Trẻ sơ sinh bú mẹ bao nhiêu phút là đủ để tăng cân ổn định?

Để chăm sóc dinh dưỡng hiệu quả trong những tháng đầu đời, phụ huynh cần nắm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian bú mẹ ở trẻ. Vì vậy, trẻ sơ sinh bú mẹ bao nhiêu phút là đủ không thể trả lời bằng một con số cố định. Thời gian bú hợp lý cần được điều chỉnh dựa trên tốc độ hấp thu và lượng sữa mẹ tiết ra trong mỗi cữ bú.

Trẻ sơ sinh bú mẹ bao nhiêu phút là đủ?

Thời gian bú mẹ ở trẻ sơ sinh mang tính linh hoạt, tùy thuộc vào độ tuổi, khả năng ngậm bắt vú, lượng sữa mẹ và hiệu quả bú mút của trẻ. Vì vậy, câu hỏi trẻ sơ sinh bú mẹ bao nhiêu phút là đủ không có mốc thời gian cố định áp dụng cho tất cả trẻ sơ sinh.

• Trẻ từ 0 - 1 tháng tuổi: Thời gian bú trung bình khoảng 10 - 15 phút mỗi bên. Tổng thời gian mỗi cứ kéo dài 15 - 45 phút, nhất là trong giai đoạn đầu khi bé còn học bú.
• Trẻ từ 1 tháng tuổi trở lên: Sau 1 tháng tuổi, thời gian bú mẹ có thể kéo dài 15 - 20 phút mỗi bên. Thời gian này có thể ngắn hơn nếu trẻ bú hiệu quả và sữa mẹ tiết ra nhanh.

Bên cạnh thời gian bú, chất lượng mỗi cữ bú giữ vai trò quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh. Sữa mẹ tiết ra trong mỗi lần bú được chia thành hai giai đoạn:

• Sữa đầu: Phần sữa tiết ra đầu tiên, có màu trong hoặc nhạt, chứa hàm lượng nước cao, giàu lactose và một số vitamin. Sữa đầu giúp bù nước, giải khát và hỗ trợ chuyển hóa năng lượng nhanh.
• Sữa cuối: Phần sữa tiết ra sau, có độ đậm đặc hơn và giàu lipid, đặc biệt là chất béo. Sữa cuối cung cấp năng lượng cao, đóng vai trò chính trong việc hỗ trợ tăng cân và phát triển thể chất của trẻ.

Nếu trẻ ngừng bú sớm hoặc chuyển sang bên ngực khác quá nhanh, trẻ có thể không nhận đủ phần sữa cuối. Việc thiếu sữa cuối có thể dẫn đến tình trạng tăng cân không đạt chuẩn, thiếu năng lượng và suy giảm miễn dịch. Do đó, trẻ cần được bú đủ thời gian để đảm bảo nhận đầy đủ lượng sữa trong mỗi cữ bú.

Dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh đang đói

Trẻ sơ sinh thường thể hiện nhu cầu bú qua các phản xạ bản năng và hành vi cụ thể. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu đói giúp phụ huynh cho bé bú đúng lúc để trẻ được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho tăng trưởng và phát triển. Những dấu hiệu trẻ sơ sinh đang đói thường gặp gồm:

• Phản xạ tìm bú: Khi vùng má hoặc quanh miệng bị chạm nhẹ, trẻ có xu hướng quay đầu về phía đó và há miệng tìm ti mẹ.
• Mút tay hoặc đưa tay vào miệng: Hành động này phản ánh nhu cầu tự trấn an của trẻ và là biểu hiện sớm cho thấy trẻ đang cần bú.
• Miệng chóp chép, lè lưỡi, phát âm nhẹ: Những cử chỉ này cho thấy trẻ cần được cung cấp dinh dưỡng.
• Cử động cựa quậy, vặn mình và gồng người: Trẻ có biểu hiện vặn vẹo cơ thể, cựa quậy liên tục hoặc gồng cứng người do cảm giác khó chịu khi bụng đói.
• Khóc (dấu hiệu muộn): Nếu các tín hiệu trên không được đáp ứng kịp thời, trẻ sẽ khóc to để biểu đạt nhu cầu cần được bú mẹ ngay lập tức.

Ngoài ra, một số biểu hiện gián tiếp khác cũng cho thấy trẻ có thể chưa bú đủ như:

• Trẻ bú xong vẫn tỉnh táo, không ngủ sâu hoặc quấy khóc đêm khuya.
• Thời gian ngủ ngắt quãng, dễ giật mình hoặc thời gian ngủ ngắn.
• Trẻ đòi bú nhiều lần với khoảng cách giữa các cữ ngắn.

