Gan nhiễm mỡ có lây không? Tìm hiểu những điều bạn cần biết

Gan nhiễm mỡ hiện đang là một trong những vấn đề sức khỏe được quan tâm nhiều trong cộng đồng, khi tỷ lệ người mắc ngày càng gia tăng. Một trong những câu hỏi thường gặp là gan nhiễm mỡ có lây không, bởi nhiều người lo ngại khả năng truyền nhiễm của căn bệnh này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản chất của gan nhiễm mỡ, khả năng lây truyền và các thông tin liên quan cần thiết để chủ động bảo vệ sức khỏe.

Gan nhiễm mỡ có lây không?

Rất nhiều người đặt ra câu hỏi: "Gan nhiễm mỡ có lây không?". Tuy nhiên, thực tế gan nhiễm mỡ không phải là một bệnh truyền nhiễm và không thể lây lan từ người này sang người khác. Những bệnh gan có khả năng lây lan thường là viêm gan do virus như viêm gan A, B và C, có thể truyền qua máu, dịch cơ thể hoặc khi quan hệ tình dục không an toàn.

Trong khi đó, gan nhiễm mỡ chủ yếu phát sinh từ các yếu tố nội tại của cơ thể như chế độ ăn uống, lối sống và các yếu tố di truyền. Vì vậy, gan nhiễm mỡ không thể lây qua tiếp xúc thông thường, ví dụ như bắt tay, hôn, hay dùng chung đồ vật.

Tìm hiểu về gan nhiễm mỡ

Trước khi giải đáp câu hỏi "Gan nhiễm mỡ có lây không", điều quan trọng là phải hiểu rõ gan nhiễm mỡ có triệu chứng gì và những yếu tố nào góp phần gây ra tình trạng này.

Các loại gan nhiễm mỡ

Có hai loại gan nhiễm mỡ phổ biến:

• Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD): Đây là tình trạng tích tụ mỡ trong gan mà không liên quan đến việc uống rượu. Nguyên nhân phổ biến của tình trạng này thường liên quan đến béo phì, bệnh đái tháo đường và những rối loạn chuyển hóa do chế độ ăn uống không lành mạnh cùng lối sống thiếu vận động.
• Gan nhiễm mỡ do rượu (AFLD): Đây là tình trạng xảy ra khi người bệnh uống rượu quá mức, khiến gan không thể xử lý hết lượng cồn và dẫn đến sự tích tụ mỡ trong gan.

Triệu chứng của gan nhiễm mỡ

Người bệnh có thể gặp một số triệu chứng như:

• Mệt mỏi, yếu đuối.
• Đau hoặc cảm giác nặng ở vùng bụng phải (vị trí gan).
• Buồn nôn hoặc chán ăn.
• Suy tế bào gan nếu bệnh nặng.

Biến chứng của gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm gan mạn tính: Khi tình trạng gan nhiễm mỡ kéo dài, gan có thể bị viêm, gây tổn thương tế bào gan và giảm khả năng thực hiện các chức năng quan trọng như lọc máu và sản xuất mật.
• Xơ gan: Nếu không được điều trị, viêm gan kéo dài có thể dẫn đến xơ gan, làm giảm khả năng tái tạo và phục hồi của gan, dẫn đến tổn thương không thể hồi phục.
• Ung thư gan: Trong trường hợp xơ gan không được điều trị, người bệnh có nguy cơ cao mắc phải ung thư gan, một căn bệnh nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong rất cao.

Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ

Dù không lây nhiễm, nhưng có nhiều yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh gan nhiễm mỡ, bao gồm:

• Béo phì: Người thừa cân, béo phì có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ rất cao, đặc biệt là khi có chế độ ăn giàu chất béo và đường.
• Tiểu đường và kháng insulin: Những người bị tiểu đường hoặc kháng insulin có khả năng tích tụ mỡ trong gan nhiều hơn người bình thường.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm có đường, và chất béo bão hòa có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ.
• Lối sống ít vận động: Thiếu vận động thể chất là một yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến béo phì và gan nhiễm mỡ.
• Di truyền: Những người có tiền sử gia đình bị bệnh gan mỡ có khả năng mắc bệnh cao hơn.
• Rượu bia: Việc tiêu thụ rượu bia quá mức là yếu tố hàng đầu gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ do ảnh hưởng của cồn.

