Rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu có phải là dấu hiệu nguy hiểm không?

Trong giai đoạn đầu đời, rốn trẻ sơ sinh là khu vực nhạy cảm cần được chăm sóc kỹ lưỡng. Sau khi sinh, dây rốn được cắt và phần cuống rốn còn lại sẽ khô, rụng tự nhiên trong khoảng 8 - 10 ngày. Tuy nhiên, nếu nhận thấy rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu, điều này có thể là dấu hiệu bình thường hoặc tiềm ẩn vấn đề sức khỏe. Hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý sẽ giúp bạn chăm sóc bé tốt hơn.

Rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu là hiện tượng gì?

Rốn là bộ phận kết nối giữa mẹ và thai nhi trong suốt thai kỳ, đóng vai trò dẫn truyền oxy, dưỡng chất và loại bỏ chất thải cho bé khi còn nằm trong bụng. Sau khi sinh, bác sĩ sẽ tiến hành kẹp và cắt dây rốn, để lại một đoạn cuống dài khoảng 2 - 3 cm. Cuống rốn này sẽ khô dần và tự rụng trong vòng 1 - 2 tuần, tùy theo cơ địa của mỗi trẻ. Trong quá trình rụng rốn hoặc sau khi rốn đã rụng nhưng chưa lành hoàn toàn, trẻ sơ sinh có thể gặp hiện tượng chảy máu rốn. 

Đây là tình trạng không hiếm gặp, nguyên nhân thường là do phần chân rốn còn ẩm, dễ bong vảy hoặc chịu tác động vật lý nhẹ khiến da bị tổn thương. Thông thường, rốn chảy một ít máu sẽ tự khỏi nếu được giữ khô thoáng và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, kèm theo mủ, mùi hôi hoặc sưng đỏ, cần đưa trẻ đi khám để được xử lý kịp thời.
Một số nguyên nhân phổ biến khiến rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu gồm:

• Tã hoặc quần áo cọ xát: Rốn có thể bị trầy nhẹ nếu thường xuyên tiếp xúc với mép tã hoặc quần có chất liệu cứng.
• Vệ sinh không đúng cách: Khi lau rửa rốn quá mạnh hoặc dùng dụng cụ không đảm bảo vệ sinh, vùng da non quanh rốn dễ bị tổn thương.
• Băng rốn sai cách: Việc quấn băng quá chặt hoặc để băng bị ẩm khiến vi khuẩn dễ phát triển, gây viêm và chảy máu.
• Côn trùng đốt: Một vài trường hợp rốn chảy máu là do côn trùng nhỏ cắn hoặc bò vào vùng rốn gây kích ứng.

Làm thế nào để chăm sóc rốn đúng cách?

Chăm sóc rốn đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa nhiễm trùng rốn và các biến chứng liên quan. Dưới đây là các hướng dẫn chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách.

Giữ rốn luôn khô ráo và thông thoáng

Sau khi sinh, cần giữ cho cuống rốn của bé và vùng da xung quanh luôn sạch và khô. Tránh để nước thấm vào rốn trong quá trình tắm hoặc thay tã. Không băng rốn quá kín, vì môi trường ẩm ướt có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Vệ sinh rốn bằng dung dịch phù hợp

Rửa tay sạch trước khi chạm vào rốn của trẻ. Có thể sử dụng nước muối sinh lý 0,9% để làm sạch nhẹ nhàng vùng rốn nếu có dịch hoặc vảy. Tránh dùng các loại dung dịch sát khuẩn mạnh khi không có chỉ định của bác sĩ, vì có thể gây kích ứng mô non.

Không dùng tay bóc vảy rốn

Vảy khô ở chân rốn sẽ tự bong trong quá trình lành thương. Tuyệt đối không dùng tay hoặc vật cứng để gỡ vảy, vì có thể làm rốn chảy máu hoặc gây viêm. Việc can thiệp không đúng cách cũng có thể làm kéo dài thời gian rụng rốn.

Không tự ý bôi thuốc hoặc chất lạ lên rốn

Tuyệt đối không sử dụng các loại thuốc bôi, phấn rôm, tinh dầu hoặc mẹo dân gian bôi lên vùng rốn mà không có chỉ định y tế. Một số chất có thể gây kích ứng da, làm chậm quá trình rụng rốn hoặc dẫn đến nhiễm khuẩn tại chỗ.

Theo dõi sát dấu hiệu bất thường

Luôn quan sát kỹ vùng rốn mỗi ngày. Nếu phát hiện các dấu hiệu như chảy máu kéo dài, có dịch mủ, mùi hôi, sưng đỏ hoặc vùng rốn không khô sau vài tuần, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và xử lý kịp thời.

