Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bao nhiêu tuần? Các phương pháp xét nghiệm tiểu đường thai kỳ

Tiểu đường thai kỳ là tình trạng rối loạn đường huyết xảy ra trong thai kỳ, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời. Chính vì thế, câu hỏi xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bao nhiêu tuần luôn được mẹ bầu quan tâm. Bài viết này của Tiêm chủng Long Châu sẽ cung cấp thông tin chi tiết về thời gian lý tưởng để làm xét nghiệm, các phương pháp phổ biến và những lưu ý quan trọng để mẹ bầu chuẩn bị tốt nhất, đảm bảo một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh.

Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bao nhiêu tuần?

Thời điểm thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là yếu tố then chốt để đảm bảo phát hiện sớm và quản lý bệnh hiệu quả. Vậy xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bao nhiêu tuần?

Theo các hướng dẫn y khoa quốc tế, thời điểm lý tưởng để thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là từ tuần 24 đến tuần 28 của thai kỳ. Đây là giai đoạn tam cá nguyệt thứ hai, khi nhau thai phát triển hoàn thiện và sản xuất nhiều hormone như prolactin, cortisol và lactogen nhau thai (hPL). Những hormone này có thể làm tăng tình trạng kháng insulin, dẫn đến rối loạn đường huyết ở một số mẹ bầu. 

Xét nghiệm trong khoảng thời gian này giúp phát hiện sớm tiểu đường thai kỳ, tạo điều kiện để can thiệp kịp thời trước khi bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng.

Với những mẹ bầu có nguy cơ cao, thời điểm thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có thể được điều chỉnh. Ví dụ, nếu mẹ bầu từng mắc tiểu đường thai kỳ ở lần mang thai trước hoặc có chỉ số đường huyết bất thường trong tam cá nguyệt đầu tiên, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm ngay từ lần khám thai đầu tiên. Điều này đảm bảo phát hiện sớm và theo dõi sát sao để giảm thiểu rủi ro.

Các phương pháp xét nghiệm tiểu đường thai kỳ phổ biến

Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bao nhiêu tuần? Như đã trình bày phía trên, xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có thể được thực hiện ở tuần thai thứ 24 - 28 của thai kỳ hoặc sớm hơn nếu có chỉ định của bác sĩ. Để xác định tiểu đường thai kỳ, các phương pháp xét nghiệm được thiết kế nhằm đánh giá khả năng chuyển hóa glucose của cơ thể. 

Dưới đây là hai phương pháp xét nghiệm tiểu đường thai kỳ phổ biến nhất, bạn đọc có thể tham khảo:

Phương pháp 1 bước: Xét nghiệm dung nạp glucose 75g

Phương pháp 1 bước hay còn gọi là OGTT (Oral Glucose Tolerance Test). Đây là cách kiểm tra trực tiếp và phổ biến. Quy trình xét nghiệm tiểu đường thai kỳ theo phương pháp này diễn ra như sau: Mẹ bầu nhịn ăn ít nhất 8 giờ trước xét nghiệm, sau đó uống 75g glucose hòa tan trong nước. Mức đường huyết sẽ được đo tại các thời điểm là lúc đói, sau 1 giờ và sau 2 giờ. Kết quả bất thường ở ít nhất hai thời điểm cho thấy mẹ bầu có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ. 

Phương pháp này thường được thực hiện trong khoảng xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bao nhiêu tuần từ tuần 24 - 28, đảm bảo độ chính xác cao.

Phương pháp 2 bước: Xét nghiệm glucose 50g và 100g

Phương pháp này bao gồm hai giai đoạn:

• Bước 1: Mẹ bầu uống 50g glucose, không cần nhịn ăn trước. Đường huyết được đo sau 1 giờ. Nếu kết quả vượt ngưỡng (thường ≥ 140 mg/dL), mẹ bầu sẽ chuyển sang bước 2.
• Bước 2: Thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose 100g, tương tự phương pháp 1 bước nhưng đo đường huyết ở bốn thời điểm là lúc đói, sau 1, 2 và 3 giờ. Phương pháp này thường được sử dụng khi cần xác nhận thêm ở những mẹ bầu có nguy cơ cao.

