Sốt mọc răng ở trẻ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách chăm sóc an toàn

Mọc răng là một dấu mốc quan trọng trong hành trình phát triển của trẻ nhỏ. Trong giai đoạn này, nhiều bé có thể gặp phải tình trạng sốt, bỏ bú, quấy khóc khiến không ít phụ huynh lo lắng. Liệu sốt khi mọc răng có đáng ngại? Trẻ thường sốt bao lâu thì hết? Bài viết dưới đây từ Tiêm chủng Long Châu sẽ giúp cha mẹ hiểu đúng về hiện tượng sốt mọc răng và biết cách chăm sóc bé an toàn, hiệu quả ngay tại nhà.

Trẻ sốt mọc răng trong bao lâu là bình thường?

Sốt mọc răng là hiện tượng phổ biến trong giai đoạn phát triển răng sữa ở trẻ nhỏ. Tình trạng này thường xuất hiện khi răng chuẩn bị nhú lên qua nướu, gây ra cảm giác khó chịu, viêm nhẹ và tăng thân nhiệt. Thực tế, không phải trẻ nào cũng bị sốt khi mọc răng, tuy nhiên với những bé có cơ địa nhạy cảm, sốt nhẹ là phản ứng thường thấy.

Theo các chuyên gia Nhi khoa, hiện tượng trẻ sốt mọc răng thường kéo dài từ 1 - 3 ngày, chủ yếu rơi vào thời điểm răng sắp trồi lên khỏi lợi. Nhiệt độ cơ thể trẻ thường dao động từ 38°C đến 38,5°C, kèm theo một số biểu hiện khác như quấy khóc, chảy nước dãi, bỏ bú hoặc ngủ không ngon giấc.

Tuy nhiên, nếu sốt kéo dài quá 3 ngày, nhiệt độ vượt ngưỡng 39°C hoặc kèm theo các triệu chứng như nôn ói, tiêu chảy, phát ban, bỏ bú hoàn toàn, thì có thể đây không còn là biểu hiện sinh lý đơn thuần mà là dấu hiệu của bệnh lý. 

Trong những trường hợp như vậy, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra và xử lý kịp thời.

Sốt mọc răng có nguy hiểm không và cách phân biệt với sốt bệnh lý

Phần lớn các trường hợp sốt khi mọc răng đều là hiện tượng sinh lý bình thường và sẽ tự thuyên giảm khi răng đã nhú hoàn toàn. Tuy nhiên, do biểu hiện dễ gây nhầm lẫn với các loại sốt do bệnh lý, nên không ít cha mẹ có thể đánh giá sai tình trạng của trẻ và xử lý chưa đúng cách.

Để phân biệt, cha mẹ cần quan sát kỹ mức độ sốt và các dấu hiệu đi kèm:

Ngoài ra, nếu răng đã mọc xong nhưng trẻ vẫn sốt hoặc các triệu chứng nặng dần lên, thì không còn là sốt do mọc răng. Lúc này, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám để kiểm tra các nguyên nhân khác như viêm họng, nhiễm siêu vi, viêm tai giữa… Việc phân biệt đúng sẽ giúp tránh tình trạng lạm dụng thuốc hạ sốt hoặc bôi gel không phù hợp, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.

Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt khi mọc răng

Hiện tượng sốt mọc răng xảy ra chủ yếu do phản ứng viêm tại vùng nướu, nơi chiếc răng đang nhú lên. Quá trình răng xuyên qua mô lợi có thể gây đau, sưng tấy và khiến nhiệt độ cơ thể trẻ tăng nhẹ. Đây là phản ứng sinh lý tự nhiên, tương tự như khi có một vết thương nhỏ đang lành lại.

Ngoài ra, trong giai đoạn mọc răng, hệ miễn dịch của trẻ tạm thời yếu đi, làm cơ thể dễ bị vi khuẩn, virus tấn công. Bé cũng có xu hướng đưa tay hoặc các vật dụng không sạch vào miệng để giảm cảm giác ngứa lợi, vô tình tạo điều kiện cho vi sinh vật gây bệnh xâm nhập. Đây là lý do vì sao nhiều trẻ vừa bị sốt mọc răng vừa có các triệu chứng đi kèm như nghẹt mũi, ho nhẹ, tiêu chảy.

Một yếu tố khác cũng cần được lưu ý là trẻ mọc răng thường trùng với thời điểm bắt đầu ăn dặm (khoảng 6 tháng tuổi). Lúc này, hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, dễ nhạy cảm với thực phẩm mới. Sự thay đổi chế độ dinh dưỡng kết hợp với viêm lợi có thể làm tăng thân nhiệt tạm thời và gây rối loạn tiêu hóa nhẹ.

Tuy nhiên, cần khẳng định rằng mọc răng không phải nguyên nhân trực tiếp gây sốt cao hoặc tiêu chảy kéo dài. Khi trẻ có những biểu hiện nghiêm trọng, cần xem xét nguyên nhân bệnh lý khác bên cạnh quá trình mọc răng.

Cha mẹ nên làm gì khi trẻ sốt mọc răng?

Khi trẻ sốt mọc răng, điều quan trọng nhất là cha mẹ cần giữ bình tĩnh, theo dõi sát các biểu hiện và áp dụng các biện pháp chăm sóc khoa học để giúp bé cảm thấy dễ chịu, đồng thời ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn.

• Theo dõi thân nhiệt thường xuyên: Sử dụng nhiệt kế điện tử để đo nhiệt độ cơ thể trẻ ít nhất 2 - 3 lần mỗi ngày. Nếu trẻ sốt dưới 38,5°C, không cần dùng thuốc ngay mà có thể áp dụng các biện pháp hạ sốt vật lý tại nhà như lau người, chườm ấm.
• Giữ cho trẻ thoáng mát và thoải mái: Cho bé mặc quần áo mỏng, chất liệu thấm hút tốt. Lau người cho trẻ bằng khăn ấm, đặc biệt ở vùng trán, nách và bẹn nhằm hỗ trợ giảm thân nhiệt. Đảm bảo môi trường ngủ thoáng khí, tránh bí bức.
• Giảm đau nướu đúng cách: Khi nướu sưng đau, có thể cho trẻ dùng vòng nhai bằng silicon đã làm mát trong ngăn mát tủ lạnh (không để đông đá). Ngoài ra, cha mẹ có thể rửa tay sạch và nhẹ nhàng massage vùng nướu của bé. Tuyệt đối không sử dụng các loại gel chứa benzocaine, cồn hoặc aspirin để bôi vào lợi, vì có thể gây ngộ độc hoặc phản ứng nguy hiểm.
• Vệ sinh răng miệng và tay bé hằng ngày: Lau miệng, nướu và vùng da quanh miệng bằng gạc ấm sạch để ngăn nước dãi tích tụ, tránh phát ban và nhiễm trùng. Đồng thời, cần rửa tay bé thường xuyên để hạn chế vi khuẩn xâm nhập qua đường miệng.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng phù hợp: Nếu bé biếng ăn, hãy chia nhỏ khẩu phần thành nhiều bữa trong ngày. Nên cho trẻ ăn các thực phẩm lỏng, dễ tiêu như sữa, súp loãng hoặc cháo nhuyễn. Không nên ép trẻ ăn khi đang mệt hoặc đau, thay vào đó hãy theo dõi và bổ sung khi trẻ dễ chịu hơn.
• Dùng thuốc hạ sốt khi cần, theo chỉ định bác sĩ: Trường hợp trẻ sốt cao, quấy khóc dữ dội hoặc mất ngủ nhiều, cha mẹ có thể dùng thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen (với trẻ > 6 tháng tuổi). Tuy nhiên, cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của nhân viên y tế, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc.
• Đưa trẻ đi khám khi có dấu hiệu bất thường: Nếu trẻ sốt cao liên tục trên 39°C, sốt kéo dài hơn 3 ngày, tiêu chảy, nôn ói, lừ đừ, bỏ bú hoàn toàn hoặc có dấu hiệu mất nước (môi khô, tiểu ít, khóc không có nước mắt), hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.

Sốt mọc răng là phản ứng sinh lý bình thường khi trẻ bước vào giai đoạn phát triển răng sữa. Dù vậy, cha mẹ vẫn cần theo dõi sát biểu hiện của bé để phân biệt với các bệnh lý tiềm ẩn. Nếu trẻ sốt cao, kéo dài hoặc kèm theo nhiều dấu hiệu bất thường, nên đưa bé đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời. Việc hiểu đúng và chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ vượt qua giai đoạn mọc răng một cách nhẹ nhàng và an toàn.