Cách xử lý tình trạng rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu

Trong giai đoạn rụng rốn và liền sẹo, việc rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu nhẹ là hiện tượng tương đối phổ biến. Tuy nhiên, nếu không xử lý đúng cách, vùng rốn rất dễ bị nhiễm trùng do da non còn yếu, dễ tổn thương và là vị trí hở. Dưới đây là một số cách xử lý tình trạng này:

• Làm sạch vùng rốn đúng cách: Khi phát hiện máu rỉ nhẹ, nên vệ sinh rốn bằng gạc vô trùng và nước muối sinh lý 0,9%. Lau nhẹ nhàng theo chiều từ trong ra ngoài, tránh cọ xát mạnh. Việc làm sạch cần được thực hiện ít nhất 1 lần/ngày hoặc khi có dịch ẩm quanh rốn.
• Đảm bảo rốn luôn khô thoáng: Sau khi vệ sinh, để vùng rốn khô tự nhiên hoặc thấm khô bằng gạc sạch. Không băng kín rốn, tránh dùng khăn hoặc miếng dán che rốn nếu không có chỉ định từ bác sĩ, vì điều này có thể tạo môi trường ẩm, dễ phát sinh vi khuẩn.
• Không tác động vào cuống rốn: Tránh bóc vảy, kéo phần cuống chưa rụng hoặc dùng tay chưa rửa sạch để chạm vào rốn. Tác động dù nhẹ cũng có thể khiến vết thương chảy máu trở lại hoặc dẫn đến viêm rốn.
• Sử dụng tã và quần áo phù hợp: Gập phần mép tã xuống dưới rốn hoặc sử dụng loại tã dành riêng cho trẻ sơ sinh có thiết kế khoét vùng rốn. Chọn quần áo mềm, thoáng khí, không bó sát vùng bụng dưới để hạn chế ma sát làm rốn trầy xước thêm.
• Theo dõi sát các dấu hiệu bất thường: Sau khi xử lý, cần quan sát vùng rốn thường xuyên. Nếu máu chảy không dứt sau khi ép nhẹ 5 - 10 phút, hoặc xuất hiện dịch vàng, sưng đỏ, mùi hôi, trẻ quấy khóc, sốt hoặc bỏ bú, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và can thiệp kịp thời.

Khi nào cần đưa bé đi khám?

Tình trạng rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu ở mức độ nhẹ có thể tự cải thiện tại nhà khi được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp biểu hiện chảy máu là dấu hiệu ban đầu của nhiễm trùng rốn. Do đó, khi nhận thấy một trong các dấu hiệu dưới đây, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện chuyên khoa nhi để được thăm khám:

• Rốn chảy máu kéo dài hoặc khó cầm máu: Dù đã dùng gạc ép nhẹ trong vài phút nhưng máu vẫn tiếp tục rỉ ra hoặc tình trạng này lặp lại nhiều lần trong ngày.
• Vùng rốn sưng đỏ: Đây là biểu hiện rõ ràng của phản ứng viêm tại chỗ, có thể là giai đoạn đầu của nhiễm trùng mô mềm quanh rốn.
• Xuất hiện dịch mủ, mùi hôi hoặc rỉ dịch vàng: Dịch bất thường đi kèm mùi khó chịu là dấu hiệu cảnh báo rốn đang bị nhiễm khuẩn, cần được xử lý chuyên môn càng sớm càng tốt.
• Trẻ có biểu hiện toàn thân bất thường: Bao gồm sốt trên 38 độ, bỏ bú, quấy khóc liên tục, khó chịu khi chạm vào vùng rốn hoặc ngủ li bì hơn bình thường.

Mặc dù tình trạng rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu thường không quá nghiêm trọng nếu được xử lý kịp thời, nhưng đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng nếu đi kèm các biểu hiện bất thường khác. Việc vệ sinh đúng cách, giữ vùng rốn khô thoáng, tránh tác động mạnh và theo dõi sát các dấu hiệu nguy cơ là những yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe cho trẻ sơ sinh. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về tình trạng rốn của trẻ, nên đưa bé đến cơ sở y tế để được đánh giá và can thiệp kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín, cung cấp đa dạng các loại vắc xin dành cho trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người lớn. Long Châu cam kết mang đến trải nghiệm an toàn, nhanh chóng và thuận tiện cho người tiêm. Để đặt lịch hẹn tiêm chủng, vui lòng liên hệ hotline miễn phí 18006928 của Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.