Máu sảy thai: Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý kịp thời để bảo vệ thai nhi

Chảy máu âm đạo trong thai kỳ là một trong những nguyên nhân khiến nhiều mẹ bầu lo lắng. Đặc biệt là khi nó có thể liên quan đến tình trạng sảy thai. Vậy máu sảy thai có đặc điểm gì, cần xử trí như thế nào khi xuất hiện máu sảy thai? Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu giải đáp ngay trong bài viết sau!

Máu sảy thai là gì? Dấu hiệu nhận biết quan trọng

Máu sảy thai là hiện tượng xuất huyết âm đạo xảy ra khi thai kỳ gặp vấn đề, từ dọa sảy đến sảy thai diễn tiến. Đây là dấu hiệu cảnh báo mẹ bầu cần chú ý, vì nó có thể liên quan đến nguy cơ mất thai. Theo nghiên cứu từ Mayo Clinic, xuất huyết âm đạo là triệu chứng phổ biến ở giai đoạn đầu thai kỳ, nhưng mức độ nghiêm trọng phụ thuộc vào nguyên nhân và tình trạng thai nhi. Một số đặc điểm đặc trưng của máu sảy thai bao gồm:

• Màu sắc máu: Máu có thể đỏ tươi, đỏ sẫm hoặc nâu bầm. Máu đỏ tươi thường báo hiệu xuất huyết mới, trong khi máu nâu bầm có thể là máu cũ tích tụ.
• Lượng máu: Có thể chỉ là vài giọt lốm đốm hoặc ra nhiều, cần thay băng vệ sinh sau 1  - 2 giờ.
• Triệu chứng kèm theo: Đau quặn bụng dưới, đau thắt lưng, chóng mặt, mệt mỏi, thậm chí sốt (≥ 38°C).

Nếu xuất hiện máu cục lớn (kích thước vượt quá một phần tư băng vệ sinh) hoặc dịch tiết âm đạo chứa mô thai, mẹ bầu cần đến cơ sở y tế ngay lập tức để được kiểm tra và xử lý kịp thời.

Phân biệt các loại xuất huyết thai kỳ và mức độ nguy hiểm

Không phải mọi trường hợp chảy máu trong thai kỳ đều dẫn đến sảy thai. Hiểu rõ các loại xuất huyết và mức độ nguy hiểm sẽ giúp mẹ bầu có cách xử lý phù hợp.

Dọa sảy thai:

• Triệu chứng: Xuất huyết âm đạo nhẹ, máu đỏ tươi hoặc nâu bầm, kèm đau trằn bụng hoặc không đau. Một số trường hợp có thể không có triệu chứng rõ ràng.
• Tình trạng thai nhi: Thai nhi vẫn còn sống, cổ tử cung đóng kín hoặc hé mở nhẹ.
• Xử lý: Nghỉ ngơi tuyệt đối, hạn chế vận động mạnh, và đến bệnh viện để siêu âm kiểm tra tim thai, độ dài cổ tử cung. Bác sĩ có thể chỉ định thuốc hỗ trợ hoặc theo dõi thêm.

Sảy thai khó tránh:

• Triệu chứng: Xuất huyết âm đạo nhiều, đau quặn bụng dữ dội, mô thai thập thò ở cổ tử cung. Mẹ bầu có thể cảm thấy co bóp tử cung mạnh.
• Tình trạng thai nhi: Thành phần thai đang đi qua ống cổ tử cung, nguy cơ mất thai rất cao.
• Xử lý: Cần cấp cứu ngay tại bệnh viện. Bác sĩ có thể thực hiện các thủ thuật như nạo buồng tử cung để loại bỏ mô thai và ngăn ngừa biến chứng.

Sảy thai hoàn toàn:

• Triệu chứng: Thai nhi và nhau thai bị tống xuất hoàn toàn, đau bụng giảm dần, máu vẫn chảy nhẹ trong vài ngày.
• Xử lý: Theo dõi tại bệnh viện để đảm bảo không còn mô thai sót lại, tránh nguy cơ nhiễm trùng.

Sảy thai không hoàn toàn:

• Triệu chứng: Một phần mô thai còn sót lại trong tử cung, đau bụng giảm nhưng xuất huyết kéo dài, có nguy cơ băng huyết.
• Xử lý: Cần can thiệp y tế (nạo buồng tử cung hoặc dùng thuốc) để loại bỏ mô sót và ngăn ngừa biến chứng như nhiễm trùng hoặc mất máu nghiêm trọng.

