp vùng chậu là gì?

Viêm khớp vùng chậu hay viêm khớp cùng chậu (Sacroiliitis) là tình trạng viêm xảy ra tại khớp cùng chậu, nơi kết nối giữa xương chậu và xương cùng ở phần cuối cột sống. Đây là một trong những khớp lớn và chịu lực nhiều nhất trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong quá trình đi lại, đứng, ngồi và nâng đỡ toàn bộ phần trên cơ thể.

Khi khớp cùng chậu bị viêm, người bệnh thường cảm thấy đau ở vùng mông, thắt lưng dưới và có thể lan xuống hông hoặc mặt sau đùi. Nhiều nghiên cứu y khoa ghi nhận viêm khớp vùng chậu có thể xảy ra do các bệnh lý thoái hóa, viêm cột sống, mang thai hoặc chấn thương. Đây cũng là một nguyên nhân thường gặp gây đau lưng mạn tính nhưng dễ nhầm với thoát vị đĩa đệm hoặc đau thần kinh tọa.

Nguyên nhân gây viêm khớp vùng chậu

Viêm khớp vùng chậu không phải là một bệnh đơn lẻ mà là hậu quả của nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khớp cùng chậu. Dưới đây là các nguyên nhân chính và hướng dẫn điều trị.

Thoái hóa khớp (viêm xương khớp)

Thoái hóa là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt ở người trung niên và lớn tuổi. Khi lớp sụn ở khớp cùng chậu bị mòn theo thời gian, bề mặt khớp trở nên thô ráp, gây ma sát và dẫn đến viêm. Trước khi đi vào các yếu tố chi tiết, có thể hiểu đơn giản rằng quá trình lão hóa tự nhiên khiến khớp mất dần sự linh hoạt, làm tăng nguy cơ đau và cứng khớp.

Những yếu tố thúc đẩy thoái hóa khớp cùng chậu gồm:

• Tuổi tác cao;
• Tư thế xấu kéo dài (ngồi nhiều, đứng lệch, mang vác nặng);
• Hoạt động thể lực quá mức;
• Thừa cân làm tăng áp lực lên khớp.

Bệnh lý cột sống và rối loạn viêm mạn tính

Một số bệnh lý viêm hệ thống có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến khớp cùng chậu. Cần lưu ý rằng các bệnh viêm cột sống thường gây cứng khớp, sưng và đau lan tỏa. Các bệnh có thể gây viêm khớp vùng chậu:

• Viêm cột sống dính khớp;
• Viêm khớp phản ứng;
• Viêm khớp vảy nến;
• Bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng.

Viêm cột sống dính khớp là nguyên nhân nổi bật nhất, chiếm tỷ lệ đáng kể trong các ca viêm khớp cùng chậu mạn tính.

Mang thai và thời kỳ hậu sản

Đây là nguyên nhân thường gặp ở phụ nữ trẻ. Trong thai kỳ, cơ thể tiết ra hormone relaxin giúp giãn dây chằng để chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Tuy nhiên, sự giãn này cũng làm khớp cùng chậu trở nên lỏng lẻo và dễ viêm hơn. Ngoài hormone, còn nhiều yếu tố khác trong thai kỳ làm tăng áp lực lên vùng chậu:

• Tăng cân nhanh;
• Thay đổi dáng đi và tư thế;
• Áp lực lớn lên cột sống và khung chậu khi thai nhi phát triển.

Sau sinh, nhiều phụ nữ vẫn tiếp tục bị đau do khớp chưa ổn định hoàn toàn.

Chấn thương trực tiếp hoặc gián tiếp

Chấn thương là nguyên nhân cần chú ý do có thể gây viêm cấp tính. Đây có thể là chấn thương mạnh hoặc lặp lại nhiều lần. Các dạng chấn thương thường gặp bao gồm:

• Té ngã mạnh vào vùng hông hoặc mông;
• Tai nạn giao thông;
• Tập luyện thể thao cường độ cao gây quá tải khớp;
• Chấn thương do vặn xoắn mạnh cơ thể.

Ngay cả những chấn thương nhỏ nhưng kéo dài cũng có thể dẫn đến viêm khớp cùng chậu mạn tính.

Viêm khớp cùng chậu do nhiễm khuẩn

Dù hiếm gặp, viêm khớp vùng chậu do nhiễm khuẩn lại có mức độ nguy hiểm cao. Theo báo cáo của nhiều nghiên cứu, đây là nguyên nhân thường gặp nhất trong các trường hợp viêm cấp tính. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào khớp qua:

• Nhiễm trùng máu;
• Vết thương sâu;
• Phẫu thuật ở vùng gần khớp.

Triệu chứng tiến triển nhanh, đau dữ dội và sốt cao. Người bệnh cần được điều trị kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng lan rộng.

Tổn thương dây chằng quanh khớp cùng chậu

Không chỉ khớp hoạt dịch, các dây chằng xung quanh, đặc biệt là dây chằng sau, cũng có thể bị viêm và gây đau. Khi dây chằng bị kéo giãn hoặc chịu áp lực kéo dài, chúng trở nên nhạy cảm và gây triệu chứng giống viêm khớp cùng chậu.

Dấu hiệu nhận biết viêm khớp vùng chậu

Triệu chứng của viêm khớp vùng chậu dễ nhầm với các bệnh cột sống khác, nhưng vẫn có một số đặc điểm giúp nhận biết sớm. Các dấu hiệu thường gặp:

• Đau vùng mông, lan xuống mặt sau đùi nhưng không quá đầu gối;
• Đau thắt lưng dưới, tăng khi đứng lâu, leo cầu thang hoặc mang vác;
• Cứng khớp buổi sáng;
• Đau khi xoay hông, bước chân dài hoặc đứng dồn trọng lực sang một bên;
• Một số người có thể đau khi ngồi lâu hoặc xoay người đột ngột.

Khi bị viêm do nhiễm khuẩn, triệu chứng thường cấp tính hơn như sốt, vùng khớp nóng và đau dữ dội.

Biến chứng có thể gặp nếu không điều trị

Nếu không được chẩn đoán và xử lý đúng cách, viêm khớp vùng chậu có thể gây ra các vấn đề kéo dài. Các biến chứng thường sẽ đến từ tình trạng viêm kéo dài. Một số biến chứng thường gặp:

• Đau mạn tính ảnh hưởng công việc và chất lượng sống;
• Cứng khớp và giảm biên độ vận động;
• Mất cân bằng tư thế dẫn đến đau lưng lan rộng;
• Ảnh hưởng khả năng đi lại;
• Với viêm do nhiễm khuẩn sẽ có nguy cơ nhiễm trùng lan rộng, tổn thương khớp vĩnh viễn.

Viêm khớp vùng chậu là tình trạng viêm ở khớp cùng chậu, khớp quan trọng kết nối cột sống và xương chậu. Bệnh có thể do thoái hóa, bệnh lý cột sống, mang thai, chấn thương hoặc nhiễm khuẩn. Hiểu rõ nguyên nhân và các dấu hiệu nhận biết giúp bạn chủ động phòng ngừa và tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp lúc. Nếu tình trạng đau kéo dài hoặc ảnh hưởng sinh hoạt, hãy đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị đúng cách.