Thực đơn ăn dặm cho bé 7 - 8 tháng tăng cân và phát triển tốt

Nhiều cha mẹ băn khoăn về thực đơn ăn dặm cho bé 7 - 8 tháng giúp tăng cân "Bé cần nhiều năng lượng hơn chưa? Nên cho ăn món gì?". Đây là giai đoạn chuyển tiếp quan trọng, bé bắt đầu tiêu hóa thức ăn rắn. Thực đơn sai sẽ ảnh hưởng hấp thu và tốc độ tăng cân. Cấu trúc hợp lý, đầy đủ nhóm chất là chìa khóa để bé đạt cân nặng chuẩn.

Nguyên tắc xây dựng thực đơn ăn dặm cho bé 7 - 8 tháng tăng cân 

Giai đoạn 7 - 8 tháng là bước chuyển tiếp quan trọng. Hệ tiêu hóa của bé bắt đầu thích nghi mạnh mẽ với thức ăn đặc. Trong giai đoạn này, bé cần nhiều năng lượng hơn cho hoạt động và phát triển. Một thực đơn ăn dặm hợp lý, đầy đủ nhóm chất là chìa khóa giúp bé tăng cân. 

Nguyên tắc cốt lõi khi xây dựng chế độ ăn dặm cho bé 7 - 8 tháng tăng cân là luôn kết hợp chế độ ăn dặm với sữa mẹ hoặc sữa công thức và tuân thủ nguyên tắc không ép bé, đa dạng hóa và đảm bảo đủ chất. Cụ thể:

Phân bổ dinh dưỡng và calo hợp lý

Sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính, chiếm khoảng 70% nhu cầu năng lượng. Bé cần khoảng 600 - 800ml/ngày. Lúc này, mẹ có thể cho bé ăn dặm 2 - 3 bữa/ngày (mỗi bữa 100 - 150ml). Tổng calo từ ăn dặm cần đạt khoảng 200 - 300kcal/ngày (Tổng calo toàn phần: 700 - 900kcal/ngày).

Tỷ lệ nhóm chất cần đảm bảo: Tinh bột (50%) + đạm (20%) + chất béo (25%) + vitamin và khoáng chất (5%).

Thêm chất béo lành mạnh 

Chất béo cung cấp 9kcal/g, cao gấp đôi so với tinh bột và đạm, giúp tăng năng lượng cho bữa ăn một cách cô đặc. Để bổ sung chất béo lành mạnh cho bé, mẹ có thể thêm 5 - 10ml (1 thìa cà phê) dầu ăn lành mạnh vào mỗi món ăn dặm đã nấu chín (dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu cá, mỡ gà/heo tự nhiên). Việc làm này giúp tăng thêm khoảng 100kcal cho mỗi bữa đồng thời hỗ trợ hấp thu các vitamin tan trong dầu (A, D, E, K).

Lưu ý: Luôn thêm dầu sau khi món ăn đã nguội bớt để giữ dưỡng chất.

Ăn từ loãng đến đặc và từ ít đến nhiều

Mẹ có thể cho bé ăn dặm bắt đầu bằng cháo loãng (tỉ lệ 1 gạo : 10 nước) sau đó tăng dần lên 1:7 khi bé quen. Thức ăn cần được xay hoặc nghiền mịn. Về lượng ăn, mẹ có thể cho bé bắt đầu ăn dặm với 2 - 3 thìa/bữa, tăng dần 1 thìa/ngày. Không nên cho bé ăn thức ăn quá đặc ngay lập tức để tránh ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và hấp thu.

Đa dạng hóa và phân bố bữa ăn nhỏ

Mẹ cần chia nhỏ thành 4 - 5 bữa/ngày (2 - 3 bữa chính + 1 - 2 bữa phụ/sữa trước ngủ) với khoảng cách 2 - 3 giờ/bữa để bé hấp thu đều và tránh bị no sớm, bỏ bữa. Bên cạnh đó, mẹ cần thay đổi thực phẩm thường xuyên để bé tiếp xúc với nhiều loại dinh dưỡng (tránh chán ăn) và kiểm tra nguy cơ dị ứng (thử 1 nguyên liệu mới/tuần).

Gợi ý thực đơn mẫu cho bé 7 - 8 tháng tăng cân

Dưới đây là thực đơn ăn dặm cho bé 7 - 8 tháng hỗ trợ tăng cân, tổng 800 - 900kcal/ngày, dễ làm tại nhà với nguyên liệu quen thuộc, các mẹ có thể tham khảo: 

Ngày 1 - 2: Tập trung tinh bột và đạm:

• Bữa sáng (7h): Cháo yến mạch (30g) + 1/2 quả bơ nghiền + 50ml sữa mẹ (180kcal).
• Bữa phụ sáng (9h30): Chuối nghiền (1 quả nhỏ) + sữa chua béo (50g) (150kcal).
• Bữa trưa (12h): Cháo gạo (40g) + thịt gà xay (20g) + bí xanh nghiền (30g) + 1 thìa dầu (250kcal).
• Bữa phụ chiều (15h): Bột cá thu (15g) + khoai lang nghiền (50g) (200kcal).
• Bữa tối (18h): Cháo thịt heo nạc (20g) + bí đỏ nghiền (40g) + lòng đỏ trứng (1/2 quả) (180kcal) .
• Bữa phụ trước ngủ (20h): 100ml sữa công thức hoặc bơ nghiền (100kcal).

