Ung thư thực quản giai đoạn 1: Dấu hiệu thường gặp, phương pháp chẩn đoán và điều trị

Nếu bạn đang tìm hiểu về ung thư thực quản và muốn biết cách nhận biết bệnh ở giai đoạn sớm, thì bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin cần thiết giúp bạn chủ động hơn trong việc phát hiện sớm và bảo vệ sức khỏe của mình.

Tổng quan về ung thư thực quản giai đoạn 1

Ung thư thực quản là gì?

Ung thư thực quản là tình trạng các tế bào trong niêm mạc thực quản phát triển bất thường, tạo thành khối u có thể lan sâu vào các mô lân cận. Ở giai đoạn 1, khối u mới chỉ nằm trong lớp niêm mạc hoặc dưới niêm mạc, chưa lan tới hạch bạch huyết và cũng chưa có di căn xa. 

Dựa trên hệ thống phân loại TNM của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, giai đoạn 1 được chia thành hai mức độ nhỏ:

• Giai đoạn IA: Khối u chỉ xâm nhập lớp niêm mạc của thực quản (T1a), chưa di căn hạch (N0) và chưa lan xa (M0).
• Giai đoạn IB: Khối u đã xâm lấn sâu hơn vào lớp dưới niêm mạc hoặc lớp cơ (T1b hoặc T2), nhưng vẫn chưa di căn hạch (N0) và chưa di căn xa (M0).

Về mô học, hai loại ung thư chính thường gặp gồm:

• Ung thư biểu mô vảy: Thường xuất hiện ở đoạn trên hoặc giữa của thực quản, liên quan đến hút thuốc, rượu bia và viêm mạn tính.
• Ung thư biểu mô tuyến: Thường gặp ở đoạn dưới hoặc vùng nối dạ dày – thực quản, hay phát triển trên nền trào ngược dạ dày thực quản kéo dài.

Ở giai đoạn 1, vì tổn thương còn nông nên người bệnh hầu như chưa có triệu chứng rõ ràng. Việc tầm soát sớm bằng nội soi thực quản – dạ dày là yếu tố quyết định để phát hiện bệnh khi còn trong giai đoạn điều trị triệt để.

Triệu chứng thường gặp

Ung thư thực quản giai đoạn đầu thường chưa có biểu hiện rõ ràng, do khối u còn nhỏ và chưa gây hẹp lòng thực quản. Tuy nhiên, người bệnh đôi khi có thể nhận thấy một số dấu hiệu sớm như:

• Cảm giác nuốt vướng hoặc nghẹn nhẹ: Xuất hiện thoáng qua khi ăn thức ăn đặc, thường ở vùng ngực giữa hoặc sau xương ức.
• Đau rát, tức nhẹ vùng ngực khi nuốt: Cảm giác nóng, nặng hoặc khó chịu kéo dài, dễ nhầm với viêm họng hay trào ngược dạ dày.
• Ợ nóng, ợ chua, đầy bụng khó tiêu: Do niêm mạc thực quản bị kích thích, thường tái diễn sau bữa ăn.
• Sụt cân nhẹ hoặc chán ăn: Hậu quả của việc ăn uống kém thoải mái, đôi khi đi kèm mệt mỏi.
• Ho khan hoặc khàn tiếng kéo dài: Gặp ở trường hợp khối u nằm gần vùng thanh quản hoặc chèn nhẹ dây thần kinh quặt ngược.

Những triệu chứng trên thường không đặc hiệu, dễ bị bỏ qua. Vì vậy, người có yếu tố nguy cơ cao như hút thuốc, uống rượu, trào ngược dạ dày – thực quản kéo dài nên nội soi kiểm tra định kỳ để phát hiện bệnh sớm khi còn trong giai đoạn có thể điều trị khỏi hoàn toàn.

Phương pháp chẩn đoán ung thư thực quản giai đoạn đầu

Việc chẩn đoán ung thư thực quản giai đoạn đầu đóng vai trò quyết định trong tiên lượng điều trị, bởi hầu hết các trường hợp được phát hiện ở giai đoạn sớm đều có khả năng hồi phục hoàn toàn. Dưới đây là các phương pháp chẩn đoán ung thư thực quản:

• Nội soi thực quản – dạ dày: Đây là phương pháp quan trọng nhất giúp quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản. Bác sĩ có thể phát hiện các tổn thương bất thường như loét, sùi hoặc vùng niêm mạc đổi màu nghi ngờ ác tính. Trong quá trình nội soi, mẫu mô sẽ được sinh thiết để xác định bản chất tế bào.
• Siêu âm nội soi (EUS): Giúp đánh giá độ sâu xâm lấn của khối u vào các lớp thành thực quản và phát hiện hạch bạch huyết vùng gần. Kỹ thuật này có độ chính xác cao trong việc phân biệt giữa giai đoạn IA và IB.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) hoặc cộng hưởng từ (MRI): Được chỉ định để kiểm tra khả năng lan rộng ra ngoài thành thực quản hoặc di căn xa, đặc biệt ở phổi, gan và trung thất.
• Xét nghiệm máu: Một số dấu ấn sinh học như CEA hoặc CA 19-9 có thể được định lượng để hỗ trợ theo dõi sau điều trị, mặc dù không đặc hiệu cho chẩn đoán sớm.
• Đánh giá tổng trạng và bệnh nền: Các xét nghiệm tổng quát (công thức máu, chức năng gan thận, ECG, X-quang ngực) giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và an toàn nhất cho từng bệnh nhân.

Chẩn đoán xác định ung thư thực quản giai đoạn thường dựa trên kết quả mô bệnh học kết hợp với đánh giá hình ảnh. Việc phát hiện sớm nhờ nội soi định kỳ có thể giúp người bệnh tránh phải điều trị phẫu thuật lớn và giảm đáng kể nguy cơ tái phát.

Phương pháp điều trị ung thư thực quản ở giai đoạn 1

Mục tiêu điều trị ung thư thực quản giai đoạn đầu là loại bỏ triệt để khối u, đồng thời bảo tồn chức năng nuốt và chất lượng sống của người bệnh. Tùy theo độ sâu xâm lấn và thể trạng bệnh nhân, bác sĩ có thể lựa chọn một hoặc kết hợp các phương pháp sau:

• Phẫu thuật nội soi: Với tổn thương khu trú ở lớp niêm mạc hoặc dưới niêm mạc nông (T1a/T1b), các kỹ thuật cắt niêm mạc nội soi (EMR) hoặc cắt dưới niêm mạc nội soi (ESD) được ưu tiên. Phương pháp này giúp loại bỏ toàn bộ vùng tổn thương mà không cần phẫu thuật mở, thời gian hồi phục nhanh, ít biến chứng.
• Phẫu thuật cắt đoạn thực quản: Áp dụng cho giai đoạn IB hoặc khi khối u xâm lấn sâu hơn vào lớp cơ. Phẫu thuật nhằm cắt bỏ phần thực quản có khối u, nạo hạch vùng và tái tạo lại đường tiêu hóa bằng dạ dày hoặc ruột non. Mặc dù là can thiệp lớn, nhưng hiệu quả triệt căn cao khi bệnh chưa lan rộng.
• Xạ trị và hóa trị bổ trợ: Ở giai đoạn 1, hai phương pháp này ít được sử dụng đơn độc, nhưng có thể được chỉ định sau phẫu thuật trong trường hợp rìa cắt chưa sạch hoặc có hạch vi thể. Mục tiêu là giảm nguy cơ tái phát tại chỗ và kiểm soát vi di căn.
• Theo dõi sau điều trị: Bệnh nhân cần được tái khám định kỳ theo lịch của bác sĩ để nội soi kiểm tra vị trí phẫu thuật hoặc vùng niêm mạc cắt bỏ, kết hợp chụp CT khi cần. Việc phát hiện sớm tái phát tại chỗ hoặc di căn giúp can thiệp kịp thời và duy trì tiên lượng tốt.

Điều quan trọng nhất là người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị, không tự ý ngưng thuốc hay trì hoãn tái khám. Ở giai đoạn 1, nếu được can thiệp đúng thời điểm và theo dõi chặt chẽ, khả năng điều trị khỏi là rất cao.

Bài viết đã cung cấp các thông tin hữu ích xoay quanh vấn đề ung thư thực quản giai đoạn 1. Nhìn chung, đây là giai đoạn sớm của bệnh, có thể điều trị khỏi nếu phát hiện kịp thời. Việc khám sức khỏe định kỳ, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, duy trì lối sống lành mạnh giúp kiểm soát bệnh và phòng ngừa tái phát hiệu quả.

Bên cạnh việc điều trị, chủ động phòng ngừa và tăng cường miễn dịch cũng rất cần thiết để bảo vệ cơ thể trước các bệnh lý đường tiêu hóa và hô hấp. Hiện tại, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện cung cấp đa dạng vắc xin phòng bệnh đường tiêu hóa và hô hấp, hỗ trợ chăm sóc sức khỏe toàn diện. Quý khách có thể liên hệ hotline 1800 6928 hoặc tham khảo thêm thông tin tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và đặt lịch tiêm.