Các loại vắc xin bảo vệ trẻ trong kỳ nghỉ hè mà bố mẹ nên biết

Môi trường sống xung quanh trẻ luôn tiềm ẩn nhiều yếu tố nguy cơ gây hại cho sức khỏe như vi khuẩn, vi rút, nấm,... nhất là khi gặp thời tiết thay đổi thất thường, nóng ẩm cao như mùa hè, dễ khiến trẻ mắc các bệnh lý như cúm, viêm não, viêm phổi, sởi, ho gà, viêm não Nhật Bản,...

Tuy có những bệnh lý có thể chữa trị khỏi nhưng cũng có những bệnh lý rất nguy hiểm và có khả năng ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ hoặc để lại di chứng nặng nề.

Vì sao nên tiêm vắc xin bảo vệ trẻ trong kỳ nghỉ hè

Mùa hè là lúc thời tiết trở nên nóng hơn bao giờ hết, nhiệt độ có thể lên đến 39 - 40 độ C. Ở nước ta, đặc trưng thời tiết mùa hè đó chính là nắng nóng và có độ ẩm rất cao. Đồng thời, với tác động của hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu El Nino thì đã tạo điều kiện cho những loại vi rút, vi khuẩn, nấm men,... sinh sôi và phát triển mạnh mẽ. Từ đó dễ gây ra nhiều bệnh dịch nguy hiểm, nhất là bệnh về hô hấp, tiêu hóa, da liễu, lây truyền qua động vật.

Không chỉ vậy, mùa hè là lúc trẻ đang tận hưởng kỳ nghỉ hè của mình. Do đó, các gia đình thường có xu hướng dẫn trẻ đi chơi, đi du lịch, dã ngoại hoặc về quê thăm người thân,... hầu như các hoạt động đi chơi hay du lịch đều là đi ở những nơi có nhiều người, đông đúc. Khi đó, trẻ sẽ rất dễ dàng tiếp xúc gần với nhiều người và dễ lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm. Cộng với đó là thời tiết thay đổi thất thường khiến sức đề kháng của trẻ suy giảm, nguy cơ nhiễm bệnh và bệnh diễn tiến nặng là rất cao.

Nhiều bậc cha mẹ cho rằng mùa hè không có nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, tuy nhiên trên thực tế, một số bệnh như quai bị, cúm, thủy đậu, rubella, viêm phổi,... lại có xu hướng gia tăng, nhất là trong mùa hè.

Trong khoảng 5 tháng đầu năm 2024, cả nước ta ghi nhận nhiều ca mắc các bệnh như ho gà, sởi, viêm não Nhật Bản, viêm não mô cầu. Trong đó đã ghi nhận hơn 200 ca mắc bệnh sởi, hàng trăm ca mắc ho gà trên cả nước. Chủ yếu người mắc bệnh là trẻ em chưa được tiêm chủng hoặc chưa tiêm đầy đủ các liều vắc xin phòng bệnh.

Không chỉ vậy, các bệnh truyền nhiễm như cúm A, cúm B, viêm màng não, viêm não Nhật Bản, dại cũng đã được ghi nhận có nhiều ca mắc bệnh và gây biến chứng nặng ở nhiều địa phương, thậm chí là tử vong.

Dưới đây là danh sách cụ thể các bệnh mà trẻ em thường mắc phải trong thời điểm này:

• Sốt xuất huyết: Do muỗi Aedes aegypti truyền bệnh. Bệnh thường bùng phát thành dịch trong mùa hè, với triệu chứng điển hình như sốt cao, đau nhức cơ, phát ban, xuất huyết.

• Viêm não Nhật Bản: Do virus viêm não Nhật Bản truyền qua muỗi Culex. Bệnh gây tổn thương thần kinh trung ương, có thể dẫn đến tử vong hoặc di chứng nặng như động kinh, bại não.

• Viêm màng não: Do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Biểu hiện bao gồm sốt cao, đau đầu, cứng cổ, và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

• Tay chân miệng: Lây lan qua tiếp xúc với nước bọt, phân hoặc bề mặt nhiễm virus. Trẻ mắc bệnh có triệu chứng loét miệng, nổi mụn nước ở tay, chân, mông.

• Tiêu chảy cấp: Do nhiễm Rotavirus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng. Trẻ mắc bệnh sẽ bị tiêu chảy nhiều lần, mất nước nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

• Cúm mùa: Lây lan qua đường hô hấp, đặc biệt tại các khu vực đông đúc. Triệu chứng bao gồm sốt, ho, đau họng, mệt mỏi, và có thể gây biến chứng ở trẻ nhỏ hoặc trẻ có bệnh nền.

Theo các khuyến cáo từ chuyên gia y tế, để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dịch nguy hiểm, nhất là trong kỳ nghỉ hè thì bố mẹ nên đưa con đi tiêm chủng đầy đủ các vắc xin quan trọng cho trẻ. Đồng thời, nên tiêm bù, tiêm đuổi các vắc xin đang thiếu hay đã bỏ lỡ.