Ngày 3 - 4: Đa dạng rau củ:

• Bữa sáng: Cháo gạo lứt + đậu xanh nghiền + sữa (200kcal).
• Bữa phụ sáng: Sinh tố táo + sữa chua (150kcal).
• Bữa trưa: Cháo cá lóc + rau muống + dầu oliu (250kcal).
• Bữa phụ chiều: Khoai tây nghiền + phô mai tươi (200kcal).
• Bữa tối: Cháo bò xay + cà rốt + trứng (180kcal).
• Bữa phụ ngủ: Sữa ấm (100kcal).

Ngày 5 - 7: Thay đổi protein:

• Bữa sáng: Bột yến mạch + cá hồi nghiền + sữa (200kcal).
• Bữa phụ sáng: Lê nghiền + sữa chua (150kcal).
• Bữa trưa: Cháo đậu phụ + rau bina + dầu (250kcal).
• Bữa phụ chiều: Bánh mì nguyên cám + bơ đậu phộng (200kcal).
• Bữa tối: Cháo tôm + cải thảo + lòng đỏ (180kcal).
• Bữa phụ ngủ: Sữa/bơ (100kcal).

Lưu ý: Thực đơn ăn dặm cho bé 7 - 8 tháng giúp tăng cân cần thêm 1 thìa dầu ăn/mỡ mỗi món (dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu cá) để tăng 100kcal mà lành mạnh. Tổng tuần: 5600 - 6300kcal, dư thừa 500kcal/ngày cho tăng cân.

Khi nào cần theo dõi hoặc can thiệp nếu bé không tăng cân?

Cha mẹ cần theo dõi cân nặng của bé một cách chặt chẽ. Nếu bé tăng cân dưới 300 - 400g mỗi tháng trong hai tháng liên tiếp, cần chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo sau:

• Bé thường bỏ ăn (dưới 50% khẩu phần), nôn trớ >2 lần/ngày, tiêu chảy kéo dài >3 ngày hoặc phân nhạt.
• Bé có biểu hiện thiếu máu (da xanh, quấy khóc), ngủ không sâu (>2 lần thức đêm).

Nếu các dấu hiệu trên kéo dài hoặc bé tiếp tục không tăng cân, bạn nên đưa bé đến bác sĩ nhi ngay để được đánh giá và can thiệp kịp thời. Lúc này, bác sĩ sẽ đo các chỉ số nhân trắc học như cân nặng, chiều dài và vòng đầu để đánh giá tình trạng phát triển tổng thể. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định cho bé làm thêm một số thăm dò cận lâm sàng như:

• Xét nghiệm máu: Kiểm tra các chỉ số quan trọng, đặc biệt là Hemoglobin (Hb). Nếu Hb dưới 110g/L (11 g/dL), bé có thể bị thiếu máu và cần được bổ sung vi chất.
• Chẩn đoán chuyên sâu: Thực hiện siêu âm bụng nếu nghi ngờ có vấn đề tắc nghẽn hoặc cấu trúc ruột.

Sau khi đánh giá được tình trạng của trẻ, bác sĩ có thể kê men vi sinh hoặc công thức sữa đặc biệt, giúp tăng 200g/tuần. 

Lưu ý: Hãy ghi lại nhật ký ăn uống và cân nặng của bé trong 7 ngày gần nhất trước khi đi khám. Thông tin chi tiết này (bé ăn gì, lượng bao nhiêu, thời điểm nôn trớ, cân nặng thay đổi) sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Thực đơn ăn dặm cho bé 7 - 8 tháng tăng cân cần được xây dựng một cách khoa học, cân đối và phù hợp với nhu cầu phát triển của trẻ. Đây là giai đoạn nền tảng giúp bé làm quen với thức ăn đặc và từng bước hoàn thiện khả năng tiêu hóa. Khi được cung cấp đủ năng lượng, chất đạm, chất béo và vi chất thiết yếu, bé sẽ tăng cân đều đặn và phát triển khỏe mạnh. Nếu thấy dấu hiệu bé chậm tăng cân hoặc biếng ăn kéo dài, cha mẹ nên sớm tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để điều chỉnh thực đơn kịp thời và hiệu quả hơn.