Bệnh vảy nến thể mảng đặc trưng bởi các mảng da dày, màu đỏ, phủ vảy trắng bạc và thường xuất hiện ở khuỷu tay, đầu gối, da đầu hoặc lưng. Tuy không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng tình trạng này kéo dài gây ngứa ngáy, khó chịu và ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý, thẩm mỹ cũng như sinh hoạt hàng ngày. Việc hiểu đúng về bệnh và có hướng chăm sóc phù hợp là điều cần thiết để cải thiện chất lượng cuộc sống cho người mắc.
Vảy nến thể mảng là gì?
Vảy nến thể mảng là dạng thường gặp nhất trong các loại vảy nến, chiếm tỷ lệ cao ở người bệnh. Đây là một tình trạng viêm da mạn tính, bắt nguồn từ sự rối loạn của hệ miễn dịch khiến các tế bào da phát triển và thay mới quá nhanh. Đặc điểm nổi bật của bệnh là những mảng da đỏ, có ranh giới rõ, phủ lên trên nhiều lớp vảy trắng bạc, dày và dễ bong tróc. Các mảng tổn thương này có thể hình thành ở bất cứ đâu trên cơ thể, nhưng tập trung nhiều nhất tại da đầu, khuỷu tay, đầu gối và vùng thân mình. Kích thước tổn thương khá đa dạng, có thể nhỏ chỉ vài centimet hoặc lan rộng trên 20cm, thậm chí lớn hơn ở một số trường hợp.

Dấu hiệu nhận biết vảy nến thể mảng
Những mảng da bị vảy nến thường có màu đỏ, tím, nâu hoặc xám, tùy thuộc vào màu da của từng người. Các mảng này thường xuất hiện đối xứng hai bên cơ thể. Chẳng hạn, nếu có ở khuỷu tay bên trái thì khả năng cao khuỷu tay bên phải cũng xuất hiện. Các biểu hiện thường gặp như:
- Ngứa rát, đau nhức: Người bệnh thường cảm thấy khó chịu, da có thể bị kích ứng mạnh.
- Nứt nẻ da: Vùng tổn thương dễ khô và nứt sâu.
- Có thể chảy máu nhẹ: Do bong tróc hoặc gãi nhiều.
- Cảm giác bỏng rát, châm chích: Tạo cảm giác nóng ran, rất khó chịu.
- Mảng da dày, có vảy trắng: Bong tróc dễ dàng, làm da sần sùi, kém thẩm mỹ.
Các mảng vảy cùng những triệu chứng này có tính chất dai dẳng, dễ lặp đi lặp lại trong suốt cuộc đời.

Nguyên nhân dẫn đến vảy nến thể mảng
Các đợt vảy nến mảng có thể tái phát do nhiều yếu tố khác nhau. Một số nguyên nhân thường gặp gồm:
- Ảnh hưởng từ di truyền: Bệnh vảy nến thường mang tính gia đình. Khoảng 20% người bệnh cho biết có người thân cũng mắc. Nếu cả cha và mẹ đều bị, con cái có khoảng 50% khả năng phát triển bệnh. Điều này cho thấy gen di truyền giữ vai trò quan trọng trong việc hình thành bệnh.
- Rối loạn miễn dịch: Ở người bị vảy nến, hệ miễn dịch hoạt động quá mức và “hiểu nhầm” tế bào da khỏe mạnh là có hại. Điều này khiến quá trình sản sinh tế bào da diễn ra nhanh gấp nhiều lần (3 - 4 ngày thay vì 28 - 30 ngày). Tế bào mới chưa kịp rụng đã chồng chất, tạo thành những mảng đỏ bong vảy.
- Tác động từ môi trường và thói quen sống: Những yếu tố như hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, béo phì, nhiễm trùng, hoặc sử dụng một số loại thuốc có thể kích thích bệnh. Bên cạnh đó, thời tiết lạnh, không khí hanh khô cũng khiến da dễ tổn thương và bệnh nặng hơn.
- Căng thẳng tinh thần: Stress, lo âu hoặc căng thẳng kéo dài có thể làm cơ thể mất cân bằng. Hệ miễn dịch khi đó phản ứng mạnh hơn bình thường, gây viêm và thúc đẩy sự tăng sinh tế bào da, từ đó khiến vảy nến dễ tái phát.
- Yếu tố kích hoạt khác: Một số thực phẩm, thuốc, da khô, chấn thương da (xước, cắt, phẫu thuật), hoặc tổn thương do ánh nắng cũng là nguyên nhân làm bệnh nặng hơn.

Biện pháp phòng ngừa bệnh vảy nến
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, để giảm nguy cơ mắc vảy nến, bạn có thể áp dụng một số cách sau:
- Hạn chế căng thẳng, giữ tinh thần thoải mái, xây dựng nếp sống lành mạnh.
- Không lạm dụng rượu bia, thuốc lá hay các chất kích thích khác.
- Giữ cơ thể sạch sẽ, tắm rửa và thay quần áo hằng ngày.
- Ăn uống cân đối, bổ sung thực phẩm giàu omega-3, rau xanh, hải sản và các loại hạt cung cấp vitamin B12, kẽm…
Khi đã mắc bệnh, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và tuân thủ điều trị đúng cách; đồng thời chú ý đến lối sống và thói quen sinh hoạt để tránh bệnh tiến triển nặng hơn.
- Duy trì chế độ sinh hoạt điều độ, vệ sinh cơ thể thường xuyên để loại bỏ các mảng da bong tróc.
- Không tắm bằng nước quá nóng và tránh sử dụng xà phòng có độ tẩy rửa mạnh vì dễ làm da tổn thương hơn.
- Hạn chế đồ uống có cồn, thuốc lá và các chất kích thích.
- Hạn chế tiếp xúc với hóa chất như dầu gội, xà phòng, thuốc nhuộm tóc, mỹ phẩm hay nước hoa.

Vảy nến thể mảng là bệnh da liễu mạn tính, tiến triển lâu dài và dễ tái phát. Dù chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, người bệnh vẫn có thể kiểm soát triệu chứng hiệu quả thông qua điều trị y khoa kết hợp lối sống lành mạnh. Việc chủ động chăm sóc, giữ tinh thần thoải mái và tái khám thường xuyên sẽ giúp hạn chế bệnh trở nặng và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Bên cạnh điều trị và chăm sóc da, việc chủ động phòng bệnh bằng vắc xin cũng đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ sức khỏe. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu mang đến dịch vụ tiêm chủng an toàn, hiện đại, với đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn và cơ sở vật chất đạt chuẩn. Các gói tiêm tại đây được thiết kế phù hợp cho nhiều đối tượng, giúp phòng ngừa hiệu quả nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Lựa chọn tiêm chủng tại Long Châu, khách hàng có thể yên tâm về chất lượng trong hành trình chăm sóc sức khỏe toàn diện cho bản thân và gia đình.