Giấc ngủ chất lượng là yếu tố thiết yếu giúp trẻ nhỏ phát triển thể chất và trí tuệ toàn diện. Thế nhưng, nhiều bé lại gặp tình trạng khó ngủ, ngủ chập chờn hoặc ngủ không sâu, khiến cha mẹ lo lắng. Những vấn đề này có thể bắt nguồn từ môi trường, chế độ dinh dưỡng hay các yếu tố sức khỏe khác. Việc nhận biết sớm và tìm giải pháp phù hợp sẽ giúp con có giấc ngủ ngon và phát triển khỏe mạnh hơn.
Trẻ sơ sinh ngủ ít có sao không?
Không phải trường hợp trẻ sơ sinh ngủ ít nào cũng đáng lo. Trẻ sơ sinh thường ngủ 14 - 17 giờ mỗi ngày, nhưng mỗi bé có nhịp sinh học khác nhau.
- Bình thường: Bé ngủ ít nhưng vẫn vui vẻ, ăn uống tốt, tăng cân đều.
- Bất thường: Bé quấy khóc, mệt mỏi, không tăng cân hoặc có dấu hiệu sức khỏe bất thường. Cha mẹ cần theo dõi để nhận biết khi nào trẻ sơ sinh ngủ ít là vấn đề cần can thiệp.
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh ngủ ít
Việc trẻ ngủ ít thường bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, từ môi trường, dinh dưỡng cho đến tình trạng sức khỏe, và mỗi nguyên nhân sẽ cần cách xử lý phù hợp.
Bé sơ sinh ngủ ít vào ban ngày
Trẻ sơ sinh ngủ ít có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm cả môi trường bên ngoài lẫn tình trạng sức khỏe bên trong. Việc xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp cha mẹ có cách xử lý hiệu quả hơn. Một số nguyên nhân thường gặp gồm:
- Ánh sáng quá mạnh: Phòng ngủ có ánh sáng chói sẽ làm trẻ khó chìm vào giấc ngủ.
- Không gian ngột ngạt: Phòng quá kín, ẩm thấp hoặc có khói than, mùi bồ kết khiến bé khó thở, từ đó khó ngủ.
- Rối loạn giấc ngủ bẩm sinh: Một số bé có vấn đề về thần kinh - giấc ngủ từ khi mới sinh.
- Bệnh lý: Cảm lạnh, sốt, ngạt mũi, trào ngược dạ dày… có thể khiến trẻ ngủ ít kèm các biểu hiện như bú kém, mệt mỏi, khó thở.

Một số tình huống thường gặp
Bên cạnh các nguyên nhân chung, tình trạng trẻ sơ sinh ngủ ít có thể biểu hiện khác nhau trong từng hoàn cảnh cụ thể. Mỗi trường hợp sẽ có dấu hiệu đặc trưng và cách xử lý khác nhau mà cha mẹ cần lưu ý. Dưới đây là những tình huống thường gặp nhất.
Bé sơ sinh ngủ ít vào ban ngày
Thông thường, trẻ sơ sinh ngủ thành nhiều giấc ngắn, mỗi giấc khoảng 2 giờ vào ban ngày và dài hơn vào ban đêm (4 - 6 giờ). Tuy nhiên, ở giai đoạn mới sinh, sự khác biệt giữa ngày và đêm chưa rõ rệt.
- Trẻ 1 tuần tuổi: Ban ngày ngủ khoảng 8 giờ, ban đêm khoảng 9 giờ.
- Trẻ 1 tháng tuổi: Ban ngày ngủ 7 giờ, ban đêm khoảng 8 giờ.
Nếu bé ngủ ít vào ban ngày hơn mức trên, cha mẹ nên kiểm tra các yếu tố như ánh sáng, nhiệt độ, tiếng ồn trong phòng ngủ.