Các loại vắc xin bảo vệ trẻ trong kỳ nghỉ hè

Vắc xin phòng bệnh lao

Việt nam là nước xếp thứ 10 trong số 30 quốc gia có số ca nhiễm bệnh lao cao nhất và xếp thứ 11 có gánh nặng về bệnh lao kháng thuốc cao nhất trên toàn thế giới. Mỗi năm, nước ta ghi nhận khoảng hơn 172.000 ca bệnh lao và hơn 10.400 ca bị tử vong do lao.

Đối với trẻ em, khi mắc bệnh lao, nhất là lao màng não có thể sẽ để lại nhiều di chứng nặng nề cho trẻ như mù, liệt, rối loạn thần kinh, giảm thính lực có nguy cơ bị điếc, não úng thủy,... Vậy nên việc tiêm vắc xin phòng bệnh lao là rất cần thiết, được khuyến cáo tiêm càng sớm càng tốt để giúp ngăn chặn các thể lao nguy hiểm.

Hiện nay, vắc xin phòng lao đang được sử dụng ở nước ta là vắc xin BCG, được chỉ định cho trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Đặc biệt, vắc xin rất hiệu quả trong việc phòng các hình thái lao nguy hiểm như lao viêm màng não với độ bảo vệ đến 70%. Vắc xin BCG đang được lưu hành và sử dụng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, quý phụ huynh có thể liên hệ để được tư vấn và hướng dẫn tiêm theo đúng độ tuổi của trẻ nhé.

Vắc xin viêm gan B

Viêm gan B là bệnh lý không có triệu chứng cụ thể trong thời gian đầu và chưa có thuốc điều trị dứt điểm. Việc tiêm vắc xin phòng viêm gan B không chỉ giúp phòng ngừa nguy cơ mắc viêm gan mà còn phòng các biến chứng nguy hiểm của bệnh như xơ gan, ung thư gan.

Vắc xin phòng bệnh ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt HiB, viêm gan B

Ở trẻ nhỏ, các bệnh lý như ho gà, bạch hầu, uốn ván, HiB, bại liệt được xếp vào bệnh nguy hiểm và có nguy cơ cao dẫn tới các biến chứng, gây tử vong. Hiện nay, các vắc xin được lưu hành và tiêm chủng phòng ngừa 6 bệnh trong 1 loại vắc xin ở nước ta đó là: Infanrix Hexa (Bỉ), Hexaxim (Pháp), những vắc xin này sẽ chỉ định tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi đến 2 tuổi phòng 6 bệnh.

Ngoài ra còn có các vắc xin:

• Tetraxim (4 trong 1): Vắc xin có thể phòng ngừa 4 loại bệnh bao gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván và bệnh bại liệt, được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng tuổi đến 13 tuổi.

• Adacel: Phòng ngừa bạch hầu, uốn ván, ho gà và được chỉ định cho trẻ từ 4 tuổi đến người lớn 64 tuổi.

• Boostrix: Giúp phòng ngừa bạch hầu, uốn ván, ho gà, được chỉ định cho trẻ từ 4 tuổi trở lên.

• Vắc xin Td: Đây là loại vắc xin phòng bạch hầu, uốn ván hấp phụ (Td). Vắc xin được chỉ định cho trẻ em từ 7 tháng tuổi trở lên.

Các vắc xin phòng ngừa bệnh trên đều có mặt và được sử dụng để tiêm chủng tại Trung tâm Tiêm chủng Long châu.

Vắc xin ngừa tiêu chảy cấp do Rotavirus

Tiêu chảy cấp do nhiễm vi rút Rota là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với trẻ em dưới 5 tuổi. Có tới khoảng 55% trường hợp bị tiêu chảy cấp nhập viện là do Rotavirus gây nên. Do đó, việc uống vắc xin phòng ngừa vi rút này là rất cần thiết cho trẻ nhỏ, giúp phòng bệnh chủ động và hiệu quả.

Các loại vắc xin phòng ngừa vi rút Rota đang được sử dụng phổ biến tại nước ta và cũng được lưu hành, sử dụng tiêm chủng tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu đó là:

• Rotarix: Chỉ định cho trẻ em tròn 6 tuần tuổi đến 24 tuần tuổi.

• Rotateq: Chỉ định cho trẻ tròn 7,5 tuần tuổi đến trước 32 tuần tuổi.

• Rotavin: Chỉ định cho trẻ em tròn 6 tuần tuổi đến dưới 6 tháng tuổi.

Vắc xin phòng viêm não Nhật Bản

Vi rút viêm não Nhật Bản là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm não tại Châu Á, trong đó có cả Việt Nam. Viêm não Nhật Bản là bệnh có thể diễn ra quanh năm, nhất là vào tháng 5 - 8. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp nhất vẫn là ở trẻ từ 2 - 8 tuổi.

Tỷ lệ di chứng và tử vong do viêm não Nhật bản có thể lên đến 35%. Di chứng của bệnh thường sẽ khiến trẻ bị mất đi khả năng lao động, giảm khả năng giao tiếp.

Hiện Việt Nam đang lưu hành phổ biến 3 loại vắc xin phòng viêm não Nhật Bản, đó là:

• Vắc xin Imojev (Thái Lan): Dành cho trẻ tròn 9 tháng tuổi trở lên.

