Bé uống kháng sinh bị tiêu chảy: Nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả

Tiêu chảy liên quan đến kháng sinh là tình trạng phổ biến ở trẻ em. Việc nhận biết sớm và áp dụng các biện pháp phù hợp sẽ giúp giảm thiểu ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Đặc biệt, đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, hệ vi sinh đường ruột còn non yếu, dễ bị mất cân bằng khi sử dụng thuốc kháng sinh, dẫn đến rối loạn tiêu hóa. 

Bé uống kháng sinh bị tiêu chảy có sao không?

Tiêu chảy sau khi dùng thuốc là một tác dụng phụ phổ biến ở cả người lớn và trẻ nhỏ, nhưng với trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi, tình trạng này có thể dẫn đến mất nước, rối loạn điện giải và suy dinh dưỡng tạm thời nếu không được xử lý hợp lý. Theo Mayo Clinic, bé uống kháng sinh bị tiêu chảy thường bắt đầu trong vòng vài ngày sau khi dùng thuốc, và có thể kéo dài đến vài tuần sau khi ngưng sử dụng.

Ở hầu hết các trường hợp, tiêu chảy do kháng sinh dạng nhẹ có thể hồi phục mà không cần can thiệp đặc biệt. Tuy nhiên, trong một số tình huống hiếm, tình trạng tiêu chảy kéo dài hoặc tiêu chảy kèm theo máu, sốt cao, đau bụng dữ dội có thể là dấu hiệu của viêm đại tràng giả mạc, một biến chứng nghiêm trọng liên quan đến vi khuẩn Clostridioides difficile (C. difficile). Do đó, cha mẹ không nên chủ quan khi thấy bé uống kháng sinh bị tiêu chảy, nhất là khi các triệu chứng không cải thiện sau 2 - 3 ngày.

Vì sao bé uống kháng sinh bị tiêu chảy?

Trong ruột của con người, đặc biệt là trẻ em, tồn tại một hệ vi khuẩn phong phú gồm cả vi khuẩn có lợi và có hại. Hệ vi khuẩn này duy trì sự cân bằng sinh lý của hệ tiêu hóa, giúp hấp thụ dưỡng chất, hỗ trợ hệ miễn dịch và ngăn ngừa sự phát triển quá mức của vi khuẩn gây bệnh.

Khi trẻ bị ốm và cần sử dụng kháng sinh, các thuốc này không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn vô tình làm suy yếu hoặc tiêu diệt các lợi khuẩn trong ruột. Điều này khiến hại khuẩn có cơ hội bùng phát, phá vỡ hệ sinh thái đường ruột và dẫn đến tiêu chảy.

Việc bé uống kháng sinh bị tiêu chảy là một chỉ dấu cho thấy hệ vi sinh đường ruột đang bị mất cân bằng. Nếu tình trạng này không được khắc phục, nó có thể làm chậm quá trình hồi phục và tăng nguy cơ biến chứng khác như viêm ruột hoặc dị ứng thực phẩm.

Các loại kháng sinh thường gây tiêu chảy

Một số loại kháng sinh có nguy cơ cao gây tiêu chảy ở trẻ em phổ biến như:

• Clindamycin;
• Erythromycin;
• Ampicillin;
• Amoxicillin;
• Penicillin;
• Cephalosporin (như cefuroxim, cefixim, cefpodoxime);
• Quinolones (như ciprofloxacin, levofloxacin);
• Tetracycline (như doxycycline, minocycline).

Theo Mayo Clinic, các loại trên thường liên quan nhiều hơn đến tình trạng này.

Trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy phải làm gì?

Tiêu chảy sau khi dùng kháng sinh là tình trạng khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng, đặc biệt khi xảy ra ở trẻ nhỏ. Khi bé bị tiêu chảy, cơ thể dễ mất nước và chất điện giải, ảnh hưởng đến sức khỏe và quá trình hồi phục. Vậy cha mẹ nên xử lý như thế nào để giúp con nhanh chóng ổn định lại hệ tiêu hóa, đảm bảo an toàn và tiếp tục điều trị hiệu quả? Dưới đây là những hướng dẫn cần thiết giúp bạn chăm sóc trẻ đúng cách trong trường hợp này. Khi bé uống kháng sinh bị tiêu chảy, cha mẹ nên:

• Tiếp tục cho bé uống đủ nước: Đảm bảo bé không bị mất nước bằng cách cho uống nước lọc, nước điện giải hoặc dung dịch bù nước theo hướng dẫn của bác sĩ. Đối với trẻ bú mẹ, nên tăng cữ bú để bù lại lượng nước bị mất do tiêu chảy. Việc duy trì đủ nước không chỉ giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn mà còn hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng.
• Không tự ý ngừng kháng sinh: Khi bé uống kháng sinh bị tiêu chảy, điều quan trọng là cha mẹ cần bình tĩnh theo dõi, không nên tự ý ngưng thuốc hoặc dùng thêm các loại thuốc khác nếu chưa có hướng dẫn y khoa rõ ràng.
• Theo dõi dấu hiệu mất nước: Như khô miệng, ít tiểu, mắt trũng, quấy khóc không có nước mắt.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu tiêu chảy kéo dài hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, cần đưa bé đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Việc bé uống kháng sinh bị tiêu chảy là tình trạng phổ biến nhưng có thể quản lý hiệu quả nếu cha mẹ nắm rõ nguyên nhân và cách xử lý. Ngoài ra, việc phòng ngừa bằng các vắc xin như vắc xin phòng ngừa tiêu chảy do Rotavirus, tả, thương hàn cũng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tiêu chảy nghiêm trọng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín cung cấp các loại vắc xin cần thiết cho trẻ em, giúp cha mẹ an tâm hơn trong việc chăm sóc sức khỏe cho con yêu.