Đau lưng khi mang thai do nguyên nhân gì? Cách ngăn ngừa đau lưng cho mẹ bầu

Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể người phụ nữ phải trải qua nhiều thay đổi sinh lý và cơ học để thích nghi với sự phát triển của thai nhi. Một trong những biểu hiện thường gặp là đau lưng với nhiều mức độ và vị trí khác nhau. Những thông tin trong bài viết này sẽ giúp mẹ bầu hiểu rõ đau lưng khi mang thai xuất hiện khi nào, nguyên nhân và các vị trí đau lưng phổ biến để có hướng xử lý hiệu quả.

Nguyên nhân gây đau lưng khi mang thai

Trong thai kỳ, cơ thể mẹ bầu trải qua nhiều thay đổi lớn khiến nguy cơ đau lưng gia tăng. Những nguyên nhân thường gặp nhất là do căng cơ lưng, cơ bụng yếu đi và sự ảnh hưởng của hormone thai kỳ.

Do căng cơ lưng

Khi thai nhi phát triển, tử cung ngày càng nặng hơn và tập trung chủ yếu ở phía trước bụng. Điều này khiến nhiều mẹ bầu phải nghiêng người về phía sau để giữ thăng bằng. Chính tư thế này tạo áp lực lên các nhóm cơ ở lưng, khiến chúng hoạt động nhiều hơn dẫn đến tình trạng căng cơ. Đặc biệt trong giai đoạn cuối thai kỳ, khi trọng lượng thai lớn đáng kể, đau lưng thường xuất hiện rõ rệt hơn với cảm giác nhức mỏi hoặc co cứng cơ.

Do yếu cơ bụng

Cơ bụng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ vững cột sống. Khi mang thai, các cơ này bị kéo giãn và yếu dần đi, khiến cột sống không còn được nâng đỡ tốt. Đây là nguyên nhân khiến nhiều thai phụ dễ bị đau lưng khi vận động hoặc tập luyện nhẹ.

Sự xuất hiện của hormone trong thai kỳ

Trong thai kỳ, cơ thể mẹ tiết ra hormone giúp nới lỏng các dây chằng ở vùng chậu nhằm chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Tuy nhiên, nếu các khớp quá lỏng lẻo thì tình trạng đau lưng mệt mỏi cũng sẽ xảy ra thường xuyên hơn.

Các loại đau lưng phổ biến khi mang thai

Đau lưng là một trong những triệu chứng thường gặp trong thai kỳ. Thống kê cho thấy có hơn 50% mẹ bầu trải qua cảm giác đau mỏi lưng ở nhiều mức độ khác nhau trong suốt quá trình mang thai. Tình trạng này có thể bắt đầu rõ rệt sau tam cá nguyệt thứ hai và kéo dài đến vài tháng sau sinh.

Nguyên nhân chủ yếu là do sự thay đổi sinh lý trong thai kỳ như tăng cân nhanh, thay đổi tư thế hoặc ảnh hưởng từ hormone. Các vị trí đau lưng khi mang thai phổ biến bao gồm: 

• Đau thắt lưng (ở vùng ngang lưng);
• Đau khớp nối giữa xương cùng và xương chậu;
• Đau lưng về đêm gây ảnh hưởng đến giấc ngủ của mẹ bầu.

Ngoài ra, đau lưng khi mang thai cũng có thể liên quan đến các vấn đề khác như thoát vị đĩa đệm hoặc yếu cơ nâng đỡ. Do đó, việc thăm khám bác sĩ để kiểm tra và đánh giá chính xác nguyên nhân là điều cần thiết giúp đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.

Ngăn ngừa tình trạng đau lưng ở mẹ bầu

Để giảm thiểu nguy cơ đau lưng khi mang thai, mẹ bầu nên chú trọng đến tư thế sinh hoạt hàng ngày như đứng, ngồi và di chuyển. Những thói quen đơn giản nhưng đúng cách sẽ giúp giảm áp lực lên cột sống và cải thiện chất lượng cuộc sống trong thai kỳ.

