Tai súp lơ là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và những thông tin cần biết

Tai súp lơ là một trong những tổn thương đặc trưng liên quan đến sang chấn tai ngoài, thường phát triển âm thầm sau các va đập mạnh mà không được xử lý y khoa đúng cách. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về nguyên nhân hình thành tai súp lơ, các dấu hiệu nhận biết sớm, mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ, cũng như các phương pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả theo hướng chuyên khoa tai mũi họng.

Tai súp lơ là gì?

Tai súp lơ, còn gọi là “tai đô vật” hoặc “tụ máu quanh sụn vành tai”, là một dạng biến dạng cấu trúc của vành tai do sang chấn lặp đi lặp lại hoặc va đập mạnh không được xử trí kịp thời. Tình trạng này xảy ra khi lực chấn thương gây vỡ các mao mạch ở mô liên kết nằm giữa da và sụn tai, dẫn đến hiện tượng tụ máu dưới da. Nếu không được dẫn lưu sớm, máu đông sẽ ngăn cản quá trình nuôi dưỡng sụn tai, từ đó gây xơ hóa, hoại tử mô sụn và tạo hình dạng phì đại, dày cộm giống bông súp lơ.

Tai súp lơ thường gặp ở các vận động viên tham gia các môn thể thao có tiếp xúc mạnh như đấu vật, boxing, judo, sumo hay bóng bầu dục. Biến dạng này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể gây khó khăn trong sinh hoạt thường ngày như đeo tai nghe, lấy ráy tai, và tăng nguy cơ viêm tai ngoài. Trường hợp nặng, tai súp lơ có thể dẫn đến suy giảm chức năng thính giác nếu không được can thiệp y khoa kịp thời.

Triệu chứng tai súp lơ

Tai súp lơ là hậu quả của tổn thương lặp đi lặp lại vùng sụn tai ngoài, gây tụ máu dưới da và dẫn đến biến dạng nếu không được xử lý kịp thời. Các triệu chứng lâm sàng thường gặp bao gồm:

• Sưng nề, đỏ da vùng tai ngoài: Thường xuất hiện ngay sau chấn thương.
• Đau tại chỗ, có thể lan rộng ra vùng thái dương hoặc hàm.
• Bầm tím hoặc tụ máu dưới da, gây mất đường nét tự nhiên của tai.
• Thay đổi hình dạng tai, sưng phồng và cứng dần theo thời gian.
• Ù tai, giảm thính lực hoặc cảm giác đầy trong tai.
• Chảy máu tai trong một số trường hợp chấn thương nặng.
• Đau đầu hoặc đau lan vùng mặt nếu có hiện tượng viêm lan rộng.

Nếu xảy ra nhiễm trùng, các dấu hiệu có thể bao gồm:

• Sốt nhẹ.
• Sưng nóng đỏ đau tăng dần, kèm đau nhói.
• Thoát mủ tại vùng tụ dịch, dấu hiệu rõ của viêm mô tế bào.

Tai súp lơ có nguy hiểm không?

Tai súp lơ không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe. Khi tai bị chấn thương, mạch máu cung cấp cho sụn có thể bị vỡ, dẫn đến tụ máu giữa sụn và màng sụn. Màng sụn đóng vai trò vận chuyển máu và dưỡng chất đến sụn tai, nếu quá trình này bị gián đoạn sẽ làm sụn thiếu nuôi dưỡng, gây viêm, sưng, biến dạng và có thể tiến triển thành hoại tử vô mạch. 

Trong một số trường hợp, nhiễm trùng thứ phát có thể xảy ra, gây đau kéo dài và ảnh hưởng đến chức năng tai ngoài. Vì vậy, người bệnh cần điều trị kịp thời để phòng tránh các biến chứng nặng.

Nguyên nhân gây ra tai súp lơ

Khi bị chấn thương, các mạch máu nhỏ nằm giữa sụn tai và màng sụn bị vỡ, dẫn đến xuất huyết và hình thành tụ máu dưới màng sụn. Khối máu tụ này cản trở quá trình cung cấp oxy và dưỡng chất, khiến mô sụn bị thiếu nuôi dưỡng, hoại tử và xơ hóa, từ đó dẫn đến biến dạng tai đặc trưng như tai súp lơ.