Ý nghĩa của việc xét nghiệm đúng thời điểm

Thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ đúng thời điểm mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho cả mẹ và thai nhi. Dưới đây là những ý nghĩa chính:

Phát hiện sớm giúp kiểm soát đường huyết kịp thời

Xét nghiệm từ tuần 24 - 28 giúp phát hiện sớm tình trạng rối loạn đường huyết, cho phép mẹ bầu điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện hoặc dùng thuốc (nếu cần) để kiểm soát đường huyết. Kiểm soát sớm có thể ngăn chặn các biến chứng như tăng huyết áp, tiền sản giật hoặc sinh non. Phát hiện kịp thời cũng giúp mẹ bầu duy trì mức đường huyết ổn định, tạo điều kiện cho thai nhi phát triển khỏe mạnh.

Giảm nguy cơ biến chứng cho mẹ và bé

Tiểu đường thai kỳ không được kiểm soát có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Đối với mẹ: Tiền sản giật, tăng nguy cơ tiểu đường tuýp 2 sau sinh hoặc phải sinh mổ do thai nhi quá lớn.
• Đối với thai nhi: Thai nhi phát triển quá lớn (macrosomia), nguy cơ hạ đường huyết sau sinh hoặc các vấn đề về hô hấp. Xét nghiệm đúng thời điểm giúp giảm nguy cơ này bằng cách can thiệp sớm, đảm bảo một thai kỳ an toàn.

Hỗ trợ lập kế hoạch chăm sóc thai kỳ

Kết quả xét nghiệm giúp bác sĩ xây dựng kế hoạch chăm sóc cá nhân hóa bao gồm chế độ ăn ít đường, tập thể dục nhẹ nhàng và theo dõi đường huyết thường xuyên. Điều này không chỉ giúp mẹ bầu duy trì sức khỏe mà còn giảm nguy cơ tái phát tiểu đường thai kỳ ở các lần mang thai sau.

Những lưu ý khi thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ

Để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác và an toàn, mẹ bầu cần lưu ý một số điểm quan trọng khi chuẩn bị và thực hiện xét nghiệm dưới đây:

Chuẩn bị trước khi xét nghiệm

Trước xét nghiệm, mẹ bầu cần:

• Nhịn ăn: Đối với phương pháp 1 bước hoặc bước 2 của phương pháp 2 bước, mẹ bầu cần nhịn ăn ít nhất 8 giờ trước xét nghiệm, chỉ uống nước lọc. Điều này đảm bảo kết quả đường huyết lúc đói phản ánh chính xác tình trạng cơ thể.
• Tránh căng thẳng: Căng thẳng hoặc thiếu ngủ có thể làm tăng đường huyết, ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Mẹ bầu nên nghỉ ngơi đầy đủ và giữ tinh thần thoải mái trước khi xét nghiệm.
• Hạn chế hoạt động mạnh: Tránh tập thể dục nặng hoặc hoạt động thể chất quá mức trước xét nghiệm vì điều này có thể làm thay đổi mức đường huyết.

Theo dõi kết quả và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ

Sau khi nhận kết quả, mẹ bầu cần thảo luận với bác sĩ để hiểu rõ tình trạng của mình. Nếu được chẩn đoán tiểu đường thai kỳ, cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn về:

• Chế độ ăn uống: Giảm thực phẩm giàu đường và tinh bột tinh chế, tăng cường chất xơ từ rau xanh, ngũ cốc nguyên cám.
• Theo dõi đường huyết: Sử dụng máy đo đường huyết tại nhà để kiểm tra mức đường huyết theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Tập thể dục: Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga cho bà bầu để cải thiện độ nhạy insulin. Nếu bác sĩ chỉ định dùng insulin hoặc thuốc hạ đường huyết, mẹ bầu cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian để tránh nguy cơ hạ đường huyết.

Lưu ý đặc biệt cho mẹ bầu có nguy cơ cao

Mẹ bầu có các yếu tố nguy cơ như thừa cân, tiền sử gia đình mắc tiểu đường hoặc từng sinh con nặng cân (>4kg) cần trao đổi với bác sĩ để được theo dõi sát sao hơn. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị lặp lại xét nghiệm sau tuần 28 nếu kết quả ban đầu không rõ ràng.

Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản xoay quanh xét nghiệm tiểu đường thai kỳ mà Tiêm chủng Long Châu đã tổng hợp để chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng rằng, qua những chia sẻ hôm nay, bạn đọc sẽ giải đáp được câu hỏi xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bao nhiêu tuần.