Massage tuyến tiền liệt là gì? Những lợi ích tiềm năng có thật hay không?

Massage tuyến tiền liệt được nhắc đến như một kỹ thuật can thiệp có thể hỗ trợ cả trong chẩn đoán lẫn điều trị một số tình trạng lâm sàng, đặc biệt là viêm tuyến tiền liệt mạn tính không do vi khuẩn. Tuy nhiên, hiệu quả thực sự, chỉ định hợp lý và nguy cơ tiềm ẩn của phương pháp này vẫn còn nhiều tranh luận trong y văn. Bài viết sau sẽ làm rõ những khía cạnh y học xoay quanh tuyến tiền liệt, đồng thời phân tích khách quan giá trị của massage tuyến tiền liệt dựa trên bằng chứng hiện có.

Tuyến tiền liệt là gì?

Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ chỉ bằng hạt óc chó, nằm ngay bên dưới bàng quang và bao quanh ống niệu đạo, nơi dẫn nước tiểu ra ngoài cơ thể. Mặc dù có kích thước nhỏ, tuyến tiền liệt lại giữ vai trò quan trọng trong việc sản xuất tinh dịch và đảm bảo chức năng sinh sản.

Chức năng chính của tuyến tiền liệt:

• Sản xuất tinh dịch: Tuyến tiền liệt tiết ra một phần dịch lỏng tạo nên tinh dịch, đây là môi trường giúp nuôi dưỡng và vận chuyển tinh trùng.
• Hỗ trợ vận chuyển tinh trùng: Dịch từ tuyến tiền liệt chứa enzyme, kẽm và các chất chống oxy hóa giúp tinh trùng dễ di chuyển và sống sót.
• Bảo vệ đường tiết niệu: Nhờ đặc tính kháng khuẩn trong dịch tiết, tuyến tiền liệt cũng góp phần bảo vệ hệ sinh dục – tiết niệu khỏi viêm nhiễm.

Massage tuyến tiền liệt có thể giúp gì trong chẩn đoán?

Một trong những ứng dụng chính của massage tuyến tiền liệt hiện nay là để hỗ trợ lấy mẫu dịch tiết tuyến tiền liệt – gọi là EPS. Khi thực hiện kỹ thuật này, bác sĩ chuyên khoa sẽ dùng tay (qua đường trực tràng) để xoa bóp nhẹ nhàng tuyến tiền liệt, giúp tiết ra dịch tuyến phục vụ cho xét nghiệm. Dịch này sẽ được kiểm tra xem có dấu hiệu viêm, nhiễm trùng hay không.

Quy trình này thường được thực hiện trong một loạt xét nghiệm gọi là “Four-glass test” được xem là phương pháp tiêu chuẩn trong chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt mạn tính.

Tóm lại, khi được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, massage tuyến tiền liệt phát huy giá trị cao nhất trong việc hỗ trợ chẩn đoán chính xác, từ đó giúp lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả hơn.

Những lợi ích tiềm năng có thật hay không?

Liệu các lợi ích tiềm năng của massage tuyến tiền liệt có cơ sở khoa học vững chắc?

Giảm khó chịu đường tiểu, hỗ trợ một số triệu chứng

Một số nghiên cứu bước đầu ghi nhận rằng massage tuyến tiền liệt có thể giúp giảm cảm giác khó chịu ở vùng đáy chậu, cải thiện dòng nước tiểu hoặc hỗ trợ điều trị phối hợp trong các trường hợp như viêm tuyến tiền liệt không do vi khuẩn (CP/CPPS) hay phì đại tuyến tiền liệt lành tính (BPH).

Massage giúp làm thông các ống tuyến bị tắc nghẽn, thúc đẩy dịch tuyến lưu thông, từ đó có thể hỗ trợ hấp thụ thuốc tốt hơn hoặc làm giảm căng tức tại chỗ.

