Trẻ bị tiêu chảy tiêm phòng được không? Những điều cha mẹ không nên bỏ qua

Tiêm (hoặc uống) vắc xin đúng lịch là biện pháp hiệu quả giúp trẻ phát triển hệ miễn dịch và phòng ngừa nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như Rotavirus (uống), sởi, ho gà, viêm gan B (tiêm)… theo quy định của Bộ Y tế và WHO. Tuy nhiên, khi trẻ đang gặp vấn đề về sức khỏe như tiêu chảy, nhiều phụ huynh lo lắng không biết có nên tiếp tục lịch tiêm hay không. Vậy trẻ bị tiêu chảy tiêm phòng được không và cần lưu ý những gì?

Trẻ bị tiêu chảy tiêm phòng được không?

Việc quyết định có nên tiêm phòng cho trẻ đang bị tiêu chảy phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và CDC Hoa Kỳ, trẻ bị tiêu chảy nhẹ, không sốt cao, không có dấu hiệu mất nước, vẫn ăn bú bình thường vẫn có thể tiêm phòng, kể cả với vắc xin đường uống như Rotavirus. 

Tuy nhiên, nếu trẻ bị tiêu chảy mức độ trung bình đến nặng, kèm sốt, nôn nhiều, mệt mỏi, mất nước (tiểu ít, khô môi, thóp lõm...), thì nên tạm hoãn tiêm chủng cho đến khi sức khỏe ổn định. Việc đánh giá cần được thực hiện bởi nhân viên y tế, không nên tự quyết định tại nhà. Điều này đảm bảo vắc xin phát huy hiệu quả tối ưu và hạn chế nguy cơ gặp phản ứng bất lợi sau tiêm.

Những điều cần cân nhắc khi tiêm phòng cho trẻ đang bị tiêu chảy

Tiêu chảy có thể làm giảm hiệu quả của vắc xin

Một trong những lo ngại lớn là khả năng hấp thu và phản ứng miễn dịch của cơ thể có thể bị ảnh hưởng khi trẻ đang bị tiêu chảy, đặc biệt là với các loại vắc xin đường uống như vắc xin Rotavirus. Nếu hệ tiêu hóa hoạt động không ổn định, vắc xin có thể không được hấp thu hiệu quả, dẫn đến giảm khả năng tạo miễn dịch bảo vệ.

Ngoài ra, với vắc xin tiêm, nếu hệ miễn dịch đang suy yếu do mất nước hoặc suy dinh dưỡng nhẹ, trẻ cũng có thể không đáp ứng tối ưu. Trong các trường hợp tiêu chảy nhẹ, không kèm mất nước nhiều, trẻ có thể vẫn được tiêm nhưng cần theo dõi kỹ. Ngược lại, nếu tình trạng bệnh nặng hơn, bác sĩ có thể khuyến nghị hoãn lịch tiêm đến khi sức khỏe bé ổn định.

Nguy cơ phản ứng phụ sau tiêm có thể cao hơn

Tiêu chảy làm cho cơ thể trẻ dễ mệt mỏi, mất nước và yếu sức, điều này làm tăng nguy cơ phản ứng phụ sau tiêm. Một số rủi ro cần lưu ý:

• Sốt cao, quấy khóc kéo dài: Trẻ đang yếu sẽ dễ phản ứng mạnh hơn với vắc xin, có thể sốt cao hơn hoặc bị kích thích nhiều hơn so với bình thường.
• Tiêu hóa rối loạn nặng hơn: Đặc biệt với vắc xin uống như Rotavirus, trẻ đang tiêu chảy có thể bị nặng thêm hoặc kéo dài thời gian phục hồi.
• Khó hấp thu vắc xin: Tình trạng này có thể khiến việc tiêm chủng không đạt hiệu quả bảo vệ như mong đợi.
• Nguy cơ phản ứng dị ứng: Một số trẻ có thể phản ứng quá mẫn với thành phần vắc xin do hệ miễn dịch suy yếu.

Do đó, sức khỏe tổng thể của trẻ cần được đánh giá kỹ lưỡng trước khi tiêm, để tránh các biến chứng đáng tiếc.

Sức khỏe của trẻ phải được đặt lên hàng đầu

Tiêm chủng đúng lịch là điều cần thiết để phòng ngừa các bệnh nguy hiểm như Rotavirus, ho gà, viêm gan B, cúm, bạch hầu,... Tuy nhiên, trạng thái sức khỏe hiện tại của bé luôn là yếu tố quyết định hàng đầu trong việc có nên tiêm hay không.