Những xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán gan nhiễm mỡ

Khi bạn có nghi ngờ về khả năng mắc gan nhiễm mỡ, việc đi khám và thực hiện các xét nghiệm là rất cần thiết. Để chẩn đoán gan nhiễm mỡ, bác sĩ sẽ sử dụng một số phương pháp như:

• Xét nghiệm máu: Kiểm tra chức năng gan, mức độ các enzyme gan (ALT, AST) để xác định có dấu hiệu tổn thương gan hay không.
• Siêu âm gan: Đây là phương pháp phổ biến nhất để phát hiện gan nhiễm mỡ.
• CT scan hoặc MRI: Được sử dụng khi cần đánh giá chi tiết hơn về tình trạng gan và xác định mức độ tổn thương.
• Sinh thiết gan: Đây là phương pháp chính xác nhất để chẩn đoán mức độ viêm và xơ gan. Tuy nhiên, sinh thiết gan thường chỉ được thực hiện khi bác sĩ nghi ngờ bệnh đã chuyển biến nặng.

Các biện pháp hiệu quả để bảo vệ chức năng gan và ngăn ngừa gan nhiễm mỡ

Khi đã hiểu rõ về việc gan nhiễm mỡ có lây không, bước tiếp theo là tìm hiểu những phương pháp giúp giảm thiểu nguy cơ và bảo vệ chức năng gan một cách bền vững. Gan nhiễm mỡ chủ yếu liên quan đến các yếu tố như chế độ ăn uống không lành mạnh, lối sống thiếu vận động, béo phì, và bệnh lý như tiểu đường. Tuy nhiên, để phòng ngừa và quản lý gan nhiễm mỡ, bạn có thể áp dụng những biện pháp như:

• Ăn uống lành mạnh: Giảm tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo bão hòa và đường, tăng cường ăn rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
• Tập thể dục thường xuyên: Vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày để giúp giảm cân và duy trì sức khỏe gan.
• Giảm cân: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, giảm cân dần dần có thể giúp giảm mỡ trong gan.
• Kiểm soát bệnh tiểu đường: Quản lý tốt lượng đường huyết nếu bạn mắc bệnh tiểu đường.
• Tránh rượu bia và thuốc lá: Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ và các vấn đề liên quan đến gan.

Mặc dù không có vắc xin, những thay đổi trong lối sống và chế độ ăn uống là cách tốt nhất để phòng ngừa gan nhiễm mỡ.

Gan nhiễm mỡ tuy không phải là bệnh truyền nhiễm, nhưng lại có mối liên hệ mật thiết với sức khỏe tổng thể của gan và dễ gây ra biến chứng nghiêm trọng nếu đồng thời mắc các bệnh lý gan khác như viêm gan siêu vi. Trong đó, viêm gan B là bệnh truyền nhiễm phổ biến có thể làm trầm trọng thêm tình trạng gan và dẫn đến xơ gan, ung thư gan. Vì vậy, bên cạnh việc kiểm soát gan nhiễm mỡ thông qua lối sống lành mạnh, tiêm phòng vắc xin viêm gan B cũng là biện pháp thiết yếu để bảo vệ toàn diện chức năng gan. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện cung cấp các loại vắc xin viêm gan B chính hãng như Heberbiovac HB (Cuba), Gene HBVax (Việt Nam), phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau. Liên hệ Trung tâm tiêm chủng Long Châu qua Hotline: 1800 6928 để được tu vấn và đặt lịch tiêm phòng nhanh nhất.

Gan nhiễm mỡ không phải là bệnh truyền nhiễm và hoàn toàn không lây từ người này sang người khác. Tuy nhiên, bệnh có thể tiến triển âm thầm và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời. Vì vậy, việc chủ động thay đổi lối sống, xây dựng chế độ ăn uống khoa học, vận động hợp lý và kiểm tra sức khỏe định kỳ là chìa khóa quan trọng giúp bảo vệ gan khỏe mạnh và ngăn ngừa các nguy cơ tiềm ẩn.