Trong môi trường tự nhiên, chúng ta tiếp xúc hàng ngày với hàng ngàn loại vi khuẩn. Tuy nhiên, không phải loại nào cũng vô hại. Một trong những mối nguy hiểm “thầm lặng” chính là trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas – một loại vi khuẩn phổ biến có khả năng gây ra nhiều bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng. Với khả năng sống sót tốt trong điều kiện khắc nghiệt và kháng nhiều loại kháng sinh, Pseudomonas aeruginosa (tên khoa học đầy đủ) đang trở thành mối đe dọa thực sự trong bệnh viện cũng như đời sống hàng ngày.
Trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas aeruginosa là gì?
Trực khuẩn mủ xanh, hay còn gọi là Pseudomonas aeruginosa, là một loại vi khuẩn Gram âm, hiếu khí, thuộc giống Pseudomonas. Vi khuẩn này có hình dạng que nhỏ, có thể sống độc lập, kết đôi hoặc tạo thành chuỗi, và có khả năng di động nhờ vào một hoặc nhiều lông ở đầu của chúng.

Pseudomonas aeruginosa có mặt rộng rãi trong tự nhiên, đặc biệt là ở các môi trường khắc nghiệt như đất, đầm lầy, và ven biển, nơi mà nhiều loài sinh vật khác không thể tồn tại. Tuy nhiên, vi khuẩn này cũng dễ dàng sinh sống và phát triển trong môi trường bệnh viện, đặc biệt là trên các dụng cụ y tế, sàn nhà, giường bệnh, tường và thậm chí có thể xuất hiện trên tay của các nhân viên y tế. Vì vậy, chúng có thể lây lan nhanh chóng và gây nhiễm trùng, đặc biệt ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch suy yếu, như người mắc bệnh ác tính, giảm bạch cầu, bị bỏng hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch trong thời gian dài.
Ngoài ra, Pseudomonas aeruginosa còn có thể sinh sôi trong các sản phẩm như thuốc nhỏ mắt, thuốc gây mê, xà phòng, bồn rửa, thiết bị y tế hồi sức, và thậm chí trong nước cất. Trong cơ thể người, vi khuẩn này có khả năng tạo ra một lớp chất nhờn, giúp chúng chống lại thực bào và hầu hết các loại thuốc kháng sinh.
Các triệu chứng khi cơ thể nhiễm trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas aeruginosa là gì?
Tùy vào loại nhiễm trùng mà các triệu chứng do vi khuẩn này gây ra sẽ có sự khác biệt:
- Nhiễm trùng máu: Pseudomonas aeruginosa gây nhiễm trùng máu với các triệu chứng như sốt cao, ớn lạnh, nhức mỏi cơ thể, đau đầu nhẹ, nhịp tim nhanh, thở nhanh, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, và giảm tiểu lượng.
- Viêm phổi: Bệnh nhân viêm phổi do trực khuẩn mủ xanh sẽ có các biểu hiện như sốt, ớn lạnh, khó thở, ho, đôi khi có đờm màu vàng, xanh lá cây hoặc thậm chí máu.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Khi bị nhiễm trùng tiết niệu do Pseudomonas aeruginosa, bệnh nhân sẽ cảm thấy buồn tiểu thường xuyên, tiểu đau buốt, và nước tiểu có màu sắc bất thường cùng mùi hôi khó chịu.
- Nhiễm trùng do chấn thương: Đối với các vết thương hở, Pseudomonas aeruginosa sẽ khiến vết thương bị nhiễm trùng, gây sưng tấy, chảy dịch và đau đớn. Nếu tình trạng nhiễm trùng không được điều trị kịp thời, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu và gây nhiễm khuẩn huyết.
- Viêm tai giữa: Bệnh nhân bị nhiễm trùng tai giữa do Pseudomonas aeruginosa có thể gặp các triệu chứng như đau tai, mất thính lực, chóng mặt và mất phương hướng.

Các triệu chứng này có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng và sức khỏe của từng bệnh nhân. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng để ngăn chặn sự phát triển của các biến chứng nghiêm trọng.
Cách trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas aeruginosa xâm nhập vào cơ thể
Trực khuẩn mủ xanh là vi khuẩn nguy hiểm, thường sinh sống và phát triển trong môi trường y tế, nơi có nhiều nguy cơ lây nhiễm. Vi khuẩn này có thể xâm nhập vào cơ thể khi nhân viên y tế không rửa tay sạch hoặc các thiết bị y tế không được khử trùng đầy đủ. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với bệnh nhân điều trị trong bệnh viện, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu. Khi vi khuẩn tồn tại trên các thiết bị y tế, chẳng hạn như máy thở, dụng cụ cấp cứu, hoặc trong các vết thương, vết bỏng, bệnh nhân dễ bị nhiễm trùng.

Ngoài môi trường y tế, trực khuẩn mủ xanh cũng có thể sống trong môi trường nước ô nhiễm. Khi tiếp xúc với các nguồn nước không sạch, chẳng hạn như bể bơi hoặc bể sục không được vệ sinh đúng cách, trẻ em và người lớn có thể bị nhiễm trùng tai, phát ban da. Những người sử dụng kính áp tròng cũng có nguy cơ nhiễm trùng mắt nếu không vệ sinh kính đúng cách. Việc duy trì vệ sinh cá nhân và các thiết bị y tế là cần thiết để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng.

Biện pháp phòng ngừa nhiễm trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas aeruginosa
- Đảm bảo vệ sinh cá nhân, môi trường sống, bao gồm nhà cửa, đất đai và nguồn nước sinh hoạt luôn sạch sẽ.
- Môi trường bệnh viện cần duy trì sự sạch sẽ, thoáng đãng, đồng thời thực hiện đầy đủ và đúng quy trình khử trùng, tiệt trùng định kỳ.
- Tuân thủ nghiêm ngặt các thao tác vô trùng trong suốt quá trình điều trị để tránh nguy cơ nhiễm chéo bệnh viện.
- Đối với bệnh nhân bị bỏng nặng, cần đưa vào phòng cách ly để hạn chế tối đa tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh tiềm ẩn.

Trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas là loại vi khuẩn có khả năng kháng thuốc mạnh, dễ lây lan và gây ra nhiều biến chứng nặng nề, đặc biệt ở nhóm bệnh nhân có miễn dịch yếu. Việc nhận biết sớm, phòng ngừa đúng cách và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ là chìa khóa để kiểm soát loại vi khuẩn nguy hiểm này. Trong bối cảnh kháng kháng sinh ngày càng gia tăng, nâng cao ý thức vệ sinh, tuân thủ điều trị và kiểm soát nhiễm khuẩn là điều cần thiết hơn bao giờ hết.
Phòng ngừa luôn là cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe, tránh những bệnh lý nghiêm trọng. Thay vì đợi đến khi bệnh phát sinh, việc tiêm vắc xin là biện pháp chủ động để bảo vệ cơ thể trước các nguy cơ tiềm ẩn. Việc tiêm chủng không chỉ giúp phòng ngừa bệnh mà còn giảm thiểu chi phí và sự phiền toái khi phải điều trị. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết mang đến dịch vụ tiêm chủng chất lượng, với các vắc xin thế hệ mới từ các nhà sản xuất uy tín. Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám và tư vấn miễn phí. Với cơ sở vật chất hiện đại, trung tâm đảm bảo sự an toàn và thoải mái cho khách hàng.