Bị trĩ nhẹ có tự khỏi được không? Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh trĩ ảnh hưởng đến khoảng 50 đến 60% người trưởng thành ít nhất một lần trong đời. Trĩ nhẹ thường chưa nguy hiểm, nhưng việc tự khỏi hay không phụ thuộc rất nhiều vào lối sống, chế độ ăn uống và cách chăm sóc. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ: trĩ nhẹ có tự khỏi không, dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả.

Bị trĩ nhẹ có tự khỏi được không?

Trĩ là tình trạng các tĩnh mạch ở vùng hậu môn, trực tràng bị giãn phồng, lâu dần hình thành búi trĩ. Ở giai đoạn nhẹ thường là độ 1 đến 2, búi trĩ chưa sa hẳn ra ngoài, các triệu chứng như đau rát, ngứa ngáy hay chảy máu khi đi vệ sinh còn ở mức độ nhẹ.

Nhiều người thắc mắc liệu trĩ nhẹ có thể tự khỏi hoàn toàn không thì câu trả lời là không thể tự khỏi hoàn toàn nếu không có sự thay đổi thói quen sinh hoạt và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu bạn điều chỉnh kịp thời, bệnh hoàn toàn có thể cải thiện rõ rệt và kiểm soát tốt triệu chứng.

Nguyên nhân hình thành búi trĩ xuất phát từ việc các tĩnh mạch hậu môn, trực tràng bị áp lực kéo dài, dẫn đến phồng to và tạo búi trĩ. Khi mới ở giai đoạn đầu, búi trĩ còn nhỏ, chưa sa ra ngoài, nhưng nếu nguyên nhân gây bệnh như táo bón, ngồi lâu, ăn ít rau…, vẫn tiếp diễn thì búi trĩ sẽ dần to lên và tiến triển nặng. Nếu không thay đổi lối sống, tình trạng rặn khi đi cầu, ngồi lâu một chỗ hoặc ăn nhiều đồ cay nóng sẽ khiến búi trĩ ngày càng phình to, gây chảy máu và đau rát nhiều hơn.

Tóm lại, bệnh trĩ nhẹ không thể tự biến mất hoàn toàn nếu người bệnh không có sự can thiệp và thay đổi tích cực trong thói quen sinh hoạt. Tuy nhiên, nếu biết cách chăm sóc, bệnh có thể giảm rõ rệt triệu chứng, kiểm soát tốt và hạn chế nguy cơ tiến triển nặng.

Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết trĩ nhẹ

Nguyên nhân gây trĩ nhẹ

• Táo bón kéo dài: Khi đi cầu phải rặn mạnh, phân cứng làm tổn thương niêm mạc hậu môn và tăng áp lực trong tĩnh mạch, dẫn đến hình thành búi trĩ.
• Thói quen sinh hoạt ít vận động: Ngồi lâu một chỗ như làm việc văn phòng, lái xe nhiều giờ…, khiến máu khó lưu thông, dễ ứ đọng ở vùng hậu môn, trực tràng.
• Chế độ ăn uống chưa hợp lý: Ăn ít rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ hay uống ít nước, thường xuyên dùng thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ hoặc uống rượu bia đều có thể gây trĩ nhẹ
• Phụ nữ mang thai hoặc sau sinh: Tử cung lớn gây chèn ép, áp lực trong ổ bụng tăng lên. Quá trình sinh nở cũng khiến vùng hậu môn, trực tràng chịu áp lực mạnh, dễ hình thành búi trĩ.

Dấu hiệu nhận biết trĩ nhẹ

• Chảy máu khi đi ngoài: Thấy máu đỏ tươi trên giấy vệ sinh, lẫn trong phân hoặc nhỏ giọt.
• Cảm giác ngứa, rát, khó chịu vùng hậu môn, đặc biệt sau khi đi cầu hoặc ngồi lâu.
• Xuất hiện búi trĩ nhỏ trong ống hậu môn khi rặn có thể lòi ra ngoài nhưng sau đó tự co vào.
• Cảm giác đi ngoài chưa hết phân, gây khó chịu, phải rặn nhiều lần.

