Tinh trùng loãng do đâu? Tinh trùng loãng có đáng lo không?

Tinh trùng loãng thường là hệ quả của việc tinh dịch chứa số lượng tinh trùng thấp, có thể liên quan đến chế độ sinh hoạt thiếu khoa học hoặc thiếu hụt dinh dưỡng. Thông thường, tinh dịch có màu trắng đục và kết cấu hơi đặc, tuy nhiên màu sắc và độ đặc có thể thay đổi tùy vào tình trạng sức khỏe tổng thể của nam giới. Vậy hiện tượng tinh trùng loãng có ảnh hưởng đến chức năng sinh sản hay không?

Nguyên nhân gây tinh trùng loãng

Theo các bác sĩ chuyên khoa, trong tài liệu y học không có khái niệm gọi là “tinh trùng loãng”. Đây chỉ là cách mà người bệnh mô tả hiện tượng tinh dịch có vẻ loãng và trong hơn so với bình thường, hoặc đang hiểu nhầm tình trạng số lượng tinh trùng trong tinh dịch thấp hơn mức chuẩn. Thực tế, có nhiều yếu tố tiềm ẩn có thể gây ra tình trạng này, bao gồm:

Yếu tố bẩm sinh: Một số bất thường từ khi sinh ra như tinh hoàn ẩn hoặc dị dạng cơ quan sinh dục có thể làm gián đoạn quá trình sinh tinh, gây suy giảm số lượng hoặc chất lượng tinh trùng, thậm chí dẫn đến không có tinh trùng trong tinh dịch.

Rối loạn nội tiết tố: Các hormone như testosterone, LH, FSH hay prolactin đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất và phóng tinh. Nếu nội tiết mất cân bằng, số lượng và chất lượng tinh trùng có thể bị suy giảm đáng kể.

Nhiễm trùng đường sinh dục: Các tình trạng viêm tinh hoàn, nhiễm trùng tuyến tiền liệt hay bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV có thể làm ảnh hưởng đến tuyến tiết dịch và quá trình sinh tinh, từ đó dẫn đến thay đổi trong tinh dịch như loãng, có mùi lạ hoặc màu sắc bất thường.

Tinh trùng ít (mật độ thấp): Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến tinh dịch trông loãng là do số lượng tinh trùng trong mỗi ml tinh dịch thấp. Theo tiêu chuẩn của WHO, nếu dưới 16 triệu tinh trùng/ml, được xem là mật độ thấp.

Giãn tĩnh mạch tinh: Đây là hiện tượng các tĩnh mạch xung quanh tinh hoàn bị giãn và ứ máu, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng. Tình trạng này có thể khiến tinh trùng bị tổn thương, phân mảnh ADN và giảm mật độ khiến người bệnh nhầm lẫn là tinh trùng bị loãng. Khoảng 15% nam giới được ghi nhận mắc phải bệnh lý này.

Hiện tượng xuất tinh ngược dòng: Thay vì được xuất ra ngoài qua niệu đạo, tinh dịch lại đi ngược vào bàng quang do sự bất thường ở cơ vòng bàng quang. Điều này làm lượng tinh dịch phóng ra giảm rõ rệt, khiến người bệnh lầm tưởng rằng tinh trùng bị loãng.

Lối sống thiếu lành mạnh: Các thói quen xấu như ăn uống thiếu dưỡng chất, hút thuốc, uống nhiều rượu bia, sử dụng chất kích thích và ít vận động đều có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.

Tiếp xúc với nhiệt độ cao thường xuyên: Việc thường xuyên tắm nước nóng, xông hơi hoặc mặc quần lót quá chật có thể làm tăng nhiệt độ vùng bì, từ đó làm suy giảm quá trình sinh tinh.

Căng thẳng tâm lý (stress): Tình trạng căng thẳng kéo dài có thể ức chế hoạt động của hệ sinh dục nam, làm giảm testosterone, ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh, thậm chí làm tăng tỷ lệ tinh trùng dị dạng hoặc đứt gãy ADN.

Tinh trùng bị loãng có đáng lo không?

Nhiều nam giới băn khoăn liệu tình trạng tinh dịch loãng, dễ hóa lỏng hoặc có số lượng tinh trùng thấp có ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản hay không? Trên thực tế, nếu tinh dịch bị loãng hoặc ly giải nhanh sau khi xuất tinh do tần suất thủ dâm hay quan hệ quá nhiều trong ngày, thì thường không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản. Tuy nhiên, lạm dụng tình dục hoặc thủ dâm quá mức có thể tác động tiêu cực đến thể chất và tâm lý, nên cần được điều chỉnh bằng lối sống lành mạnh.

