Các chỉ số xét nghiệm suy thận quan trọng mà bệnh nhân cần biết

Vậy các chỉ số xét nghiệm suy thận bao gồm những gì và phản ánh tình trạng thận ra sao? Việc nắm được các chỉ số xét nghiệm suy thận không chỉ giúp phát hiện sớm bệnh mà còn hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả hơn. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các chỉ số quan trọng liên quan đến chức năng thận.

Ai nên thực hiện xét nghiệm thận?

Việc kiểm tra chức năng thận là rất quan trọng đối với nhiều nhóm người, đặc biệt là những ai có nguy cơ cao hoặc đang xuất hiện dấu hiệu liên quan đến thận. Dưới đây là những trường hợp nên xét nghiệm để theo dõi các chỉ số xét nghiệm suy thận:

• Người có người thân từng mắc bệnh thận: Những ai có tiền sử gia đình bị bệnh thận thường có nguy cơ cao hơn do yếu tố di truyền.
• Người bị đái tháo đường: Bệnh tiểu đường là nguyên nhân phổ biến dẫn đến suy thận mạn. Ước tính khoảng 30% người mắc tiểu đường tuýp 1 và từ 10 đến 40% bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 có thể tiến triển đến suy thận.
• Người bị tăng huyết áp: Huyết áp cao ảnh hưởng trực tiếp đến mạch máu trong thận, gây tổn thương và làm giảm chức năng thận theo thời gian.
• Người từ 60 tuổi trở lên: Khi tuổi tác tăng, chức năng lọc của thận thường suy giảm tự nhiên, khiến nguy cơ mắc bệnh thận cũng tăng cao.
• Người có triệu chứng nghi ngờ suy thận: Nếu gặp tình trạng như phù mặt, tiểu ít, nước tiểu đổi màu hoặc có máu, đau vùng thắt lưng,... thì nên kiểm tra các chỉ số xét nghiệm suy thận để xác định nguyên nhân.

Các chỉ số xét nghiệm suy thận quan trọng là gì?

Để kiểm tra hoạt động của thận và kịp thời phát hiện nguy cơ suy thận, bác sĩ thường yêu cầu thực hiện các xét nghiệm liên quan đến máu và nước tiểu. Một số các chỉ số xét nghiệm suy thận quan trọng cần theo dõi gồm có:

Creatinin trong máu (Creatinine huyết thanh)

Đây là chất được tạo ra từ quá trình phân giải creatin tại các cơ, và chủ yếu được thải ra khỏi cơ thể qua đường bài tiết của thận. Khi mức creatinin tăng cao, điều đó có thể cho thấy thận đang gặp vấn đề trong việc lọc máu - một biểu hiện của rối loạn chức năng thận. Giá trị tham khảo: 

• Nam giới: 0,7 - 1,3 mg/dL;
• Nữ giới: 0,6 - 1,1 mg/dL.

Việc theo dõi chỉ số creatinin nằm trong nhóm các chỉ số xét nghiệm suy thận giúp đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe của thận.

Độ lọc cầu thận ước tính (eGFR)

Đây là chỉ số dùng để đo lường mức độ hoạt động của thận, được tính dựa trên nồng độ creatinin trong máu cùng với độ tuổi, giới tính và chủng tộc của người xét nghiệm.

• Ý nghĩa: Khi eGFR dưới 60 ml/phút/1,73m² trong thời gian kéo dài hơn 3 tháng, điều này có thể chỉ ra rằng thận đang gặp tổn thương.
• Giá trị bình thường: Trên 90 ml/phút/1,73m².

Urê trong máu (BUN - Blood Urea Nitrogen)

Đây là sản phẩm phụ của quá trình phân giải protein, được thải ra ngoài thông qua chức năng lọc của thận.

• Ý nghĩa: Mức BUN tăng có thể do chức năng lọc kém, mất nước, chế độ ăn nhiều đạm hoặc có chảy máu đường tiêu hóa.
• Giá trị bình thường: 7 - 20 mg/dL.

Albumin trong nước tiểu (Microalbumin niệu)

Tình trạng nước tiểu có chứa một lượng nhỏ protein, chủ yếu là albumin, có thể xuất hiện ở giai đoạn sớm của tổn thương thận.

