Viêm gan B có nguy hiểm không? Giải đáp chi tiết

Tại Việt Nam, viêm gan B là bệnh lý phổ biến với tỷ lệ người mang virus cao, nhưng nhiều người vẫn chưa có nhận thức đầy đủ về mức độ nguy hiểm của bệnh. Việc không có triệu chứng rõ ràng khiến bệnh dễ bị bỏ qua cho đến khi gan đã bị tổn thương. Để hiểu rõ viêm gan B có nguy hiểm không, bạn cần nắm được cách bệnh lây truyền, các biến chứng có thể xảy ra và cách tự bảo vệ bản thân bằng những giải pháp khoa học.

Viêm gan B có nguy hiểm không?

Viêm gan B có nguy hiểm không? Câu trả lời là có, bởi bệnh không chỉ dễ lây lan mà còn có thể âm thầm gây tổn thương gan nghiêm trọng trong thời gian dài. Một số yếu tố khiến căn bệnh này trở nên vô cùng nguy hiểm bao gồm:

Tốc độ lây lan nhanh chóng

Theo nhiều nghiên cứu, HBV là một trong những virus có khả năng truyền nhiễm cao nhất, gấp 50 - 100 lần HIV. Chỉ cần một lượng máu nhỏ từ người nhiễm cũng có thể truyền bệnh sang người khỏe mạnh nếu không có biện pháp bảo vệ.

Diễn biến âm thầm

Phần lớn người nhiễm viêm gan B mạn tính không có triệu chứng rõ ràng trong nhiều năm, khiến bệnh được gọi là "kẻ giết người thầm lặng". Khi triệu chứng như mệt mỏi, vàng da hoặc đau hạ sườn phải xuất hiện, gan thường đã tổn thương nghiêm trọng.

Nguy cơ mạn tính và biến chứng

• Viêm gan B cấp tính: Ở người lớn khỏe mạnh, hầu hết người mắc sẽ tự khỏi mà không cần điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, tỷ lệ chuyển sang mạn tính lên đến 90% nếu nhiễm từ mẹ.
• Viêm gan B mạn tính: Làm tăng nguy cơ xơ gan, suy gan và ung thư gan, đặc biệt nếu không được theo dõi và điều trị.

Viêm gan B là gì?

Viêm gan B là một dạng viêm nhiễm ở gan do virus HBV gây ra, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Virus tấn công trực tiếp vào tế bào gan, gây tổn thương và làm giảm chức năng gan theo thời gian.

Các dạng tiến triển của viêm gan B

• Thể cấp tính: Xảy ra trong khoảng thời gian ngắn sau khi nhiễm virus, thường có khả năng tự hồi phục nếu người bệnh có hệ miễn dịch tốt.
• Thể mạn tính: Kéo dài trên 6 tháng, làm tăng nguy cơ gặp các vấn đề nghiêm trọng về gan nếu không được theo dõi và điều trị thích hợp.

Cách virus viêm gan B tấn công cơ thể

Virus HBV xâm nhập vào máu, tấn công tế bào gan và gây viêm. Nếu hệ miễn dịch không loại bỏ được virus, HBV có thể tồn tại lâu dài, dẫn đến viêm gan B mạn tính. Tình trạng viêm kéo dài làm tổn thương tế bào gan, hình thành mô sẹo và tăng nguy cơ biến chứng như xơ gan hoặc ung thư gan.

Lây truyền viêm gan B qua những đường nào?

• Tiếp xúc máu: Qua truyền máu, dùng chung kim tiêm, xăm mình, hoặc các thiết bị y tế không tiệt trùng.
• Tình dục không an toàn: Quan hệ với người mắc viêm gan B mà không có biện pháp bảo vệ.
• Mẹ truyền sang con: Đặc biệt nguy hiểm khi không tiêm phòng đúng thời điểm sau sinh.

Hiểu rõ về bệnh là bước đầu tiên để trả lời câu hỏi viêm gan B có nguy hiểm không và áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Biến chứng viêm gan B

Biến chứng viêm gan B là lý do chính khiến bệnh trở nên nguy hiểm. Khi viêm gan B trở thành mạn tính, người bệnh đối mặt với nguy cơ cao gặp phải các biến chứng như:

Xơ gan

Xơ gan xảy ra khi gan bị viêm kéo dài, hình thành mô sẹo thay thế tế bào gan khỏe mạnh. Mô sẹo làm giảm chức năng gan, gây ra các triệu chứng như:

• Mệt mỏi, sụt cân, đau tức hạ sườn phải.
• Cổ trướng (tích dịch trong bụng), phù chân.
• Chảy máu tiêu hóa do giãn tĩnh mạch thực quản.