Với trẻ chỉ bị tiêu chảy nhẹ, không sốt cao, vẫn bú tốt và không có dấu hiệu mất nước, bác sĩ có thể cho phép tiêm chủng. Nhưng nếu trẻ đang tiêu chảy nặng, bỏ ăn, nôn nhiều, mất nước hoặc có các biểu hiện nguy hiểm khác, việc tiêm chủng nên được hoãn lại cho đến khi trẻ hồi phục hoàn toàn.

Lời khuyên dành cho cha mẹ

Trước khi đưa con đi tiêm, cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế để bác sĩ khám và đánh giá chính xác tình trạng tiêu chảy cũng như thể trạng tổng thể. Việc thăm khám sẽ giúp đưa ra quyết định đúng đắn: Tiếp tục tiêm chủng theo lịch hay dời lại để đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài của vắc xin.

Việc phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và bác sĩ sẽ giúp trẻ vừa được bảo vệ đúng lúc khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, vừa đảm bảo sức khỏe được theo dõi và chăm sóc tối ưu nhất trong suốt quá trình tiêm phòng.

Những trường hợp không nên đưa trẻ đi tiêm phòng

Ngoài việc băn khoăn liệu trẻ bị tiêu chảy có nên tiêm vắc xin hay không, cha mẹ cũng cần lưu ý một số tình huống khác mà việc tiêm chủng nên được tạm hoãn để bảo vệ sức khỏe cho bé. Cụ thể:

• Trẻ có tiền sử dị ứng với một số loại thực phẩm hoặc thành phần trong vắc xin.
• Trẻ đang mắc các bệnh cấp tính như ho, sốt cao, nhiễm trùng, viêm phổi, viêm da hoặc viêm đường tiết niệu.
• Trẻ vừa mới hồi phục sau bệnh, cơ thể chưa hoàn toàn khỏe mạnh. Trong giai đoạn này, nên chờ bé hồi phục hoàn toàn rồi mới tiêm.
• Trường hợp trẻ bị suy dinh dưỡng nghiêm trọng thì cần có sự đánh giá và chỉ định cụ thể từ bác sĩ trước khi tiêm chủng.

Những điều quan trọng cần lưu ý khi đưa trẻ đi tiêm phòng

Khi đưa trẻ đi tiêm vắc xin, bên cạnh việc theo dõi sức khỏe và tình trạng bệnh lý, cha mẹ cũng cần chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn và giảm thiểu các rủi ro không mong muốn. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:

• Không cho bé ăn hoặc bú quá no trước khi tiêm: Tốt nhất nên cho trẻ ăn nhẹ, vừa đủ trước thời điểm tiêm khoảng 30 phút đến 1 tiếng để tránh nôn ói hoặc khó chịu sau tiêm.
• Trao đổi rõ ràng với nhân viên y tế trước khi tiêm: Hãy thông báo cụ thể tình trạng sức khỏe hiện tại của bé, như có đang bị ốm hay có tiền sử dị ứng với thực phẩm, thuốc hoặc vắc xin nào không. Việc này giúp bác sĩ đánh giá đúng và đưa ra chỉ định phù hợp.
• Theo dõi chặt chẽ sau tiêm chủng: Sau khi tiêm, phụ huynh nên quan sát trẻ trong ít nhất 30 phút tại điểm tiêm để kịp thời xử lý nếu có phản ứng bất thường. Nếu trẻ chỉ sốt nhẹ, sưng đỏ tại chỗ tiêm thì không đáng lo. Tuy nhiên, nếu trẻ sốt cao trên 39°C hoặc có dấu hiệu lạ như quấy khóc liên tục, co giật, phát ban... thì cần đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức.
• Lựa chọn cơ sở tiêm chủng uy tín: Ưu tiên đưa trẻ đến các trung tâm tiêm phòng đáng tin cậy, có đội ngũ chuyên môn được đào tạo bài bản và cơ sở vật chất đầy đủ. Đồng thời, cần đảm bảo vắc xin sử dụng có nguồn gốc rõ ràng, còn hạn sử dụng và được bảo quản đúng quy định.
• Linh hoạt điều chỉnh lịch tiêm khi cần thiết: Dù nên tiêm đúng lịch, nhưng nếu trẻ đang có vấn đề sức khỏe hoặc vì lý do đặc biệt không thể đến tiêm đúng hẹn, cha mẹ hoàn toàn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để dời lịch sao cho hợp lý, không làm gián đoạn hiệu quả miễn dịch của vắc xin.

Việc chuẩn bị chu đáo trước – trong – sau khi tiêm sẽ giúp bé yêu của bạn được bảo vệ một cách an toàn và hiệu quả nhất khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Hy vọng qua bài viết, cha mẹ đã hiểu rõ hơn về việc trẻ bị tiêu chảy tiêm phòng được không. Để được tư vấn cụ thể và an toàn nhất, hãy đưa bé đến Trung tâm tiêm chủng Long Châu hoặc liên hệ hotline 1800 6928.