Sưng nướu răng trong cùng hàm dưới: Nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả

Không chỉ đơn thuần là tình trạng viêm nhiễm nhẹ, sưng nướu răng trong cùng hàm dưới nếu không được xử lý đúng cách có thể dẫn đến nhiễm trùng, áp xe răng, thậm chí gây biến chứng toàn thân. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Sưng nướu răng trong cùng hàm dưới là gì?

Sưng nướu răng trong cùng hàm dưới là tình trạng phần nướu bao quanh chiếc răng cuối cùng ở hàm dưới thường là răng hàm số 7 hoặc răng khôn số 8 bị viêm, trở nên đỏ, phồng to và đau nhức. Do vị trí răng trong cùng nằm sâu bên trong miệng, khó vệ sinh sạch sẽ, nên đây là khu vực dễ bị viêm nướu và thường gây nhiều phiền toái trong sinh hoạt hằng ngày như ăn uống, nói chuyện hay vệ sinh răng miệng.

Biểu hiện thường gặp

Người bị sưng nướu răng trong cùng hàm dưới có thể nhận thấy những triệu chứng sau:

• Đau nhức rõ rệt ở vị trí nướu sưng, cơn đau có thể lan sang tai, thái dương hoặc cả hàm dưới.
• Nướu đỏ, sưng phồng và dễ chảy máu, đặc biệt khi ăn nhai thức ăn cứng hoặc khi chải răng.
• Khó há miệng, khó nhai do cảm giác đau căng tức tại vùng nướu.
• Hơi thở có mùi hôi khó chịu, kèm theo cảm giác đắng hoặc có mùi tanh trong miệng do vi khuẩn và mủ tích tụ.
• Trong trường hợp nặng, có thể thấy mủ chảy ra từ nướu, kèm sốt, sưng mặt hoặc nổi hạch vùng cổ.

Nguy cơ tiềm ẩn nếu không điều trị

Nếu tình trạng này không được xử lý kịp thời, bệnh có thể tiến triển và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:

• Viêm nha chu: Viêm lan xuống mô nâng đỡ răng, khiến nướu tụt dần, răng lung lay.
• Tiêu xương ổ răng: Xương hàm bị phá hủy, gây mất răng sớm.
• Áp xe răng: Hình thành ổ mủ quanh chân răng, gây đau dữ dội và có nguy cơ lây lan nhiễm trùng.
• Ảnh hưởng toàn thân: Vi khuẩn từ ổ viêm có thể lan vào máu, làm tăng nguy cơ viêm xoang, viêm họng, thậm chí nhiễm trùng huyết trong trường hợp nặng.

Nguyên nhân gây sưng nướu răng trong cùng hàm dưới

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng sưng nướu ở vùng răng trong cùng của hàm dưới. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

Mọc răng khôn

Răng khôn thường mọc ở độ tuổi từ 17 đến 25, khi xương hàm đã phát triển ổn định và khoảng trống dành cho răng mọc không còn nhiều. Do đó, răng khôn dễ mọc lệch, mọc ngầm hoặc chỉ mọc được một phần, khiến nướu bị che phủ một phần răng.

Quá trình này gây tắc nghẽn, áp lực và viêm nhiễm, làm nướu sưng đỏ và đau nhức. Cơn đau có thể lan sang thái dương, tai hoặc vùng cổ, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày.

Viêm lợi, viêm nướu

Khi vệ sinh răng miệng không kỹ, mảng bám và cao răng sẽ tích tụ ở vùng răng trong cùng, nơi khó làm sạch nhất. Đây là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến viêm nướu.
Tình trạng này có biểu hiện như nướu sưng đỏ, mềm, dễ chảy máu khi chải răng hoặc ăn đồ cứng. Nếu không xử lý, viêm có thể lan rộng sang vùng răng kế cận và phát triển thành viêm nha chu.