Nguy cơ nếu không điều trị sớm

• Bệnh có thể tiến triển thành trĩ độ 3 đến 4, búi trĩ sa hẳn ra ngoài, không tự co lại.
• Đau nhiều, chảy máu thường xuyên, dễ gây thiếu máu.
• Ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, ngồi, đi lại, làm việc đều khó khăn.
• Tăng nguy cơ viêm nhiễm vùng hậu môn, gây biến chứng nặng.

Nếu phát hiện sớm các dấu hiệu trên, người bệnh nên thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt, kết hợp thăm khám để được hướng dẫn điều trị kịp thời.

Cách cải thiện và phòng ngừa bệnh trĩ nhẹ

Thay đổi chế độ ăn uống

• Bổ sung chất xơ nhiều hơn: Ăn rau xanh như rau mồng tơi, rau lang, rau dền, cải xanh…, trái cây tươi như chuối, cam, đu đủ, táo, lê…, ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên cám…
• Uống đủ nước: Mỗi ngày bạn nên uống 1,5 đến 2 lít nước. Uống đủ nước giúp làm mềm phân, giảm táo bón.
• Hạn chế các thực phẩm gây hại: Bạn cần hạn chế sử dụng rượu, bia, cà phê và các loại nước có cồn hoặc kích thích, đồ ăn cay, nhiều ớt, tiêu, thức ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn.

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

• Tránh ngồi lâu một chỗ: Nếu công việc bắt buộc phải ngồi nhiều thì bạn nên đứng dậy vận động nhẹ nhàng, đi lại vài phút sau mỗi 1 đến 2 giờ.
• Không nhịn đi cầu: Đi vệ sinh ngay khi có nhu cầu, tránh thói quen cố nhịn vì sẽ làm phân cứng hơn.
• Tập thói quen đi cầu đúng giờ: Nên chọn một khung giờ cố định mỗi ngày, tốt nhất là buổi sáng sau ăn để hình thành phản xạ đi vệ sinh đều đặn.
• Tăng cường vận động thể dục: Đi bộ, yoga, bơi lội, đạp xe nhẹ nhàng…, giúp máu lưu thông tốt hơn, giảm áp lực vùng hậu môn, trực tràng.

Biện pháp hỗ trợ tại nhà

• Ngâm hậu môn bằng nước ấm: Mỗi ngày bạn nên ngâm 1 đến 2 lần, mỗi lần 10 đến 15 phút. Bạn có thể thêm vài hạt muối để làm sạch, giúp giảm đau rát và thư giãn cơ hậu môn.
• Giữ vệ sinh vùng hậu môn: Sau khi đi cầu bạn nên rửa sạch bằng nước, tránh dùng giấy vệ sinh quá khô ráp.
• Dùng thuốc theo chỉ định: Một số trường hợp bác sĩ có thể kê thuốc bôi, thuốc đặt hậu môn giúp giảm sưng, đau, ngứa. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc mà chưa có tư vấn của nhân viên y tế.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

• Khi chảy máu nhiều, máu đỏ tươi thành tia hoặc lẫn nhiều trong phân.
• Khi đau kéo dài, ngứa rát dữ dội dù đã thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt.
• Khi búi trĩ sa ra ngoài và không tự co lại, phải dùng tay đẩy mới vào.
• Khi điều chỉnh lối sống một thời gian nhưng không cải thiện hoặc tình trạng ngày càng nặng.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về bị trĩ nhẹ có tự khỏi được không. Trĩ nhẹ khó có thể tự khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát tốt và hạn chế tiến triển nếu thay đổi chế độ ăn, sinh hoạt hợp lý và điều trị đúng cách. Chủ động thăm khám khi có dấu hiệu bất thường sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng, tránh để bệnh nặng gây khó khăn trong điều trị.