Tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?

Nhiều ba mẹ khi đưa con đi tiêm chủng thường lo lắng về lịch tiêm, đặc biệt là khi vô tình tiêm thừa một mũi vắc xin bại liệt. Liệu điều này có gây hại cho bé hay ảnh hưởng đến sức khỏe không? Đây là thắc mắc phổ biến của nhiều phụ huynh khi muốn đảm bảo con được bảo vệ tốt nhất. Tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?

Các loại vắc xin bại liệt

Bại liệt là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Poliovirus (bao gồm type 1, 2, 3) gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em dưới 5 tuổi. Bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như liệt cơ vĩnh viễn, suy hô hấp và thậm chí tử vong. Hiện nay, tiêm vắc xin là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp bảo vệ trẻ trước nguy cơ mắc bệnh cũng như ngăn chặn sự lây lan trong cộng đồng.

Vắc xin bại liệt dạng uống (OPV)

Vắc xin OPV (Oral Poliovirus Vaccine), còn gọi là vắc xin sống giảm độc lực, chứa virus bại liệt đã được làm suy yếu. Loại vắc xin này được sử dụng bằng đường uống và có những ưu điểm đáng kể: Dạng uống có ưu điểm là dễ sử dụng, có thể phòng ngừa gián tiếp qua hình thức thức tiếp xúc gần, chi phí thấp và dễ sản xuất.

Tuy nhiên, OPV cũng có một số nhược điểm như khả năng miễn dịch có thể không cao đối với một số trẻ có hệ miễn dịch kém. Trong những trường hợp hiếm gặp, virus trong vắc xin có thể đột biến và gây ra bại liệt ở người tiêm.

Vắc xin bại liệt dạng tiêm (IPV)

Vắc xin IPV (Inactivated Poliovirus Vaccine) là vắc xin bất hoạt chứa virus bại liệt đã bị tiêu diệt hoàn toàn. Loại vắc xin này được tiêm vào cơ thể (thường là tiêm bắp), giúp kích thích hệ miễn dịch tạo kháng thể bảo vệ lâu dài. Vắc xin IPV được sử dụng trong một số chương trình tiêm chủng nhằm thay thế OPV, đặc biệt ở những quốc gia có nguy cơ thấp về bệnh bại liệt.

Vắc xin phối hợp

Các loại vắc xin phối hợp giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh bại liệt và nhiều bệnh nguy hiểm trong cùng 1 mũi tiêm.

• Vắc xin 6 trong 1: Hexaxim (Pháp) và Infanrix Hexa (Bỉ) giúp phòng ngừa 6 bệnh: Bại liệt, bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và các bệnh do Haemophilus influenzae type B (Hib).

• Vắc xin 5 trong 1: Pentaxim (Pháp) giúp ngừa 5 bệnh gồm bại liệt, bạch hầu, ho gà, uốn ván và Hib.

• Vắc xin 4 trong 1: Tetraxim (Pháp) phòng ngừa 4 bệnh: Bại liệt, bạch hầu, ho gà và uốn ván.

Hiện nay, các bậc phụ huynh có thể lựa chọn tiêm vắc xin bại liệt cho trẻ thông qua chương trình tiêm chủng mở rộng hoặc tiêm dịch vụ tại các cơ sở y tế uy tín. Dù chọn vắc xin dạng uống hay dạng tiêm, điều quan trọng nhất là đảm bảo trẻ được tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch để có miễn dịch tốt nhất. Ngoài ra, cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ để hạn chế tối đa rủi ro và đảm bảo an toàn cho trẻ trong suốt quá trình tiêm phòng.

Việc tiêm vắc xin bại liệt đầy đủ không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần vào mục tiêu loại trừ bệnh bại liệt trên toàn cầu.

Một số tác dụng phụ của vắc xin bại liệt

Giống như hầu hết các loại vắc xin khác, vắc xin bại liệt có thể gây ra một số tác dụng phụ sau khi tiêm. Đa phần các phản ứng này ở mức độ nhẹ và có thể tự khỏi sau một thời gian ngắn.

Tác dụng phụ thường gặp

Hầu hết trẻ sau khi tiêm vắc xin bại liệt đều có thể gặp một số phản ứng phụ nhẹ, bao gồm:

Sốt nhẹ đến vừa: Sốt là phản ứng phổ biến của cơ thể sau khi tiêm vắc xin, do hệ miễn dịch đang hoạt động để tạo ra kháng thể chống lại virus bại liệt. Trẻ có thể bị sốt nhẹ (37,5 - 38,5°C) trong vòng 24 - 48 giờ sau tiêm. Tình trạng này thường không đáng lo ngại và có thể tự thuyên giảm sau 1 - 2 ngày.