Một số ghi nhận khác (chưa được xác nhận rộng rãi)

Không ít người chia sẻ rằng massage tuyến tiền liệt còn giúp:

• Cải thiện khoái cảm tình dục;
• Giảm đau khi xuất tinh;
• Cải thiện tình trạng rối loạn cương dương.

Tuy nhiên, những ghi nhận này chủ yếu dựa vào kinh nghiệm cá nhân hoặc các nghiên cứu quy mô nhỏ, chưa đủ sức nặng để đưa vào khuyến cáo chính thức trong y học. Tức là có thể đúng với một vài người, nhưng chưa chắc đúng với tất cả.

Những giới hạn và rủi ro cần lưu ý

Người bệnh cần thận trọng khi áp dụng kỹ thuật massage tuyến tiền liệt:

Không phải “thần dược” như lời đồn

Hiện nay chưa có nghiên cứu lớn, chất lượng cao nào khẳng định massage tuyến tiền liệt là biện pháp điều trị hiệu quả cho viêm tuyến tiền liệt hoặc rối loạn cương. Đa số các bác sĩ không khuyến cáo dùng kỹ thuật này như một liệu pháp chính.

Có thể gây hại nếu làm sai cách

Massage tuyến tiền liệt không phải là việc đơn giản. Nếu thực hiện không đúng kỹ thuật hoặc bởi người không có chuyên môn, có thể gây ra nhiều tai biến:

• Đau, chảy máu trực tràng;
• Nhiễm trùng, đặc biệt nguy hiểm nếu có viêm cấp;
• Làm nặng thêm các bệnh hậu môn như trĩ, nứt kẽ hậu môn;
• Nguy cơ làm lan tế bào ung thư nếu có u tuyến tiền liệt;
• Đặc biệt, nếu người bệnh đang trong giai đoạn viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn, thì việc massage có thể khiến vi khuẩn lan ra máu – gây nhiễm trùng toàn thân, thậm chí đe dọa tính mạng.

Khi nào nên tránh hoàn toàn kỹ thuật massage tuyến tiền liệt?

Có những trường hợp tuyệt đối không nên thực hiện massage tuyến tiền liệt, bao gồm:

• Viêm tuyến tiền liệt cấp tính;
• Nghi ngờ hoặc đã chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt;
• Có áp xe tuyến tiền liệt;
• Đang có bệnh lý vùng hậu môn - trực tràng (trĩ, viêm loét, nứt hậu môn);
• Vừa trải qua phẫu thuật vùng chậu, tuyến tiền liệt hoặc trực tràng.

Trong những trường hợp này, massage không chỉ không giúp gì mà còn có thể gây hại nghiêm trọng.

Lời khuyên từ bác sĩ

Massage tuyến tiền liệt không phải là liệu pháp “tự nhiên” an toàn tuyệt đối như nhiều người lầm tưởng. Kỹ thuật này chỉ nên được áp dụng trong môi trường y tế, với sự chỉ định và thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa.

Nếu bạn đang có các triệu chứng như sau thì nên đi khám chuyên khoa tiết niệu hoặc nam học để được đánh giá kỹ lưỡng:

• Tiểu khó, tiểu buốt;
• Đau vùng chậu dưới;
• Khó chịu khi xuất tinh;
• Cảm giác căng tức ở đáy chậu.

Đừng tự ý thử massage tại nhà vì điều đó có thể gây ra hậu quả không mong muốn.

Massage tuyến tiền liệt có thể đóng vai trò hỗ trợ trong chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt mạn tính, nếu được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn. Một số trường hợp cá biệt có thể thấy giảm triệu chứng, nhưng hiện chưa có bằng chứng khoa học đủ mạnh để khuyến cáo dùng kỹ thuật này trong điều trị thường quy.

Quan trọng nhất, hãy nhớ rằng sức khỏe không nên đánh đổi bằng những thử nghiệm chưa được kiểm chứng. Thay vì tìm đến các phương pháp chưa rõ hiệu quả, hãy ưu tiên khám và điều trị đúng chuyên khoa để được hướng dẫn phù hợp và an toàn.