Viêm quanh thân răng

Tình trạng này thường xảy ra khi răng khôn bị nướu phủ một phần, tạo khe hở giữa nướu và thân răng. Thức ăn và vi khuẩn dễ mắc kẹt trong khe này, gây viêm và nhiễm trùng.

Người bệnh thường cảm thấy sưng tấy dữ dội, đau nhói, đôi khi có mủ chảy ra từ nướu. Đây là tình trạng nghiêm trọng, nếu không được điều trị có thể dẫn đến áp xe răng hoặc nhiễm trùng lan rộng.

Sâu răng và viêm tủy răng trong cùng

Răng trong cùng khó vệ sinh, dễ bị sâu răng. Khi vi khuẩn ăn sâu vào lớp men và ngà răng, chúng có thể xâm nhập vào tủy răng gây viêm nhiễm.

Viêm tủy khiến nướu quanh răng bị sưng, kèm theo đau nhói, kéo dài, đặc biệt nặng hơn vào ban đêm. Nếu không điều trị kịp thời, viêm tủy có thể biến chứng thành áp xe quanh chóp răng.

Chấn thương hoặc nhai sai khớp cắn

Nướu răng trong cùng có thể bị tổn thương do va đập, chấn thương hoặc cắn nhai không đúng khớp. Trường hợp này thường gây ra tình trạng sưng đau tạm thời, kèm theo cảm giác ê buốt khi ăn nhai. Nếu lặp lại nhiều lần, nướu dễ bị viêm mạn tính và khó lành.

Cách xử lý sưng nướu răng trong cùng hàm dưới

Bệnh nhân sưng nướu răng trong cùng hàm dưới nên lưu ý:

Vệ sinh răng miệng đúng cách

• Chải răng 2 đến 3 lần mỗi ngày bằng bàn chải lông mềm để tránh kích ứng nướu.
• Sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng, loại bỏ thức ăn thừa và mảng bám.
• Súc miệng bằng nước súc miệng sát khuẩn để giảm vi khuẩn trong khoang miệng.

Giảm đau và kháng viêm tại nhà

• Súc miệng với nước muối sinh lý từ 2 đến 3 lần/ngày để giảm viêm và làm dịu nướu.
• Sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol theo chỉ định của bác sĩ.
• Chườm lạnh ngoài má trong 10 đến 15 phút để giảm sưng và đau nhức.

Điều trị nha khoa chuyên sâu

• Lấy cao răng: Loại bỏ mảng bám và cao răng để giảm vi khuẩn gây viêm.
• Điều trị viêm lợi, viêm nha chu: Bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh hoặc thực hiện thủ thuật làm sạch sâu.
• Nhổ răng khôn: Nếu răng khôn mọc lệch/ngầm là nguyên nhân, nhổ răng là giải pháp triệt để.
• Điều trị tủy: Nếu sưng nướu do sâu răng hoặc viêm tủy, cần điều trị tủy để loại bỏ nhiễm trùng.

Biện pháp phòng ngừa tái phát sưng nướu

Thực hiện một số biện pháp sau giúp phòng ngừa tái phát sưng nướu:

• Khám răng định kỳ: Đi khám nha khoa 6 tháng/lần để phát hiện và xử lý sớm các vấn đề răng miệng.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế đồ ngọt, nước có ga và các thực phẩm gây kích ứng nướu.
• Uống đủ nước, bổ sung dinh dưỡng: Tăng cường rau xanh, trái cây giàu vitamin C để hỗ trợ sức khỏe nướu.
• Tránh thói quen xấu: Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia vì chúng làm tăng nguy cơ viêm nướu.

Sưng nướu răng trong cùng hàm dưới không chỉ gây đau nhức khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý răng miệng nghiêm trọng. Việc nhận biết nguyên nhân và xử lý kịp thời là rất quan trọng. Hãy đến gặp nha sĩ ngay khi có triệu chứng bất thường và duy trì thói quen chăm sóc răng miệng khoa học để bảo vệ sức khỏe lâu dài.