Chọn giày phù hợp là yếu tố quan trọng. Giày cao gót làm tăng nguy cơ té ngã còn giày đế bằng quá mỏng lại không nâng đỡ được trọng lượng cơ thể đang thay đổi. Mẹ bầu nên chọn giày có đế vừa phải và lót êm để giữ thăng bằng tốt hơn.

Tấm nệm sử dụng cũng ảnh hưởng đến cột sống. Nên ưu tiên loại nệm chắc chắn, vừa phải có khả năng nâng đỡ lưng tốt. Nếu nệm đã cũ hoặc lún quá sâu nên thay mới để tránh tình trạng đau mỏi khi ngủ dậy.

Khi cúi người nhặt vật, nên ngồi xổm xuống thay vì gập lưng. Tư thế đúng giúp giảm áp lực lên phần thắt lưng.

Ghế ngồi cũng cần được lựa chọn kỹ lưỡng. Mẹ bầu nên dùng ghế có phần tựa lưng cong nhẹ hoặc kê thêm gối nhỏ phía sau lưng để nâng đỡ tốt hơn. Các dụng cụ hỗ trợ lưng chuyên dụng cho bà bầu hiện cũng có bán tại các cửa hàng thiết bị y tế.

Ngoài ra, mẹ bầu nên nằm nghiêng khi ngủ và dùng gối đặt giữa hai chân hoặc dưới bụng để giảm áp lực lên lưng. Tập thể dục nhẹ nhàng và đúng cách như yoga bầu hoặc đi bộ cũng rất hữu ích trong việc cải thiện tư thế và giảm đau lưng khi mang thai.

Khi nào bà bầu cần đi khám bác sĩ?

Đau lưng là triệu chứng phổ biến khi mang thai nhưng trong một số trường hợp đây có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề nghiêm trọng như sinh non hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu. Vì vậy, nếu bạn bị đau lưng khi mang thai có kèm theo sốt cao, tiểu buốt hoặc ra máu âm đạo thì nên đi khám ngay để được chẩn đoán và xử lý kịp thời.

Bên cạnh đó, nếu tình trạng đau lưng dữ dội hoặc kéo dài liên tục hơn hai tuần mà không thuyên giảm, mẹ bầu cũng cần được bác sĩ sản khoa thăm khám để xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.

Ngoài ra, để chuẩn bị cho thai kỳ khỏe mạnh và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm trong thai kỳ, phụ nữ nên chủ động tiêm phòng trước khi mang thai. Những bệnh như rubella, cúm mùa, thủy đậu hoặc viêm gan B nếu mắc trong thai kỳ có thể gây dị tật thai nhi hoặc dẫn đến sinh non. Tiêm vắc xin đúng thời điểm giúp cơ thể mẹ tạo kháng thể bảo vệ cả mẹ và bé khỏi biến chứng nguy hiểm.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là lựa chọn tin cậy cho phụ nữ chuẩn bị mang thai. Tại đây, bạn sẽ được tư vấn chi tiết gói vắc xin trước thai kỳ. Các loại vắc xin đều có nguồn gốc rõ ràng và được bảo quản đúng quy chuẩn. Đặc biệt, trung tâm còn có đội ngũ tư vấn viên nhiệt tình cùng hệ thống nhắc lịch tiêm tự động giúp bạn an tâm đồng hành trong hành trình làm mẹ khỏe mạnh và an toàn.

Tóm lại, việc hiểu rõ nguyên nhân đau lưng khi mang thai, các vị trí đau điển hình cũng như những dấu hiệu giúp mẹ bầu nhận diện sớm tình trạng bất thường. Từ đó, mẹ bầu có biện pháp nghỉ ngơi, điều chỉnh vận động hoặc thăm khám kịp thời để đảm bảo thai kỳ an toàn và khỏe mạnh cho cả mẹ và bé.