Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng đau khớp nói chung và đau lưng nói riêng sau sinh, tuy nhiên phần lớn các trường hợp không quá nghiêm trọng và có thể cải thiện được thông qua những biện pháp giảm đau trong giai đoạn hậu sản mà các mẹ nên áp dụng. Tuy vậy, nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như cơn đau trở nên dữ dội, kéo dài hoặc không có dấu hiệu thuyên giảm, mẹ nên đến cơ sở y tế để được thăm khám, kiểm tra kỹ lưỡng và nhận hướng điều trị phù hợp. Tìm hiểu ngay với Tiêm chủng Long Châu nhé!
Tổng quan về tình trạng đau lưng sau sinh
Bên cạnh đau lưng khi mang thai, kể cả sau khi sinh rồi, nhiều sản phụ sau khi sinh còn gặp phải tình trạng đau nhức vùng lưng kéo dài trong vài giờ hoặc thậm chí vài ngày liên tục. Ở một số người, cảm giác đau có thể kéo dài hàng tháng, thậm chí nhiều năm sau sinh. Theo số liệu thống kê, hơn một nửa số bà mẹ sau sinh đều trải qua tình trạng đau lưng này.
Tình trạng này thường xuất hiện khi các mẹ thực hiện những động tác như cúi xuống bế con, nâng con lên hoặc đơn giản chỉ là khi di chuyển, đi lại. Các bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra, chẩn đoán nguyên nhân cụ thể và từ đó đưa ra phương án xử lý phù hợp, có thể bao gồm: Luyện tập thể chất nhẹ nhàng, nghỉ ngơi đầy đủ, thư giãn tinh thần,... tùy theo mức độ đau mà người mẹ gặp phải.

Vì sao các bà mẹ thường bị đau lưng sau sinh?
Phần lớn trường hợp đau lưng sau sinh đều xuất phát từ những tác động của thai kỳ lên hệ xương khớp. Đôi khi, sản phụ có thể bị tổn thương trong lúc lâm bồn, đặc biệt ở khu vực khung chậu, mô mềm, vùng thắt lưng và các khớp, gây nên cảm giác đau nhức và khó chịu kéo dài. Ngoài ra, một số người còn gặp tình trạng đau lưng do phản ứng phụ của thuốc gây tê.
Thay đổi nội tiết tố là nguyên nhân gây đau lưng
Khi mang thai, cơ thể người phụ nữ không chỉ thay đổi về ngoại hình mà còn có những chuyển biến sinh lý khó nhận thấy. Một trong những yếu tố quan trọng là sự thay đổi hormone. Cụ thể, hormone relaxin được tiết ra nhằm làm giãn các dây chằng và khớp, giúp việc sinh nở thuận lợi hơn. Tuy nhiên, chính sự lỏng lẻo này lại khiến vùng lưng, đặc biệt là thắt lưng, trở nên dễ bị đau sau sinh.
Ngay cả các mẹ sinh mổ cũng không ngoại lệ, do relaxin vẫn được sản sinh, làm suy giảm độ liên kết giữa các cấu trúc khớp, khiến vùng lưng phải chịu áp lực và dẫn đến đau nhức kéo dài.
Tăng cân sau sinh là yếu tố góp phần gây đau lưng
Cân nặng có xu hướng tăng sau khi sinh, góp phần tạo gánh nặng lên cột sống. Trong giai đoạn thai kỳ, trọng lượng của bụng tăng nhanh khiến sản phụ thường phải ngả người về phía trước để giữ thăng bằng, từ đó làm gia tăng áp lực lên cột sống. Điều này khiến lưng bị căng kéo và dẫn đến đau nhức sau sinh.

Tác động từ vùng chậu ảnh hưởng đến lưng
Khung chậu trải qua nhiều biến đổi trong thai kỳ để hỗ trợ quá trình sinh nở. Những thay đổi này có thể tồn tại trong thời gian dài, thậm chí kéo dài hàng năm, gây ra tình trạng đau mạn tính. Không ít phụ nữ sau sinh cảm thấy đau cùng lúc ở cả vùng chậu lẫn lưng dưới.
Tư thế cho con bú không đúng dễ dẫn đến đau lưng
Nhiều bà mẹ có thói quen cúi đầu nhìn con khi cho bú, làm cổ bị căng cứng, lâu ngày lan xuống vùng vai và lưng gây đau nhức. Ngoài ra, việc rướn vai về phía em bé khi cho bú cũng là một tư thế sai cần tránh, vì có thể làm gia tăng tình trạng đau lưng sau sinh.
Tác dụng phụ của thuốc gây tê ảnh hưởng đến lưng
Kỹ thuật gây tê ngoài màng cứng trong quá trình sinh nở có thể khiến một số phụ nữ cảm thấy đau nhức vùng lưng sau sinh. Thuốc được tiêm vào tủy sống có thể khiến cơ vùng lưng co bóp từng cơn, và những cơn co thắt này có thể kéo dài nhiều tháng sau đó, gây ra cảm giác đau lưng âm ỉ hoặc dai dẳng.