Bé ngủ ít, không sâu giấc
Trẻ hay giật mình, vặn mình hoặc thức giấc nhiều lần thường do môi trường ồn ào hoặc dinh dưỡng của mẹ chưa đảm bảo, ảnh hưởng đến chất lượng sữa. Ngoài ra, trào ngược dạ dày hay rối loạn giấc ngủ bẩm sinh cũng là nguyên nhân phổ biến.
Bé đột ngột ngủ ít
Nếu bé ngủ ít hơn bình thường trong vài ngày nhưng vẫn bú tốt, tăng cân đều thì cha mẹ không cần lo lắng. Ngược lại, nếu tình trạng kéo dài kèm dấu hiệu mệt mỏi, cần đưa bé đi khám sớm.
Bé ngủ ít kèm quấy khóc
Trẻ ngủ ít, khóc nhiều, biếng ăn hoặc chậm tăng cân là dấu hiệu cảnh báo bất thường. Trong trường hợp bé khóc liên tục trên 2 giờ hoặc kèm theo sốt, khó thở, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra.
Trẻ sơ sinh ngủ ít có ảnh hưởng gì?
Việc trẻ sơ sinh ngủ không đủ giấc không chỉ ảnh hưởng đến quá trình phát triển thể chất và trí não mà còn gây áp lực cho gia đình.
- Giấc ngủ sâu giúp não sản sinh hormone tăng trưởng, hỗ trợ chiều cao, cân nặng và sự phát triển trí tuệ.
- Ngủ đủ giấc giúp trẻ cải thiện khả năng học hỏi, ghi nhớ, kiểm soát cảm xúc. Nếu thiếu ngủ lâu dài, trẻ có nguy cơ chậm nhận thức, rối loạn hành vi và béo phì.
- Bé quấy khóc về đêm khiến cha mẹ mất ngủ, mệt mỏi, dễ căng thẳng.
- Giấc ngủ của con tác động trực tiếp đến giấc ngủ của mẹ. Bé ngủ ngon, mẹ cũng giảm lo âu, tự tin và có tinh thần chăm sóc con tốt hơn.

Cách khắc phục tình trạng trẻ sơ sinh ngủ ít
Để giúp trẻ sơ sinh có giấc ngủ sâu và ổn định hơn, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp sau:
Tạo môi trường ngủ thoải mái
Để bé có giấc ngủ ngon, cha mẹ nên chuẩn bị phòng ngủ yên tĩnh, thoáng mát với nhiệt độ khoảng 20 - 24°C. Ánh sáng cần được giảm bớt để bé dễ chìm vào giấc ngủ, đồng thời hạn chế tiếng ồn từ môi trường xung quanh. Cha mẹ cũng không nên để khói than, bồ kết hay mùi hương lạ trong phòng, bởi chúng có thể khiến bé khó chịu và dễ tỉnh giấc.

Thiết lập thói quen ngủ đều đặn
Trẻ sơ sinh thường ngủ thất thường, vì vậy cha mẹ nên tập cho bé đi ngủ và thức dậy vào khung giờ cố định để tạo nhịp sinh học ổn định. Trước khi ngủ, hãy đảm bảo bé đã bú no để hạn chế tình trạng thức giấc vì đói. Một số tín hiệu quen thuộc như hát ru, vỗ nhẹ hay quấn khăn có thể giúp bé cảm thấy an toàn và dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Đảm bảo dinh dưỡng hợp lý
Chế độ ăn uống của mẹ bỉm có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa, từ đó tác động đến giấc ngủ của trẻ. Mẹ cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất như canxi, kẽm và vitamin D để con bú ngon miệng và ngủ yên giấc. Với trẻ đã bắt đầu ăn dặm, cha mẹ nên cho bé ăn đa dạng thực phẩm, vừa đủ lượng, tránh tình trạng quá no hoặc quá đói trước khi ngủ vì đều dễ khiến bé trằn trọc.
Theo dõi sức khỏe của bé
Trong nhiều trường hợp, ngủ ít có thể là dấu hiệu cảnh báo bé đang gặp vấn đề về sức khỏe. Nếu trẻ ngủ ít kèm theo sốt, bú kém, khó thở hoặc quấy khóc kéo dài, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám sớm để tìm ra nguyên nhân chính xác. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc an thần hoặc áp dụng các mẹo dân gian chưa được kiểm chứng vì có thể gây nguy hiểm cho trẻ.
Nếu bé nhà bạn thường xuyên ngủ ít, ngủ không sâu giấc hoặc quấy khóc nhiều, cha mẹ tuyệt đối không nên chủ quan. Tình trạng trẻ sơ sinh ngủ ít có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố dinh dưỡng và bệnh lý. Hãy đưa trẻ đi khám sớm để được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán chính xác. Ngoài ra, bạn có thể liên hệ hệ thống Tiêm chủng Long Châu để được đội ngũ dược sĩ giàu kinh nghiệm tư vấn cách chăm sóc giấc ngủ, bổ sung dinh dưỡng hợp lý và lựa chọn sản phẩm hỗ trợ an toàn, giúp bé ngủ ngon và phát triển toàn diện.