Cằm là bộ phận quan trọng giúp định hình sự hài hòa và cân đối của khuôn mặt. Tuy nhiên, không phải ai cũng may mắn có được chiếc cằm cân đối và phù hợp. Tình trạng cằm lẹm đang ngày càng phổ biến và gây ảnh hưởng không nhỏ đến thẩm mỹ cũng như chức năng ăn nhai của nhiều người. Bài viết hôm nay của Tiêm chủng Long Châu sẽ giúp bạn hiểu rõ cằm lẹm là gì, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị kịp thời sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc và cải thiện vẻ đẹp khuôn mặt.
Cằm lẹm là gì?
Cằm lẹm là tình trạng cằm ngắn, không nhô ra như bình thường, hoặc bị thụt lùi về phía trong so với hàm trên và phần mũi, khiến khuôn mặt mất cân đối rõ rệt. Đường nét từ mũi qua môi xuống cằm không tạo thành đường thẳng hoặc góc hợp lý, gây cảm giác “thiếu điểm nhấn” cho khuôn mặt.
Không chỉ ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ, cằm lẹm còn có thể dẫn đến các vấn đề về chức năng như sai lệch khớp cắn, làm giảm hiệu quả ăn nhai và gây mỏi cơ hàm, lâu dài có thể ảnh hưởng xấu đến khớp thái dương hàm.
Các biểu hiện thường gặp của cằm lẹm như:
- Cằm ngắn, không nhô ra hoặc thụt vào trong khi nhìn nghiêng.
- Khuôn mặt mất cân đối, đường nét dưới cằm thiếu sắc nét.
- Kèm theo có thể là sai lệch khớp cắn hoặc răng mọc lệch.
- Một số trường hợp có thể kèm theo môi dưới trề hoặc khó đóng môi kín.

Những dấu hiệu giúp nhận biết cằm lẹm chính xác
Việc phát hiện sớm các dấu hiệu cằm lẹm sẽ giúp bạn có phương án xử lý kịp thời. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến dễ nhận biết cằm lẹm là gì:
- Mất cân đối khuôn mặt khi nhìn nghiêng: Góc nghiêng của khuôn mặt là vị trí rõ nhất để nhận ra cằm lẹm. Khi nhìn nghiêng, phần cằm không nhô ra hoặc thụt lùi sâu so với mũi và môi, khiến tổng thể gương mặt trông ngắn và không cân đối.
- Khớp cắn lệch hoặc răng mọc không đều: Cằm lẹm thường đi kèm với các vấn đề về răng miệng như răng hô, sai khớp cắn khiến việc ăn nhai gặp khó khăn, lâu ngày có thể gây đau nhức và tổn thương khớp thái dương hàm.
- Gặp khó khăn trong ăn uống và phát âm: Khi hàm dưới lẹm vào trong, việc nhai thức ăn có thể không hiệu quả, đồng thời phát âm cũng có thể bị ảnh hưởng, nhất là các âm cần cử động môi và hàm linh hoạt.
- Tự ti, ngại giao tiếp: Cằm lẹm khiến nhiều người mất tự tin khi giao tiếp, chụp hình hoặc cười, do không hài lòng với vẻ ngoài của mình.

Nguyên nhân gây ra tình trạng cằm lẹm
Hiểu được nguyên nhân cằm lẹm là gì sẽ giúp bạn lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả. Các nguyên nhân phổ biến gây cằm lẹm gồm:
- Yếu tố di truyền chiếm đa số: Nếu trong gia đình có người bị cằm lẹm hoặc cấu trúc xương hàm dưới kém phát triển, thế hệ sau có nguy cơ cao gặp tình trạng tương tự do ảnh hưởng gen di truyền.
- Phát triển không đồng đều của xương hàm: Cằm lẹm xảy ra khi phần hàm dưới phát triển kém hoặc thụt vào trong trong khi hàm trên phát triển bình thường hoặc hơi nhô ra, tạo sự mất cân đối giữa hai hàm.
- Chấn thương vùng hàm, mặt: Những va đập mạnh vào vùng cằm hoặc hàm khi còn nhỏ hoặc trong quá trình sinh hoạt có thể làm tổn thương xương cằm, gây ra tình trạng lệch, thụt hoặc lẹm.
- Thói quen sinh hoạt không đúng cách: Một số thói quen như ngậm miệng sai cách, thở bằng miệng hoặc tư thế nằm không hợp lý cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển hàm mặt và gây cằm lẹm.