Cách làm giảm đau lưng sau sinh
Tùy vào tình trạng sức khỏe và mức độ đau lưng của từng mẹ bỉm mà cơn đau có thể tự giảm dần hoặc kéo dài, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày. Nếu các cơn đau diễn ra liên tục và dữ dội, chúng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, tinh thần và khả năng vận động. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả giúp giảm đau lưng trong thời kỳ sau sinh:
Nghỉ ngơi hợp lý
Sau quá trình vượt cạn đầy đau đớn và mệt mỏi, việc nghỉ ngơi đóng vai trò quan trọng trong việc hồi phục sức khỏe và làm dịu cơn đau lưng. Việc nằm nghỉ giúp giảm áp lực lên cột sống, cơ bắp và dây chằng. Trong trạng thái nghỉ ngơi, cơ thể được thư giãn, từ đó giúp làm giảm co cứng cơ và giảm đau đáng kể.
Khi nghỉ ngơi, các mẹ nên chú ý đến tư thế nằm – tốt nhất là nằm nghiêng một bên với gối kê đầu và đầu gối ở vị trí vừa phải để giảm tải lên cột sống. Tuy nhiên, không nên nằm quá lâu mà nên thay đổi tư thế hoặc vận động nhẹ nhàng khoảng 2 giờ một lần.
Giữ tư thế đúng khi đi đứng và ngồi
Trong sinh hoạt hằng ngày, việc duy trì tư thế đúng là yếu tố then chốt để tránh làm nặng thêm tình trạng đau lưng. Khi đứng hoặc di chuyển, mẹ nên giữ lưng thẳng; khi ngồi, nên chọn ghế có phần tựa lưng và tránh cúi người trong thời gian dài hay mang vác vật nặng.
Xoa bóp thư giãn
Một số kỹ thuật massage nhẹ nhàng có thể giúp giảm đau hiệu quả cho các mẹ trong giai đoạn hậu sản. Việc xoa bóp giúp lưu thông máu tốt hơn, làm dịu các vùng cơ căng cứng và giảm ứ huyết tại khu vực chậu. Để tăng tác dụng thư giãn, mẹ có thể sử dụng dầu nóng hoặc tinh dầu thiên nhiên khi massage.
Giữ tinh thần thoải mái
Thời kỳ chăm sóc con nhỏ sau sinh có thể mang lại nhiều áp lực, vì vậy việc giữ tâm lý ổn định và lạc quan là rất quan trọng. Một tinh thần tích cực không chỉ giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn mà còn góp phần cải thiện các triệu chứng đau lưng.
Vận động nhẹ nhàng và đều đặn
Duy trì thói quen vận động nhẹ giúp cải thiện tuần hoàn, tăng cường sức mạnh cho các cơ lưng và dây chằng, đồng thời giảm nguy cơ co cứng cơ. Các bài tập đơn giản như đi bộ, yoga sau sinh hay kéo giãn cơ sẽ hỗ trợ rất tốt cho quá trình hồi phục.

Chế độ ăn uống lành mạnh
Một khẩu phần ăn khoa học, giàu dưỡng chất như canxi, vitamin D, sắt, vitamin C và các khoáng chất cần thiết sẽ giúp mẹ cải thiện sức khỏe hệ xương và giảm đau lưng. Đồng thời, dinh dưỡng đầy đủ cũng đảm bảo nguồn sữa chất lượng cho bé. Nên hạn chế thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, muối, đồ cay nóng và tuyệt đối tránh xa chất kích thích.
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng đau lưng sau sinh, tuy nhiên phần lớn các trường hợp không quá nghiêm trọng và có thể cải thiện được thông qua những biện pháp giảm đau trong giai đoạn hậu sản mà các mẹ nên áp dụng. Tuy vậy, nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như cơn đau trở nên dữ dội, kéo dài hoặc không có dấu hiệu thuyên giảm, mẹ nên đến cơ sở y tế để được thăm khám, kiểm tra kỹ lưỡng và nhận hướng điều trị phù hợp.