Phụ huynh có thể giúp trẻ hạ sốt bằng cách cho uống đủ nước, mặc quần áo thoáng mát và dùng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ nếu cần.

Đau hoặc sưng tại vị trí tiêm:

• Khi tiêm vắc xin bại liệt dạng tiêm (IPV), trẻ có thể cảm thấy đau tại vị trí tiêm, kèm theo sưng hoặc đỏ da nhẹ.

• Phản ứng này là bình thường, thường kéo dài từ vài giờ đến vài ngày và sẽ tự hết mà không cần can thiệp y tế.

• Nếu trẻ đau nhiều, có thể chườm mát nhẹ nhàng để giảm sưng.

Quấy khóc và biếng ăn: Một số trẻ có thể trở nên quấy khóc hơn bình thường, chán ăn hoặc khó chịu nhẹ sau khi tiêm vắc xin. Đây là dấu hiệu tạm thời và không ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của trẻ.

Mệt mỏi và đau nhức cơ thể: Một số trẻ có thể cảm thấy uể oải, đau nhức nhẹ ở tay hoặc chân sau khi tiêm. Triệu chứng này không đáng lo ngại và sẽ biến mất trong vòng vài ngày.

Vắc xin bại liệt là biện pháp phòng bệnh an toàn và hiệu quả, giúp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh bại liệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, cũng như bất kỳ loại vắc xin nào khác, vắc xin bại liệt có thể gây ra một số tác dụng phụ. Đa số các phản ứng này ở mức độ nhẹ và không đáng lo ngại. Phụ huynh cần theo dõi trẻ sau tiêm và liên hệ ngay với bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ.

Tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?

Trong quá trình tiêm chủng, một số trường hợp có thể xảy ra sai sót như tiêm thừa hoặc tiêm thiếu số mũi so với phác đồ khuyến nghị. Điều này khiến nhiều phụ huynh lo lắng và đặt câu hỏi: Liệu tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?

Cơ chế hoạt động của vắc xin là kích thích hệ miễn dịch sản xuất kháng thể nhằm giúp cơ thể nhận diện và chống lại virus bại liệt khi tiếp xúc thực tế. Vắc xin không phải là virus sống gây bệnh, do đó việc tiêm thừa một hoặc vài mũi so với lịch trình thông thường không gây hại hay tạo ra bất kỳ nguy cơ nghiêm trọng nào cho sức khỏe của trẻ.

Dù tiêm thừa một mũi vắc xin bại liệt không gây hại, nhưng nếu phụ huynh lo lắng hoặc trẻ có dấu hiệu bất thường sau tiêm như sốt cao, sưng đau kéo dài tại vị trí tiêm, phát ban hoặc phản ứng dị ứng nghiêm trọng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.

Ngoài ra, nếu có sai sót trong quá trình tiêm chủng như tiêm thiếu mũi hoặc tiêm không đúng loại vắc xin theo lịch trình, bố mẹ cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương án bổ sung phù hợp.

Việc tiêm thừa mũi vắc xin bại liệt không gây nguy hiểm hay ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần tuân thủ phác đồ tiêm chủng theo khuyến nghị của Bộ Y tế hoặc Tổ chức Y tế Thế giới để đảm bảo trẻ có khả năng miễn dịch tốt nhất mà không cần tiêm thừa. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về quá trình tiêm chủng, phụ huynh nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để được tư vấn chính xác và an toàn nhất.

Việc tiêm thừa một liều vắc xin bại liệt không gây nguy hiểm hay ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Vắc xin hoạt động theo cơ chế kích thích cơ thể sản sinh kháng thể mà không gây bệnh, vì vậy nếu tiêm thừa một mũi, trẻ vẫn an toàn. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh tốt nhất, cha mẹ nên theo dõi lịch tiêm chủng của trẻ và tuân thủ hướng dẫn từ bác sĩ. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và sức khỏe cho con em mình.

Việc tiêm thừa một liều vắc xin bại liệt thường xảy ra khi ba mẹ không nắm rõ lịch tiêm hoặc không được theo dõi tiêm chủng chặt chẽ. Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, hệ thống quản lý hồ sơ tiêm chủng hiện đại giúp ba mẹ theo dõi chính xác lịch tiêm của bé, tránh trường hợp tiêm thừa hoặc thiếu mũi. Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ tư vấn chi tiết, đảm bảo bé được tiêm đúng số mũi cần thiết, an toàn và hiệu quả. Bạn có thể liên hệ hotline 1800 6928 để được tư vấn và giải đáp đầy đủ thắc mắc của mình.