Cách xử lý khi bị ra máu trong thai kỳ

Khi phát hiện máu sảy thai hoặc bất kỳ hiện tượng xuất huyết nào trong thai kỳ, mẹ bầu cần bình tĩnh và xử lý đúng cách để giảm thiểu rủi ro. Dưới đây là các bước cần thực hiện:

Nguyên tắc quan trọng

Mẹ bầu cần bình tĩnh và xử lý đúng cách khi phát hiện máu sảy thai hoặc bất kỳ hiện tượng xuất huyết nào trong thai kỳ để giảm thiểu rủi ro:

• Không tự ý dùng thuốc: Tuyệt đối không sử dụng thuốc cầm máu hoặc bất kỳ loại thuốc nào mà không có chỉ định của bác sĩ.
• Ghi nhận triệu chứng: Theo dõi lượng máu, màu sắc, và các triệu chứng kèm theo như đau bụng, chóng mặt, hoặc sốt.
• Đến bệnh viện ngay nếu gặp các dấu hiệu sau: Chảy máu nhiều cần thay băng vệ sinh sau 1 - 2 giờ, đau bụng dữ dội hoặc co thắt tử cung liên tục, xuất hiện máu cục hoặc mô thai trong dịch tiết âm đạo, có dấu hiệu chóng mặt, ngất xỉu, hoặc sốt ≥ 38°C.

Các bước xử lý ban đầu

Áp dụng ngay những biện pháp dưới đây trong khi chờ được khám và xử trí tại cơ sở y tế: 

• Nghỉ ngơi tuyệt đối: Nằm nghỉ, hạn chế di chuyển, tránh vận động mạnh.
• Liên hệ bác sĩ: Gọi ngay cho bác sĩ sản khoa hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được siêu âm và đánh giá tình trạng thai nhi.
• Theo dõi thêm: Nếu xuất huyết nhẹ và không kèm đau, bác sĩ có thể yêu cầu nghỉ ngơi tại nhà và tái khám định kỳ.

Biện pháp phòng ngừa nguy cơ sảy thai từ sớm

Để giảm nguy cơ máu sảy thai và bảo vệ thai nhi, mẹ bầu cần duy trì lối sống lành mạnh và tuân thủ các hướng dẫn sau:

Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh:

• Bổ sung chất dinh dưỡng cần thiết: Ăn uống cân đối, ưu tiên thực phẩm giàu sắt (thịt đỏ, rau xanh), axit folic (cải bó xôi, bơ), và canxi (sữa, phô mai) để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và tránh thiếu máu.
• Hạn chế thực phẩm nguy cơ: Tránh đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, hoặc thực phẩm chứa chất kích thích như caffeine.

Khám thai định kỳ và theo dõi sát: 

• Thăm khám thường xuyên: Đặc biệt trong 3 tháng đầu, kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các bất thường như hở eo tử cung, thiếu máu, hoặc nhiễm trùng.
• Can thiệp kịp thời: Nếu có nguy cơ cao (tiền sử sảy thai, hở eo tử cung), bác sĩ có thể chỉ định khâu cổ tử cung (tuần 14 - 20) hoặc dùng thuốc hỗ trợ thai kỳ.

Tránh các yếu tố nguy cơ:

• Hạn chế vận động mạnh: Không lao động nặng, không mang giày cao gót, tránh các hoạt động có nguy cơ va chạm.
• Tránh hóa chất độc hại: Không tiếp xúc với thuốc lá, rượu bia, thuốc trừ sâu, hoặc các hóa chất độc hại khác.

Giữ tinh thần thoải mái:

• Giảm stress: Stress kéo dài có thể làm tăng nguy cơ sảy thai do ảnh hưởng đến hormone thai kỳ.
• Nghỉ ngơi và thư giãn: Ngủ đủ giấc (7 - 8 giờ/ngày), tập thở sâu, hoặc tham gia các lớp yoga bầu (nếu được bác sĩ cho phép).

Máu sảy thai là dấu hiệu không thể xem nhẹ, vì nó có thể cảnh báo nguy cơ dọa sảy hoặc sảy thai thực sự. Việc nhận biết sớm các triệu chứng bất thường như xuất huyết nhiều, đau bụng dữ dội, hoặc có mô thai trong dịch tiết là vô cùng quan trọng. 

Kết hợp với lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng cân đối, và thăm khám định kỳ, mẹ bầu có thể giảm thiểu nguy cơ sảy thai, bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.