Mặt khác, nếu hiện tượng tinh dịch loãng kéo dài kèm theo giảm mật độ tinh trùng hoặc xuất hiện bất thường về màu sắc, độ nhớt, thời gian ly giải,… thì đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe như giãn tĩnh mạch thừng tinh, rối loạn nội tiết, nhiễm trùng đường sinh dục hay một số bệnh lý khác. Trong trường hợp này, nam giới nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết nhằm xác định nguyên nhân chính xác và có hướng điều trị phù hợp.

Khi nào nên đi khám bác sĩ nếu nghi ngờ tinh trùng bị loãng?

Tình trạng tinh trùng bị loãng kéo dài, kèm theo sự thay đổi về màu sắc hoặc các dấu hiệu bất thường thì nam giới nên chủ động đến gặp bác sĩ chuyên khoa nam học hoặc tiết niệu để được thăm khám. Đặc biệt, cần đi khám sớm nếu kèm theo các triệu chứng sau:

• Xuất tinh không bình thường;
• Đau hoặc gặp khó khăn khi tiểu tiện;
• Cảm giác đau, tức hoặc khó chịu ở vùng tinh hoàn;
• Đau âm ỉ ở bụng dưới hoặc lưng dưới;
• Sốt, ớn lạnh;
• Buồn nôn hoặc cảm thấy mệt mỏi kéo dài.

Ngoài ra, các cặp đôi đang cố gắng có con nhưng chưa thụ thai được sau một năm quan hệ, không sử dụng biện pháp tránh thai, cũng nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa sinh sản để được kiểm tra toàn diện.

Trong quá trình chẩn đoán, bác sĩ sẽ khai thác tiền sử bệnh lý, lối sống, triệu chứng cụ thể và có thể chỉ định các xét nghiệm cần thiết. Một trong những xét nghiệm quan trọng là phân tích tinh dịch đồ nhằm đánh giá:

• Mật độ tinh trùng;
• Khả năng di chuyển của tinh trùng;
• Hình dạng và kích thước tinh trùng;
• Độ pH của tinh dịch;
• Độ đặc hay loãng của tinh dịch.

Điều trị tinh trùng bị loãng như thế nào?

Việc điều trị tình trạng tinh trùng loãng (hay chính xác hơn là giảm số lượng, chất lượng tinh trùng) sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này ở từng người bệnh. Dưới đây là một số hướng điều trị phổ biến:

• Điều chỉnh lối sống: Nếu tình trạng bắt nguồn từ các yếu tố sinh hoạt như quan hệ tình dục quá mức, thói quen ăn uống thiếu khoa học, hút thuốc, sử dụng rượu bia hoặc căng thẳng kéo dài, việc thay đổi lối sống là bước đầu tiên cần thực hiện. Xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, ngủ nghỉ hợp lý và luyện tập thể thao đều đặn có thể cải thiện đáng kể sức khỏe sinh sản.
• Điều trị bằng thuốc: Với các trường hợp tinh dịch bất thường do nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh phù hợp, tùy theo loại vi khuẩn và mức độ viêm nhiễm.
• Liệu pháp hormone: Được áp dụng nếu nguyên nhân xuất phát từ sự rối loạn nội tiết. Việc cân bằng lại các hormone sinh sản như testosterone, LH hoặc FSH có thể giúp cải thiện khả năng sinh tinh.
• Can thiệp ngoại khoa: Phẫu thuật thường được chỉ định khi bệnh nhân bị giãn tĩnh mạch thừng tinh. Ngoài ra, với những người không có tinh trùng trong tinh dịch do các nguyên nhân không tắc nghẽn, bác sĩ có thể chỉ định các thủ thuật như TESE hoặc micro-TESE để lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn giúp hỗ trợ sinh sản.

Trong nhiều trường hợp, tinh trùng loãng chỉ là hiện tượng nhất thời và có thể tự cải thiện mà không cần điều trị. Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu cho thấy số lượng tinh trùng đang ở mức thấp hoặc chất lượng tinh trùng bị suy giảm, thường do ảnh hưởng từ các yếu tố sức khỏe hoặc thói quen sinh hoạt chưa hợp lý. Mặc dù tinh trùng bịloãng không đồng nghĩa với vô sinh, nhưng nếu tình trạng này kéo dài, nam giới nên chủ động gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn kịp thời.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn tiêm phòng an toàn, đầy đủ và đúng lịch. Với hệ thống vắc xin chất lượng cao, không gian tiêm chủng sạch sẽ, hiện đại cùng đội ngũ y tế tận tâm, Long Châu cam kết mang đến trải nghiệm tiêm chủng chuyên nghiệp cho mọi lứa tuổi. Trung tâm còn cung cấp dịch vụ tư vấn miễn phí, nhắc lịch tiêm tự động giúp khách hàng không bỏ sót mũi tiêm quan trọng. Liên hệ ngay tổng đài 1800 6928 để được hỗ trợ và đặt lịch tiêm kịp thời!