Nhiều người chỉ đi khám khi triệu chứng trở nên nghiêm trọng, lúc này việc điều trị gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy, nội soi dạ dày được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong tầm soát và phát hiện sớm ung thư. Vậy nội soi dạ dày có phát hiện ung thư không, khi nào nên thực hiện và hiện có những phương pháp nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn để chủ động bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa.
Nội soi dạ dày là gì? Khi nào cần nội soi dạ dày?
Nội soi dạ dày là phương pháp bác sĩ sử dụng một ống soi mềm, nhỏ có gắn camera đưa vào dạ dày qua đường miệng hoặc mũi để quan sát niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng. Nhờ hình ảnh trực tiếp, bác sĩ có thể phát hiện các tổn thương, viêm loét, polyp hoặc dấu hiệu bất thường. Không chỉ dừng lại ở chẩn đoán, nội soi còn có thể kết hợp lấy mẫu sinh thiết, giúp xác định bản chất của khối u hoặc tổn thương.
Bạn nên đi nội soi khi có các triệu chứng sau:
- Đau vùng thượng vị kéo dài, tái đi tái lại nhiều lần.
- Ợ chua, buồn nôn, nôn ra máu hoặc đại tiện phân đen.
- Khó nuốt, đầy bụng, chán ăn, sút cân không rõ nguyên nhân.
- Tiền sử gia đình có người mắc ung thư dạ dày hoặc bệnh lý dạ dày mạn tính.

Ngoài ra, những người trên 40 tuổi, đặc biệt có yếu tố nguy cơ như nhiễm HP, hút thuốc, uống rượu bia nhiều, ăn mặn… nên chủ động tầm soát định kỳ bằng nội soi.
Nội soi dạ dày có phát hiện ung thư không?
Nhờ khả năng quan sát trực tiếp, nội soi dạ dày là phương pháp tầm soát ung thư dạ dày hiệu quả nhất hiện nay. Chính vì vậy, nhiều người tìm hiểu và đặt câu hỏi: Nội soi dạ dày có phát hiện ung thư không? Câu trả lời là hoàn toàn có thể, đặc biệt ở giai đoạn sớm.
Trong quá trình nội soi, bác sĩ quan sát toàn bộ niêm mạc dạ dày. Nếu thấy tổn thương bất thường như loét, u nhỏ, niêm mạc sần sùi, đổi màu… bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết. Mẫu mô này được gửi đến phòng xét nghiệm để xác định có tế bào ung thư hay không. Nếu phát hiện sớm, người bệnh có cơ hội điều trị triệt để bằng cắt hớt niêm mạc qua nội soi, không cần phẫu thuật lớn, và tỷ lệ sống trên 5 năm có thể lên tới 90%.
Có những phương pháp nào để nội soi dạ dày?
Hiện nay có nhiều phương pháp nội soi dạ dày, phù hợp cho từng nhu cầu và tình trạng người bệnh.
Nội soi dạ dày thường (qua đường miệng)
Đây là phương pháp truyền thống và được sử dụng phổ biến nhất. Khi thực hiện, bác sĩ sẽ xịt thuốc tê vào họng để giảm phản xạ nôn. Sau đó, ống soi mềm (đường kính khoảng 9 - 10 mm) được đưa qua miệng, đi xuống thực quản, dạ dày và tá tràng.

Trong quá trình soi, người bệnh vẫn tỉnh táo, có thể cảm thấy vướng, khó chịu, dễ buồn nôn hoặc chảy nước mắt khi ống đi qua cổ họng. Tuy nhiên, cảm giác này sẽ giảm dần khi ống đã xuống tới dạ dày. Thời gian nội soi thường chỉ khoảng 5 - 10 phút.
Nội soi dạ dày qua đường mũi
Với phương pháp này, ống soi được đưa qua lỗ mũi thay vì miệng. Ống soi có kích thước nhỏ hơn (khoảng 5 - 6 mm), mềm dẻo nên ít gây kích thích phản xạ nôn ói.
Trước khi tiến hành, bác sĩ thường xịt thuốc tê và thuốc co mạch vào mũi để giảm cảm giác khó chịu. Khi ống soi đi vào, bệnh nhân có thể cảm thấy hơi cộm hoặc rát nhẹ ở mũi, nhưng vẫn dễ chịu hơn so với soi qua đường miệng.

Phương pháp này thích hợp cho người sợ nội soi qua miệng hoặc có phản xạ nôn mạnh. Tuy nhiên, không áp dụng cho người bị ngạt mũi, viêm mũi xoang nặng hoặc lệch vách ngăn mũi.
Nội soi dạ dày gây mê
Đây là phương pháp giúp người bệnh hoàn toàn không cảm nhận được quá trình nội soi. Trước khi thực hiện, bệnh nhân được gây mê ngắn bằng thuốc tĩnh mạch. Khi thuốc có tác dụng, bác sĩ đưa ống soi qua đường miệng giống như nội soi thường, tiến hành quan sát và có thể lấy mẫu sinh thiết nếu cần.

Toàn bộ thủ thuật kéo dài khoảng 10 - 15 phút. Sau khi soi xong, người bệnh được đưa ra phòng hồi tỉnh và nghỉ ngơi cho đến khi tỉnh hẳn.
Nội soi gây mê giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái, không đau, không sợ hãi, đặc biệt phù hợp với trẻ em, người nhạy cảm hoặc cần can thiệp nhiều (ví dụ: Cắt polyp, sinh thiết nhiều vị trí). Tuy nhiên, chi phí cao hơn và yêu cầu cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị theo dõi gây mê.
Lưu ý khi nội soi dạ dày
Để quá trình nội soi dạ dày diễn ra an toàn và cho kết quả chính xác, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng trước và sau khi thực hiện.
- Trước khi nội soi, bạn cần nhịn ăn ít nhất 6 - 8 giờ để dạ dày trống, giúp hình ảnh quan sát rõ ràng và hạn chế nguy cơ trào ngược.
- Thông báo cho bác sĩ về các bệnh lý nền (tim mạch, huyết áp, tiểu đường, hen suyễn, rối loạn đông máu…) và thuốc đang sử dụng.
- Sau khi nội soi, bạn nên nghỉ ngơi tại chỗ ít phút, hạn chế ăn uống ngay để tránh khó chịu. Với nội soi có sinh thiết, nên ăn đồ mềm, dễ tiêu và tránh thực phẩm cay nóng, rượu bia trong 24 giờ đầu.
- Người được gây mê cần có người thân đi cùng để hỗ trợ về nhà, không nên tự lái xe ngay sau khi tỉnh thuốc.
Nếu bạn đang băn khoăn “nội soi dạ dày có phát hiện ung thư không?” hay muốn tìm hiểu thêm về các phương pháp nội soi dạ dày, hãy chủ động tầm soát sức khỏe càng sớm càng tốt.