• Ý nghĩa: Đây là dấu hiệu cảnh báo sớm, đặc biệt thường gặp ở người mắc bệnh tiểu đường.
• Giá trị bình thường: Dưới 30 mg/24 giờ.

Tỷ lệ albumin/creatinin trong nước tiểu (ACR)

Chỉ số này dùng để đánh giá lượng protein bị mất qua nước tiểu và phản ánh chức năng lọc của cầu thận.

• Ý nghĩa: Giá trị cao có thể liên quan đến tổn thương ở cầu thận.
• Giá trị bình thường: Dưới 30 mg/g.

Xét nghiệm nước tiểu tổng quát

Giúp phân tích các yếu tố như máu, protein, đường, tế bào và nhiều thành phần khác trong nước tiểu.

• Ý nghĩa: Xét nghiệm này có thể phát hiện viêm nhiễm, bệnh lý ở thận hoặc dấu hiệu sớm của suy thận.

Tổng hợp các chỉ số xét nghiệm trên giúp bác sĩ không chỉ đánh giá được tình trạng hoạt động của thận tại thời điểm xét nghiệm mà còn hỗ trợ trong việc theo dõi tiến triển bệnh và đưa ra hướng điều trị phù hợp. Việc nắm rõ các chỉ số xét nghiệm suy thận là cần thiết cho cả người bệnh và nhân viên y tế.

Các biến chứng có thể xảy ra khi bị suy thận 

Suy thận có thể gây ra nhiều biến chứng đối với cơ thể, bao gồm:

• Tăng huyết áp: Khi chức năng lọc của thận suy giảm, cơ thể không đào thải được hết lượng muối và nước dư thừa, dẫn đến huyết áp tăng. Ngoài ra, việc thận sản xuất quá nhiều hormone renin cũng góp phần làm huyết áp tăng cao, trở thành một trong những biến chứng thường gặp nhất.
• Rối loạn tim mạch: Suy thận làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về tim như đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim hay đột quỵ, đặc biệt khi kết hợp với các yếu tố như tăng huyết áp, tiểu đường hoặc hút thuốc. Kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ này giúp bảo vệ tim và ngăn ngừa tiến triển bệnh lý thận.
• Tình trạng phù: Việc giữ nước và muối trong cơ thể không chỉ làm tăng huyết áp mà còn gây sưng phù ở tay, chân hoặc mặt. Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, bệnh nhân có thể gặp tình trạng phù phổi - một biến chứng nguy hiểm cần điều trị kịp thời.
• Thiếu máu: Do thận tổn thương không còn sản xuất đủ erythropoietin - hormone kích thích tạo hồng cầu, bệnh nhân có thể bị thiếu máu, thường biểu hiện qua cảm giác mệt mỏi kéo dài. Hiện nay, thiếu máu do suy thận có thể được điều trị bằng các chế phẩm erythropoietin tiêm dưới da.
• Loãng xương, xương dễ gãy: Suy thận ảnh hưởng đến chuyển hóa canxi và phốt pho trong cơ thể. Thiếu vitamin D, tăng phốt pho máu và hoạt động quá mức của tuyến cận giáp khiến xương yếu và dễ gãy. Người bệnh cần điều chỉnh chế độ ăn và bổ sung đúng cách để giảm nguy cơ biến chứng này.

Để bảo vệ chức năng thận và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm, việc thăm khám định kỳ và theo dõi các chỉ số xét nghiệm suy thận là điều vô cùng cần thiết. Những chỉ số này giúp phát hiện sớm tổn thương thận, hỗ trợ bác sĩ đưa ra hướng điều trị phù hợp và hiệu quả. Chủ động kiểm tra sức khỏe là bước quan trọng để duy trì chất lượng cuộc sống lâu dài.

Tiêm vắc xin đầy đủ giúp cơ thể tạo kháng thể bảo vệ, giảm nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín được nhiều người tin tưởng lựa chọn. Nơi đây có đội ngũ nhân viên y tế tận tâm, vắc xin rõ nguồn gốc, cơ sở vật chất hiện đại và quy trình tiêm an toàn, nhanh chóng. Quý khách vui lòng gọi hotline miễn phí 18006928 để được tư vấn và đặt lịch hẹn tiêm tại Long Châu.