• Vắc xin Jevax (Việt Nam): Cho trẻ tròn 12 tháng tuổi trở lên.

• Vắc xin Jeev (Ấn Độ): Cho trẻ từ 1 đến người lớn ≤ 49 tuổi.

Vắc xin phòng bệnh sởi

Ở nước ta, tính riêng khoảng trong 3 tháng đầu năm 2024 đã có gần 50 ca mắc bệnh sởi và sốt phát ban nghi sởi tại nhiều khu vực trên toàn quốc, chưa ghi nhận về những ổ dịch tập trung.

Tổ chức Y tế Thế giới WHO đã nhấn mạnh rằng, việc tiêm vắc xin chính là là phương pháp chủ động và hiệu quả nhất bảo vệ trẻ em và người lớn khỏi bệnh sởi. Các vắc xin phòng bệnh sởi được lưu hành rộng rãi hiện nay đó là: Mvvac, Priorix, MMR II, Measles Mumps Rubella (Ấn Độ).

Vắc xin cúm

Cúm là bệnh về đường hô hấp khá phổ biến, tuy vậy, ở nhóm trẻ dưới 5 tuổi khi mắc cúm cũng rất dễ gặp các biến chứng nguy hiểm. Do đó, bố mẹ không nên chủ quan mà cần tiêm phòng đầy đủ giúp trẻ phòng ngừa căn bệnh này.

Vắc xin phế cầu

Phế cầu là một trong các tác nhân gây nên rất nhiều bệnh nguy hiểm ở cả trẻ em và người lớn như gây viêm màng não, viêm phổi, viêm tai giữa, nhiễm khuẩn huyết,... Hiện nay, tại Việt Nam đang lưu hành 2 loại vắc xin phòng phế cầu khuẩn đó là:

• Prevenar 13: Được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên và người lớn.

• Synflorix: Được chỉ định cho trẻ tròn 6 tuần tuổi đến 5 tuổi.

Ngoài ra, còn một số vắc xin mà bố mẹ cần tiêm cho trẻ để phòng các bệnh nguy hiểm đó là: Vắc xin phòng thủy đậu, vắc xin phòng quai bị, vắc xin Rubella, vaccine HPV,... Để được biết chi tiết hơn các vắc xin bảo vệ trẻ trong kỳ nghỉ hè một cách toàn diện, quý phụ huynh có thể liên hệ hoặc đến ngay Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được đội ngũ chuyên gia tư vấn và hướng dẫn một cách cụ thể, chi tiết nhất nhé!

Một số lưu ý giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ trong kỳ nghỉ hè

Bên cạnh tiêm vắc xin thì các bậc phụ huynh cũng có thể tham khảo thêm một số lưu ý sau để giúp bảo vệ trẻ, hạn chế nguy cơ mắc bệnh trong mùa hè như sau:

• Nâng cao ý thức phòng bệnh, đồng thời, luôn cập nhật thông tin, thực hiện đúng khuyến cáo của các cơ quan y tế.

• Cho trẻ mặc quần áo thoải mái, thoáng mát và nên là vải có tính thấm hút mồ hôi tốt.

• Nên tránh để trẻ vận động cường độ cao liên tục dưới nắng quá 2 tiếng.

• Đối với trẻ nhỏ giai đoạn dưới 6 tháng, mẹ nên cho trẻ tăng cường bú mẹ. Bên cạnh đó, mẹ cũng cần uống nhiều nước hơn giúp cung cấp đầy đủ sữa cho trẻ.

• Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên thì có thể uống thêm nước đun sôi để nguội. Đối với trẻ lớn hơn, bố mẹ cần nhắc nhở trẻ uống nước thường xuyên nhằm hạn chế mất nước.

• Lưu ý không thay đổi đột ngột nhiệt độ môi trường sinh hoạt của trẻ, không được cho trẻ vào phòng lạnh ngay sau khi trẻ vừa hoạt động bên ngoài về.

• Đội mũ cho trẻ khi ra ngoài trời, không bỏ trẻ một mình trong ô tô.

• Những ngày nắng nóng quá mức, cha mẹ nên hạn chế tắm cho trẻ, nhất là khi thời tiết đang nóng gay gắt. Đồng thời, nên tắm cho trẻ bằng nước ấm vừa phải giúp điều hòa thân nhiệt.

• Bổ sung thêm vitamin và dưỡng chất cho trẻ khỏe mạnh hơn, đặc biệt là vitamin A, C, D để tăng cường sức đề kháng.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị tiêm chủng với đa dạng vắc xin, đảm bảo chất lượng giúp trẻ em và cả người lớn phòng ngừa chủ động các căn bệnh nguy hiểm. Với hệ thống rộng khắp trên toàn quốc, tiện lợi cho tất cả người dân ở mọi miền tới tiêm chủng. Vậy nên các bậc phụ huynh đừng quên đến ngay Trung tâm tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và hướng dẫn tiêm chủng phù hợp cho con trẻ của mình, bảo vệ sức khỏe và sự phát triển của trẻ toàn diện hơn nhé!