Ung thư gan

Viêm gan B mạn tính là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ung thư gan. Virus HBV gây tổn thương DNA tế bào gan, dẫn đến đột biến và hình thành tế bào ung thư. Ung thư gan có tiên lượng kém, với tỷ lệ sống sau 5 năm thấp nếu phát hiện ở giai đoạn muộn. Triệu chứng ung thư gan thường xuất hiện muộn, bao gồm:

• Đau bụng, vàng da, sụt cân nhanh.
• Khối u gan phát hiện qua siêu âm hoặc CT.

Suy gan

• Suy gan cấp: Xảy ra khi gan mất chức năng đột ngột, thường ở viêm gan B cấp tính nặng hoặc đợt bùng phát ở bệnh mạn tính. Triệu chứng bao gồm vàng da nặng, rối loạn đông máu, hôn mê gan.
• Suy gan mạn: Gan mất chức năng dần dần do xơ gan tiến triển, dẫn đến nhiễm độc cơ thể, suy đa cơ quan và tử vong nếu không ghép gan.

Mặc dù nguy hiểm, biến chứng viêm gan B vẫn có thể được giảm thiểu nếu bệnh được phát hiện sớm và điều trị đúng cách.

Phòng ngừa và kiểm soát viêm gan B hiệu quả

Sau khi có câu trả lời cho thắc mắc “Viêm gan B có nguy hiểm không?”, bạn cần biết các cách phòng ngừa để giảm nguy cơ nhiễm HBV.

Tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch

Vắc xin phòng viêm gan B là biện pháp hiệu quả nhất hiện nay. Trẻ em cần được tiêm ngay sau khi sinh và theo lịch định kỳ để đảm bảo miễn dịch.

• Trẻ sơ sinh: Tiêm mũi đầu tiên trong 24 giờ sau sinh, tiếp theo là 3 - 4 mũi trong năm đầu đời.
• Người lớn: Xét nghiệm HBsAg trước khi tiêm. Nếu âm tính, hoàn thành 3 mũi theo lịch 0 - 1 - 6 tháng.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

• Xét nghiệm HBsAg và anti-HBs giúp xác định tình trạng nhiễm bệnh hoặc miễn dịch.
• Người mang HBV mạn tính cần theo dõi chức năng gan, tải lượng virus và siêu âm gan mỗi 6 - 12 tháng để phát hiện sớm biến chứng viêm gan B.

Quan hệ tình dục an toàn

• Sử dụng bao cao su khi quan hệ với người chưa rõ tình trạng nhiễm HBV.
• Điều trị và xét nghiệm bạn tình để ngăn lây nhiễm chéo.

Thay đổi lối sống

• Hạn chế chất độc hại: Tránh rượu bia, thuốc lá và thuốc gây hại gan (paracetamol liều cao, thuốc không rõ nguồn gốc).
• Chế độ ăn uống: Bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng, hạn chế đồ chiên rán, cay nóng.
• Vận động: Tập thể dục đều đặn, kiểm soát cân nặng để giảm áp lực lên gan.

Phòng ngừa lây từ mẹ sang con

• Mẹ nhiễm HBV cần dùng thuốc kháng virus trong tam cá nguyệt thứ 3 để giảm tải lượng virus.
• Trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HBV cần tiêm vắc xin và globulin miễn dịch (HBIG) trong 12 giờ đầu sau sinh.

Tiêm vắc xin viêm gan B là biện pháp dự phòng hiệu quả và an toàn, được khuyến cáo bởi các tổ chức y tế trong nước và quốc tế. Việc tiêm chủng đúng thời điểm, đặc biệt là trong 24 giờ đầu sau sinh và tiêm đủ liều theo lịch, giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm virus, hạn chế tiến triển thành viêm gan mạn tính và các biến chứng nghiêm trọng về sau. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện đang cung cấp các loại vắc xin viêm gan B cho mọi lứa tuổi, đảm bảo quy trình tiêm chủng an toàn, theo dõi sau tiêm đầy đủ.

Viêm gan B có nguy hiểm không? Câu trả lời là có và virus gây bệnh này có khả năng lây lan cao, diễn tiến âm thầm và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, bệnh có thể được kiểm soát hiệu quả nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Tại Việt Nam, nâng cao nhận thức cộng đồng và tầm soát bệnh là chìa khóa để giảm tỷ lệ nhiễm mới và bảo vệ sức khỏe người dân. Nếu có những triệu chứng bất thường, đừng ngần ngại đến các cơ sở y tế uy tín để bảo vệ sức khoẻ bản thân và gia đình nhé.