Các nguyên nhân thường gặp bao gồm:

• Chấn thương cơ học trực tiếp: Hay gặp ở các vận động viên võ thuật, boxing, rugby hoặc vật tự do.
• Chấn thương lặp đi lặp lại: Va đập nhiều lần làm tổn thương sụn tai mãn tính.
• Viêm đa sụn tái phát: Là bệnh lý tự miễn hiếm gặp, gây viêm và phá hủy mô sụn ở tai, mũi và đường hô hấp.
• Nhiễm trùng: Tụ máu không được dẫn lưu đúng cách có thể bội nhiễm, làm tổn thương mô sâu và phá hủy cấu trúc sụn.

Cách chẩn đoán tai súp lơ

Việc chẩn đoán tai súp lơ chủ yếu dựa trên lâm sàng, thông qua khai thác bệnh sử và thăm khám thực thể. Các bước chẩn đoán thường bao gồm:

• Khai thác bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về tiền sử chấn thương tai, đặc biệt là trong bối cảnh chơi thể thao đối kháng (võ thuật, rugby, boxing…), thời gian khởi phát triệu chứng, tiền sử viêm tai hoặc can thiệp ngoại khoa trước đó.
• Khám thực thể tai ngoài: Đánh giá trực quan vùng vành tai để phát hiện các dấu hiệu như phù nề, bầm tím, biến dạng cấu trúc sụn vành tai hoặc hiện tượng hóa xơ. Vùng tai bị tổn thương thường có hình dạng phồng bất thường, màu sắc thay đổi do tụ máu dưới da.
• Thăm khám thần kinh sọ: Đánh giá các dây thần kinh sọ liên quan nhằm phát hiện các tổn thương lan rộng có thể ảnh hưởng đến chức năng nghe hoặc thần kinh vận động vùng mặt.
• Soi tai và kiểm tra màng nhĩ: Mục tiêu là phát hiện các dấu hiệu viêm tai giữa, thủng màng nhĩ hoặc tổn thương ống tai ngoài, nhằm loại trừ các nguyên nhân khác gây triệu chứng tương tự.
• Chẩn đoán hình ảnh (nếu cần): Trong những trường hợp tổn thương phức tạp hoặc nghi ngờ lan rộng, bác sĩ có thể chỉ định chụp cắt lớp vi tính (CT) vùng đầu để đánh giá chính xác mức độ tổn thương và loại trừ các biến chứng nội sọ.

Biện pháp phòng ngừa bị tai súp lơ

Tai súp lơ là tình trạng tổn thương tai ngoài do chấn thương lặp đi lặp lại, thường gặp ở người chơi các môn thể thao đối kháng. Dưới đây là những biện pháp phòng ngừa tình trạng này:

• Sử dụng dụng cụ bảo hộ chuyên dụng: Khi tham gia các môn thể thao có va chạm mạnh như boxing, vật, judo hoặc rugby, nên đội mũ bảo vệ hoặc băng bảo vệ tai nhằm tránh lực tác động trực tiếp lên vùng tai ngoài.
• Hạn chế can thiệp không cần thiết vào tai: Việc xỏ khuyên tai, đặc biệt là ở sụn tai, có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và tổn thương mô.
• Thận trọng với thuốc ảnh hưởng đến đông máu: Những người đang sử dụng thuốc chống đông như aspirin, warfarin cần được theo dõi chặt chẽ vì các thuốc này có thể làm trầm trọng thêm tổn thương tai khi có va đập.
• Tuân thủ chỉ định y khoa: Không tự ý ngừng hoặc thay đổi liều thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ, đặc biệt là các thuốc liên quan đến quá trình đông máu hoặc chống viêm.

Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã hiểu rõ hơn về hiện tượng tai súp lơ và các dấu hiệu nhận biết sớm. Đây là tình trạng không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng y khoa nếu không được xử lý đúng cách. Vì vậy, nếu gặp các chấn thương tai, hãy chủ động thăm khám và can thiệp sớm để phòng ngừa những hậu quả lâu dài.