Các phương pháp khắc phục cằm lẹm hiệu quả
Việc lựa chọn phương pháp điều trị cằm lẹm phụ thuộc vào mức độ, nguyên nhân và mong muốn thẩm mỹ của mỗi người. Dưới đây là các giải pháp phổ biến, đã được chứng minh hiệu quả hiện nay:
Niềng răng chỉnh nha
Niềng răng là phương pháp được ưu tiên khi cằm lẹm đi kèm sai khớp cắn hoặc răng mọc lệch, giúp điều chỉnh khớp cắn và cải thiện hài hòa khuôn miệng. Tuy nhiên, trong trường hợp cằm lẹm do cấu trúc xương hàm dưới phát triển kém, phương pháp này chỉ hỗ trợ thẩm mỹ tổng thể chứ không làm thay đổi chiều dài xương cằm.
Ưu - nhược điểm của phương pháp này:
- Ưu điểm: An toàn, không phẫu thuật, cải thiện cấu trúc toàn diện hàm mặt.
- Nhược điểm: Thời gian điều trị kéo dài, từ 1 - 3 năm tùy trường hợp.
Chỉnh nha là một phương pháp giúp cải thiện cằm lẹm
Phẫu thuật độn cằm
Phẫu thuật độn cằm là phương pháp can thiệp trực tiếp bằng cách đưa vật liệu độn (silicone, sụn nhân tạo) vào vùng cằm để làm dài và tạo dáng cằm cân đối hơn.
Ưu - nhược điểm của phương pháp này:
- Ưu điểm: Hiệu quả nhanh, tạo dáng cằm rõ nét, duy trì lâu dài.
- Nhược điểm: Can thiệp xâm lấn, cần nghỉ dưỡng, có nguy cơ biến chứng nếu không thực hiện đúng cách.
Tiêm filler tạo hình cằm
Tiêm filler (axit hyaluronic) giúp làm đầy vùng cằm lẹm, cải thiện hình dáng cằm mà không cần phẫu thuật. Phương pháp này thích hợp cho những người muốn cải thiện nhẹ nhàng hoặc thử nghiệm trước khi quyết định phẫu thuật.
Ưu - nhược điểm của phương pháp này:
- Ưu điểm: Thực hiện nhanh, không cần nghỉ dưỡng, hiệu quả tức thì.
- Nhược điểm: Hiệu quả chỉ kéo dài từ 6 - 12 tháng, cần tiêm lại định kỳ.

Bài tập Mewing
Mewing là bài tập giúp điều chỉnh tư thế đặt lưỡi, răng và hàm nhằm cải thiện thói quen hô hấp và tư thế khuôn mặt. Một số người cho rằng việc luyện tập đều đặn có thể giúp đường viền hàm rõ nét hơn, tuy nhiên chưa có nghiên cứu y học nào chứng minh Mewing có thể thay đổi cấu trúc xương mặt ở người trưởng thành. Vì vậy, đây nên được xem là biện pháp hỗ trợ cải thiện tư thế và thói quen hô hấp, không phải phương pháp điều trị thay thế.
Ưu - nhược điểm của phương pháp này:
- Ưu điểm: An toàn, không tốn chi phí, cải thiện từ từ.
- Nhược điểm: Yêu cầu kiên trì, hiệu quả phụ thuộc vào từng người.
Cằm lẹm ảnh hưởng gì đến thẩm mỹ và sức khỏe?
Tình trạng cằm lẹm không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe tổng thể. Việc hiểu rõ những ảnh hưởng này sẽ giúp bạn nhận thức được tầm quan trọng của việc cải thiện cằm lẹm kịp thời. Dưới đây là những khía cạnh chính mà cằm lẹm có thể gây ra:
- Ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ: Cằm lẹm khiến khuôn mặt mất cân đối, làm giảm sự sắc nét và điểm nhấn trên gương mặt. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn khiến nhiều người mất tự tin trong giao tiếp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và các mối quan hệ xã hội.
- Ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai: Khi cằm lẹm, khớp cắn thường bị lệch, làm giảm hiệu quả ăn nhai và gây áp lực không đều lên các cơ hàm. Điều này có thể dẫn đến mỏi cơ, đau khớp thái dương hàm và các vấn đề liên quan đến tiêu hóa do thức ăn không được nhai kỹ.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe hô hấp và giấc ngủ: Trong nhiều trường hợp, cằm lẹm làm thay đổi cấu trúc hàm mặt, gây cản trở đường thở và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Người bị cằm lẹm có nguy cơ cao gặp phải các vấn đề như ngáy, rối loạn thở khi ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài.
Cằm lẹm là gì? Đây là tình trạng cằm bị thụt vào trong hoặc ngắn hơn so với khuôn mặt, gây mất cân đối và ảnh hưởng đến thẩm mỹ cũng như chức năng ăn nhai. Việc nhận biết sớm và lựa chọn phương pháp khắc phục phù hợp sẽ giúp cải thiện hiệu quả tình trạng này. Nếu bạn đang quan tâm đến cằm lẹm, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia để được tư vấn và điều trị kịp thời, giúp lấy lại sự tự tin và hài hòa cho gương mặt.