Mắt sưng húp: Nguyên nhân, cách xử trí và biện pháp phòng ngừa hiệu quả

Với lối sống hiện đại, việc thiếu ngủ, dị ứng môi trường hoặc thói quen chăm sóc mắt không đúng cách dễ dẫn đến tình trạng “mắt sưng húp”. Hiện tượng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng đến sự tự tin và sức khỏe tổng thể. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện chính xác nguyên nhân khiến mắt sưng húp, cách xử trí kịp thời và các biện pháp phòng ngừa lâu dài. 

Nguyên nhân khiến mắt sưng húp

Mắt sưng húp là tình trạng mí mắt hoặc vùng da quanh mắt bị phù nề, tích tụ chất lỏng, gây cảm giác nặng nề hoặc bọng nước. Tình trạng này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai mắt, tùy thuộc vào nguyên nhân. Hiểu rõ các yếu tố gây ra “mắt sưng húp” là bước đầu tiên để xử trí và phòng ngừa hiệu quả.

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Thói quen sinh hoạt hằng ngày là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến mắt sưng húp. Thiếu ngủ hoặc thức khuya thường xuyên làm cơ thể giữ nước, dẫn đến phù nề vùng mắt. Theo các nghiên cứu, ngủ ít hơn 6 giờ mỗi đêm có thể gây sưng mí mắt do tuần hoàn máu kém. Ngoài ra, chế độ ăn nhiều muối làm cơ thể tích nước, đặc biệt ở các mô mỏng như vùng da quanh mắt. Uống ít nước hoặc tiêu thụ nhiều rượu bia cũng khiến mắt sưng húp nghiêm trọng hơn.

Dị ứng môi trường và mỹ phẩm

Dị ứng là nguyên nhân phổ biến khác khiến mắt sưng húp bởi phản ứng dị ứng làm giải phóng histamine, dẫn đến phù nề và ngứa. Các tác nhân như phấn hoa, lông thú cưng, bụi bẩn hoặc mỹ phẩm không phù hợp có thể kích ứng vùng da nhạy cảm quanh mắt. Sử dụng mascara, kem mắt hoặc phấn trang điểm không rõ nguồn gốc cũng có thể gây kích ứng, làm mắt sưng húp kèm đỏ hoặc ngứa.

Nhiễm trùng hoặc bị viêm

Nhiễm trùng mắt như viêm kết mạc, viêm giác mạc hoặc viêm mí mắt thường gây ra tình trạng mắt sưng húp. Nhiễm trùng mắt có thể do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra, dẫn đến tích tụ dịch và viêm ở vùng mắt. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng có thể lan rộng và làm mắt sưng húp nghiêm trọng hơn.

Mắc một số bệnh lý khác

Một số bệnh lý toàn thân có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra hiện tượng mắt sưng húp. Ở người bị suy thận hoặc suy tim, khả năng đào thải dịch và tuần hoàn máu bị ảnh hưởng, dẫn đến tình trạng giữ nước, gây phù nề ở mí mắt và nhiều vị trí khác trên cơ thể. Ngoài ra, người mắc rối loạn tuyến giáp có thể gây viêm mô quanh hốc mắt, làm mắt lồi và sưng kéo dài. Không chỉ vậy, các bệnh lý gan như xơ gan, viêm gan mạn tính cũng ảnh hưởng đến cân bằng dịch trong cơ thể, gây phù vùng mắt. 

Cách xử trí khi mắt sưng húp

Khi gặp tình trạng mắt sưng húp, việc xử trí kịp thời không chỉ giúp giảm khó chịu mà còn ngăn ngừa biến chứng tiềm ẩn. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, bạn có thể áp dụng các biện pháp tại nhà hoặc tìm đến sự hỗ trợ y tế. Dưới đây là những cách xử trí khi mắt sưng húp mà bạn có thể tham khảo như:

• Chườm lạnh: Sử dụng khăn sạch thấm nước mát hoặc túi đá bọc vải đặt nhẹ lên vùng mắt trong 10 - 15 phút. Nhiệt độ lạnh giúp co mạch máu, giảm phù nề và xoa dịu cảm giác nặng ở mí mắt.
• Dùng túi trà xanh hoặc lát dưa leo: Trà xanh chứa chất chống oxy hóa hỗ trợ giảm viêm, trong khi dưa leo có tác dụng làm mát và thư giãn vùng da quanh mắt. Vì vậy bạn hãy đặt túi trà xanh đã để nguội hoặc lát dưa leo mỏng lên mắt khoảng 15 phút để thư giãn vùng da quanh mắt.
• Uống đủ nước và giảm lượng muối nạp vào cơ thể: Trong trường hợp mắt sưng húp do cơ thể giữ nước, việc uống nhiều nước lọc và hạn chế ăn mặn giúp cơ thể đào thải dịch dư, giảm tình trạng sưng phù.
• Vệ sinh sạch sẽ vùng quanh mắt: Tẩy trang sạch trước khi ngủ để loại bỏ cặn mỹ phẩm và bụi bẩn. Bạn nên chọn sản phẩm dịu nhẹ, không chứa cồn để tránh gây kích ứng mắt.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc và kê cao gối để cải thiện tuần hoàn máu, tránh ứ dịch tại mắt.
• Hỗ trợ bằng thuốc kháng histamine: Nếu sưng mắt liên quan đến dị ứng, bạn có thể sử dụng các thuốc kháng histamine không kê đơn để giúp giảm sưng và ngứa. Nên đọc kỹ hướng dẫn và tham khảo ý kiến dược sĩ trước khi sử dụng.
• Thăm khám bác sĩ: Trong trường hợp mắt sưng kèm đau, mờ mắt, nhạy sáng, chảy mủ, đỏ mắt dữ dội, sốt hoặc tình trạng sưng kéo dài hơn 3 - 5 ngày không cải thiện thì bạn nên liên hệ bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Một số cách phòng ngừa tình trạng mắt sưng húp 

Phòng ngừa tình trạng mắt sưng húp không chỉ giúp duy trì vẻ khỏe mạnh, tươi tắn cho đôi mắt mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe tổng thể. Bạn có thể áp dụng một số cách sau đây để phòng ngừa tình trạng mắt sưng húp như:

Ngủ đủ giấc mỗi ngày 

Ngủ đủ giấc là yếu tố tiên quyết, một giấc ngủ chất lượng giúp ổn định tuần hoàn máu và hạn chế tích tụ dịch quanh mắt, từ đó hạn chế tình trạng mắt sưng húp. Bạn cần ngủ từ 7 - 8 tiếng mỗi ngày, đồng thời có thể ngủ giấc ngắn vào ban ngày khi cần thiết. Bên cạnh đó, nên tránh dùng điện thoại, máy tính hoặc các thiết bị phát sáng trước giờ ngủ để mắt được thư giãn hoàn toàn.

Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý

Chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế mắt sưng húp. Bạn cần tránh tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều muối vì muối gây giữ nước, dễ dẫn đến sưng. Hãy tăng cường rau xanh, trái cây giàu vitamin A và C như cà rốt, cam và đồng thời uống từ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ đào thải độc tố, duy trì độ ẩm cho mắt.

Vệ sinh mắt đúng cách

Bạn nên rửa mặt và vùng mắt bằng nước sạch hoặc dung dịch chuyên dụng. Bên cạnh đó, hãy lựa chọn mỹ phẩm dịu nhẹ, không chứa cồn hay hương liệu mạnh để tránh gây kích ứng cho vùng mắt.

Bảo vệ mắt trước các tác nhân gây hại

Bảo vệ mắt trước tác nhân môi trường là bước không thể thiếu. Khi ra ngoài, bạn nên đeo kính râm chống tia UV, hạn chế tiếp xúc với bụi, phấn hoa. Trong môi trường có nhiều dị nguyên như lông thú, hóa chất, hãy sử dụng kính bảo hộ hoặc khẩu trang. Việc bảo vệ mắt khỏi yếu tố gây kích ứng là biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa sưng và dị ứng.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Kiểm tra sức khỏe định kỳ đặc biệt quan trọng với người mắc bệnh mạn tính như suy thận, suy tim hoặc rối loạn tuyến giáp. Đây có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây mắt sưng húp. Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện và điều trị sớm, bảo vệ sức khỏe đôi mắt và sức khỏe tổng thể lâu dài.

Mắt sưng húp có thể xuất phát từ những nguyên nhân đơn giản như thiếu ngủ, ăn mặn, đến các dấu hiệu bệnh lý nghiêm trọng hơn như nhiễm trùng hoặc rối loạn tuyến giáp. Điều quan trọng là nhận biết đúng nguyên nhân và xử trí kịp thời để bảo vệ sức khỏe đôi mắt. Nếu mắt sưng húp kéo dài hoặc kèm các triệu chứng bất thường, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay lập tức. Duy trì thói quen chăm sóc mắt đúng cách sẽ giúp bạn luôn có đôi mắt sáng khỏe và tự tin.