Việc đáp ứng kịp thời nhu cầu bú giúp trẻ phát triển thể chất, giúp hình thành thói quen ăn uống và duy trì chu kỳ sinh hoạt ổn định. Ngoài ra, việc bú đúng lúc còn hỗ trợ sự phát triển trí não của trẻ trong những tháng đầu đời.

Lượng ăn của trẻ sơ sinh bao nhiêu là phù hợp?

Theo khuyến cáo từ các Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mẹ nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời. Trẻ cần được cho bú theo nhu cầu. Điều này có nghĩa là trẻ bú bất cứ khi nào xuất hiện dấu hiệu đói, không giới hạn số lần bú trong ngày hoặc ban đêm. Tuy nhiên, tần suất trẻ sơ sinh bú mẹ có thể thay đổi tùy theo tuổi, thể trạng, phản xạ bú mút và khả năng tiết sữa của người mẹ. Vì vậy, mẹ có thể tham khảo các khuyến nghị chung dựa trên độ tuổi như sau:

• Trẻ từ 0 - 1 tháng tuổi: Bé nên bú từ 8 - 12 lần trong 24 giờ. Khoảng cách giữa các lần bú thường từ 2 - 4 giờ. Trong những tuần đầu, nếu trẻ ngủ quá 4 giờ, đặc biệt vào ban đêm, mẹ cần đánh thức trẻ để cho bú nhằm phòng ngừa hạ đường huyết và đảm bảo quá trình tăng trưởng bình thường.
• Trẻ từ 1 - 3 tháng tuổi: Trẻ thường bú từ 7 - 9 lần/ngày. Khi trẻ phát triển, nhịp bú dần ổn định hơn và trẻ có thể kéo dài giấc ngủ ban đêm nếu tốc độ tăng cân đạt tiêu chuẩn.
• Trẻ từ 3 - 6 tháng tuổi: Bé có thể bú từ 6 - 8 lần/ngày, với khoảng cách giữa các lần bú kéo dài từ 3 - 4 giờ. Khi trẻ có sự tăng trưởng cân nặng đạt chuẩn, trẻ có thể ngủ liền mạch 5 - 6 giờ vào ban đêm mà không cần bú đêm.

Hướng dẫn cho trẻ sơ sinh bú mẹ đúng cách

Để đảm bảo trẻ sơ sinh bú mẹ hiệu quả, nhận được đầy đủ dưỡng chất và phát triển tốt, mẹ cần lưu ý các nguyên tắc quan trọng sau:

Tư thế bú đúng

Mẹ cần lựa chọn tư thế bú phù hợp và thoải mái, có thể ngồi hoặc nằm nghiêng với lưng được nâng đỡ chắc chắn. Đầu, cổ và thân trẻ phải được giữ thẳng hàng, mặt trẻ hướng về phía ngực mẹ, mũi đối diện với núm ti, cằm chạm nhẹ vào bầu ngực. Tư thế đúng giúp trẻ ngậm sâu và tạo điều kiện thuận lợi cho dòng sữa chảy.

Kỹ thuật ngậm bắt ti đúng

Khi núm ti tiếp xúc với môi trên, trẻ sẽ xuất hiện phản xạ há miệng rộng. Lúc này, mẹ cần điều chỉnh sao cho miệng trẻ ngậm sâu cả bầu ngực. Việc ngậm đúng cách sẽ giúp trẻ hút sữa hiệu quả, hạn chế nuốt khí gây đầy bụng và giảm nguy cơ nứt cổ gà hoặc tắc tia sữa ở mẹ.

Hỗ trợ ợ hơi sau bú

Sau mỗi cữ bú, trẻ cần được bế thẳng đứng với đầu tựa vào vai mẹ, đồng thời được vỗ nhẹ hoặc xoa lưng để phản xạ ợ hơi diễn ra thuận lợi. Thao tác này hỗ trợ tống khí ra khỏi dạ dày, giảm nguy cơ trớ sữa, đầy hơi và khó chịu, nhất là ở trẻ sơ sinh có hệ tiêu hóa còn non yếu.

Luân phiên cho bé ti hai bên ngực hợp lý

Mỗi lần bú, mẹ nên cho trẻ bú hết một bên ngực trước khi chuyển sang bên còn lại. Việc này giúp trẻ được nhận đầy đủ cả sữa đầu cũng như sữa cuối nhằm hỗ trợ quá trình tăng cân đều đặn ở trẻ.

Việc hiểu đúng về trẻ sơ sinh bú mẹ bao nhiêu phút là đủ giúp phụ huynh có kế hoạch chăm sóc trẻ khoa học hơn từ những ngày đầu đời. Việc cho bé bú đúng thời gian và đúng cách giúp trẻ tăng cường miễn dịch, phát triển thể chất và trí não. Những yếu tố này tạo nên nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện trong tương lai của trẻ.