Tải lượng virus và thời điểm để thực hiện xét nghiệm này?

"Tải lượng virus và thời điểm để thực hiện xét nghiệm này?" Đây chắc hẳn là thắc mắc của nhiều người khi tìm hiểu về các bệnh truyền nhiễm như HIV, viêm gan hay COVID-19. Và hơn hết, tải lượng virus sẽ có những thông số khác nhau tùy theo từng thời điểm xét nghiệm và sức đề kháng, hay khả năng đáp ứng điều trị của mỗi cá nhân. Chính vì thế, xét nghiệm này không chỉ giúp xác định số lượng virus trong cơ thể mà còn hỗ trợ bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh, lên chiến lược điều trị hay cho người bệnh xuất viện.

Một số thông tin liên quan đến tải lượng virus

Tải lượng virus là số lượng virus có trong máu hoặc dịch tiết của người bệnh khi bị virus xâm nhập, được phát hiện thông qua xét nghiệm PCR hoặc Realtime RT-PCR. Dựa vào kết quả này, bác sĩ có thể đánh giá mức độ nhiễm bệnh, đưa ra phác đồ điều trị phù hợp hoặc quyết định thời điểm xuất viện cho bệnh nhân.

Nếu xét nghiệm cho thấy tải lượng virus cao, điều đó đồng nghĩa với việc virus đang nhân lên mạnh mẽ trong cơ thể. Chúng có thể kiểm soát quá trình phân chia hoặc hoạt động của tế bào, buộc tế bào tạo ra hàng loạt bản sao virus mới. Lúc này, hệ miễn dịch sẽ được kích hoạt để chống lại sự lây lan. Tuy nhiên, nếu virus quá mạnh, hệ miễn dịch có thể không đủ sức ngăn chặn, khiến người bệnh cần nhập viện để được điều trị bằng thuốc kháng virus hoặc thuốc ức chế virus. Tải lượng virus có thể khác nhau tùy thuộc vào sức đề kháng của cơ thể, thời điểm xét nghiệm và khả năng đáp ứng điều trị của mỗi người.

Cách xét nghiệm đo tải lượng virus

Xét nghiệm tải lượng virus được thực hiện nhằm đo lường số lượng vật liệu di truyền của virus có trong máu. Hiện nay, có ba phương pháp phổ biến để xác định tải lượng virus, bao gồm:

• Xét nghiệm phản ứng chuỗi Polymerase phiên mã ngược (RT-PCR);
• Xét nghiệm ADN phân nhánh (bADN);
• Xét nghiệm khuếch đại dựa trên trình tự axit nucleic (NASBA).

Kết quả thu được từ các phương pháp này có thể khác nhau, nhưng xét nghiệm có khả năng phát hiện tải lượng virus ở mức rất thấp, thậm chí chỉ còn 50 bản sao trên mỗi ml máu.

Tải lượng virus có thể thay đổi theo thời gian tùy vào giai đoạn nhiễm bệnh. Do đó, bác sĩ thường khuyến nghị bệnh nhân thực hiện xét nghiệm nhiều lần để theo dõi diễn biến của virus cũng như đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị. Nếu tải lượng virus tăng dần, điều đó cho thấy bệnh đang tiến triển. Ngược lại, nếu kết quả xét nghiệm liên tục giảm, điều này chứng tỏ virus đang bị ức chế và cơ thể có dấu hiệu đáp ứng tốt với điều trị.

Thời điểm để thực hiện xét nghiệm tải lượng virus

Xét nghiệm đo tải lượng virus là một phương pháp phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh nhiễm trùng mạn tính như HIV, COVID-19, viêm gan B, viêm gan C. Bác sĩ thường chỉ định thực hiện xét nghiệm này trong ba trường hợp sau:

Khi có nghi ngờ nhiễm virus

Một số virus gây bệnh truyền nhiễm, chẳng hạn như SARS-CoV-2, có thể gây ra các triệu chứng điển hình như sốt, ho, đau đầu, khó thở,… Khi đó, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để xác định xem người bệnh có mắc COVID-19 hay không. Đối với các bệnh như viêm gan B, viêm gan C, bệnh thường tiến triển âm thầm và chỉ được phát hiện khi người bệnh đi khám sức khỏe định kỳ hoặc kiểm tra men gan tăng cao. Trong trường hợp này, xét nghiệm PCR sẽ được chỉ định nhằm chẩn đoán chính xác, đánh giá mức độ nhiễm virus và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Đánh giá hiệu quả điều trị

Xét nghiệm tải lượng virus giúp bác sĩ theo dõi tiến trình điều trị và đánh giá tác dụng của các loại thuốc kháng virus. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy tải lượng virus giảm, điều đó chứng tỏ bệnh nhân đang đáp ứng tốt với thuốc. Ngược lại, nếu tải lượng virus không giảm hoặc tăng lên, bác sĩ có thể cần điều chỉnh phác đồ điều trị để đạt hiệu quả cao hơn.

Xác định tiêu chuẩn xuất viện và nguy cơ lây nhiễm

Trong trường hợp bệnh nhân COVID-19, xét nghiệm tải lượng virus thường được thực hiện từ 2 - 3 lần trong khoảng 14 - 21 ngày sau khi có kết quả dương tính với SARS-CoV-2. Bộ Y tế Việt Nam đã đưa ra hướng dẫn rằng bệnh nhân có thể xuất viện và tiếp tục cách ly tại nhà nếu tải lượng virus thấp, cụ thể là chỉ số CT ≥ 30.

Đối với HIV/AIDS, tại các Hội nghị khoa học thế giới về HIV/AIDS tổ chức tại Pháp năm 2017 và Hà Lan năm 2018, các chuyên gia đã công bố rằng nếu một bệnh nhân HIV được điều trị bằng thuốc ARV và có tải lượng virus dưới 200 bản sao/ml máu, nguy cơ lây truyền HIV qua đường tình dục gần như không xảy ra.

Mong rằng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn đọc có cái nhìn rõ hơn về tải lượng virus. Kết quả xét nghiệm này sẽ phản ánh giai đoạn phát triển của virus trong cơ thể, từ đó giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả nhất cho bệnh nhân.

Tóm lại, xét nghiệm tải lượng virus không chỉ giúp chẩn đoán bệnh mà còn là công cụ quan trọng để theo dõi diễn biến bệnh và đánh giá hiệu quả điều trị, góp phần kiểm soát sự lây lan của virus trong cộng đồng. Để có thể bảo vệ bản thân và gia đình trước diễn biến phức tạp của một số bệnh truyền nhiễm hiện nay, việc chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh là vô cùng cần thiết.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là lựa chọn đáng tin cậy. Với dịch vụ tiêm chủng chất lượng, được thực hiện bởi đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm. Vắc xin tại đây đảm bảo nguồn gốc rõ ràng, được bảo quản đúng tiêu chuẩn và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tiêm chủng an toàn. Bên cạnh đó, khách hàng sẽ được tư vấn chi tiết trước và sau khi tiêm, mang lại sự an tâm tuyệt đối. Hãy gọi ngay hotline 1800 6928 để được hỗ trợ và đặt lịch tiêm tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu!