Siêu âm là kỹ thuật hình ảnh y khoa giúp mẹ theo dõi sự phát triển của thai nhi và phát hiện sớm những bất thường nếu có. Tuy nhiên, không ít mẹ bầu lo lắng rằng việc siêu âm quá nhiều lần có thể ảnh hưởng đến thai nhi, đặc biệt là trong những tháng đầu tiên, giai đoạn hình thành các cơ quan quan trọng của bé. Vậy siêu âm nhiều có thực sự gây hại cho thai hay không? Hãy cùng tìm hiểu thông tin chính xác để mẹ yên tâm hơn trong suốt thai kỳ nhé!
Siêu âm nhiều có ảnh hưởng đến thai nhi không?
Siêu âm thai có gây ảnh hưởng đến thai nhi không? Đây là thắc mắc chung của rất nhiều mẹ bầu, đặc biệt là trong những lần mang thai đầu tiên. Trên thực tế, cho đến nay, các nghiên cứu khoa học vẫn chưa ghi nhận bằng chứng nào cho thấy siêu âm thai định kỳ gây ảnh hưởng tiêu cực đến thai nhi. Công nghệ siêu âm sử dụng sóng âm tần số cao (cao hơn mức con người có thể nghe thấy) để tạo ra hình ảnh thai nhi và các cơ quan bên trong cơ thể. Vì không sử dụng tia xạ như chụp X-quang nên siêu âm được đánh giá là an toàn cho cả mẹ và bé, nếu thực hiện đúng chỉ định và đúng thời điểm.

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là mẹ bầu có thể siêu âm tùy tiện hoặc quá thường xuyên. Đặc biệt trong 3 tháng đầu của thai kỳ, giai đoạn thai nhi bắt đầu hình thành các cơ quan quan trọng, các chuyên gia khuyến cáo không nên lạm dụng siêu âm Doppler màu, một loại siêu âm dùng để đo dòng chảy của máu. Loại siêu âm này có khả năng tạo ra tác động nhiệt nhẹ, và nếu sử dụng không đúng cách có thể ảnh hưởng đến sự phát triển ban đầu của thai nhi.
Do đó, để đảm bảo an toàn tuyệt đối, mẹ bầu nên thực hiện siêu âm đúng lịch hẹn và theo chỉ định của bác sĩ sản khoa. Thông thường, thai kỳ sẽ có khoảng 3 – 5 mốc siêu âm quan trọng giúp theo dõi sự phát triển của bé và phát hiện sớm các bất thường nếu có.
Tóm lại, siêu âm thai là một phương pháp theo dõi an toàn và cần thiết trong thai kỳ. Tuy nhiên, mẹ nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín, tuân thủ lịch khám và tránh lạm dụng kỹ thuật này để bảo vệ tốt nhất cho sức khỏe của mẹ và bé.
Có những phương pháp siêu âm nào phổ biến hiện nay?
Siêu âm thai là một trong những kỹ thuật quan trọng và không thể thiếu trong hành trình theo dõi thai kỳ. Thông qua hình ảnh siêu âm, bác sĩ có thể đánh giá được tình trạng phát triển của thai nhi, phát hiện sớm các bất thường và từ đó đưa ra hướng xử trí phù hợp.
Hiện nay, có 3 phương pháp siêu âm chính thường được sử dụng trong sản khoa, bao gồm: siêu âm trắng đen thường quy, siêu âm Doppler màu và siêu âm 3D - 4D. Mặc dù có sự khác nhau về cách thể hiện hình ảnh, nhưng về bản chất, tất cả các phương pháp này đều dựa trên nguyên lý sử dụng sóng âm tần số cao để ghi nhận hình ảnh bên trong cơ thể.
Siêu âm trắng đen thường quy
Đây là phương pháp phổ biến nhất, được áp dụng xuyên suốt thai kỳ. Hình ảnh trên màn hình sẽ hiện ra dưới dạng trắng đen dựa trên mức độ phản hồi của các mô và cơ quan bên trong thai nhi. Nhờ vậy, bác sĩ có thể quan sát các cấu trúc như gan, thận, ruột, đầu thai nhi, xương sống,... và đánh giá sự phát triển chung của bé.

Siêu âm Doppler màu
Đây là kỹ thuật chuyên sâu hơn, thường được dùng để theo dõi các dòng chảy của máu trong cơ thể thai nhi. Siêu âm Doppler giúp bác sĩ quan sát được tim thai, mạch máu như động mạch rốn, động mạch não giữa... từ đó đánh giá tình trạng tuần hoàn, oxy và dinh dưỡng của bé. Kỹ thuật này đặc biệt hữu ích trong các trường hợp nghi ngờ thai chậm phát triển, có dấu hiệu suy thai hoặc cần khảo sát dị tật tim bẩm sinh.
Siêu âm thai 3D – 4D
Siêu âm 3D tạo ra hình ảnh không gian ba chiều, còn 4D là hình ảnh động theo thời gian thực. Đây là phương pháp được nhiều mẹ bầu yêu thích vì có thể thấy rõ khuôn mặt, tay chân và các chuyển động của bé trong bụng. Siêu âm 3D - 4D cũng hỗ trợ bác sĩ phát hiện những dị tật hình thái như sứt môi, hở hàm ếch, bất thường ở tay chân,…

Tóm lại, mỗi loại siêu âm đều có vai trò riêng trong việc theo dõi thai kỳ. Việc lựa chọn phương pháp siêu âm sẽ tùy thuộc vào từng giai đoạn và chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất cho mẹ và bé.
Bốn mốc thời gian quan trọng mẹ bầu nhất định phải siêu âm thai
Trong suốt thai kỳ, việc siêu âm định kỳ giúp theo dõi sự phát triển của thai nhi, phát hiện sớm các bất thường nếu có và từ đó có hướng can thiệp kịp thời. Trong số rất nhiều lần siêu âm, có bốn mốc thời gian quan trọng mà bất kỳ mẹ bầu nào cũng không nên bỏ qua, dù thai kỳ diễn ra bình thường.
Từ tuần 6 đến tuần 10 của thai kỳ: Đây là lần siêu âm đầu tiên, giúp xác định thai đã làm tổ trong tử cung hay chưa. Bác sĩ sẽ kiểm tra xem mẹ mang thai đơn hay đa thai, đồng thời ghi nhận sự xuất hiện của tim thai, một dấu hiệu cho thấy thai nhi đang phát triển và có sự sống. Giai đoạn này siêu âm thường được thực hiện qua ngả âm đạo để cho hình ảnh rõ ràng hơn.

Từ tuần 11 đến tuần 13: Trong khoảng thời gian này, mẹ bầu sẽ được chỉ định đo độ mờ da gáy (khoảng sáng sau gáy) một dấu hiệu giúp sàng lọc sớm nguy cơ bất thường về nhiễm sắc thể như hội chứng Down, dị dạng tim, tay chân ngắn… Siêu âm thường được kết hợp với xét nghiệm máu (double test) để tăng độ chính xác trong chẩn đoán.
Từ tuần 22 đến tuần 24: Đây được xem là lần siêu âm quan trọng nhất trong thai kỳ vì bác sĩ sẽ khảo sát toàn diện hình thái thai nhi. Các cơ quan như não, tim, phổi, thận, hộp sọ, cột sống, tay chân… sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng. Qua đó, bác sĩ có thể phát hiện sớm các dị tật như sứt môi, hở hàm ếch, thoát vị rốn, hay bất thường về hệ thần kinh, hệ tiết niệu…
Từ tuần 30 đến tuần 32: Mục tiêu chính của lần siêu âm này là đánh giá tình trạng phát triển cuối thai kỳ. Bác sĩ sẽ kiểm tra lượng nước ối, dây rốn, vị trí và độ trưởng thành của nhau thai, tim thai và cấu trúc não để đảm bảo thai nhi được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất. Đây cũng là giai đoạn giúp chuẩn bị kế hoạch sinh an toàn.
Tóm lại, bốn mốc siêu âm kể trên đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi và bảo vệ sức khỏe thai nhi. Mẹ bầu nên tuân thủ lịch siêu âm theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn.
Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về siêu âm nhiều có ảnh hưởng đến thai nhi không? Siêu âm thai là một phương pháp an toàn và cần thiết trong suốt thai kỳ nếu được thực hiện đúng chỉ định và đúng thời điểm. Các nghiên cứu hiện nay chưa ghi nhận tác hại đáng kể nào của siêu âm đối với thai nhi, đặc biệt khi được thực hiện bởi đội ngũ y tế chuyên nghiệp. Tuy nhiên, mẹ cũng không nên lạm dụng siêu âm, nhất là các phương pháp như Doppler ở giai đoạn đầu thai kỳ, nếu không có chỉ định y khoa. Mẹ nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn lịch siêu âm phù hợp, giúp mẹ theo dõi tốt thai nhi mà vẫn đảm bảo an toàn tối đa cho bé yêu.