Xét nghiệm máu tổng quát giúp phát hiện những bệnh gì?

Xét nghiệm máu tổng quát giúp phát hiện những bệnh gì? Đây là thắc mắc của không ít người khi được bác sĩ chỉ định thực hiện trong các buổi khám sức khỏe định kỳ hoặc khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng bất thường. Thực tế cho thấy, chỉ với một mẫu máu nhỏ được lấy từ tĩnh mạch, bác sĩ có thể phân tích hàng loạt chỉ số quan trọng phản ánh hoạt động của nhiều cơ quan như gan, thận, tim mạch, hệ miễn dịch,… Từ đó, giúp phát hiện sớm các rối loạn trong cơ thể và chẩn đoán nguy cơ mắc phải nhiều bệnh lý tiềm ẩn mà người bệnh có thể chưa cảm nhận rõ.

Xét nghiệm máu tổng quát giúp phát hiện những bệnh gì?

Thông qua xét nghiệm máu tổng quát, bác sĩ có thể nhận diện nhiều dấu hiệu bất thường liên quan đến các thành phần trong máu, từ đó phát hiện sớm nhiều bệnh lý tiềm ẩn, đặc biệt là các bệnh liên quan đến tế bào máu. Dưới đây là những nhóm bệnh thường được phát hiện thông qua kết quả xét nghiệm:

Đánh giá thành phần máu và các rối loạn huyết học

Dựa trên các chỉ số như bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu, hemoglobin, hematocrit hay MCV, bác sĩ có thể đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể cũng như chẩn đoán các vấn đề như:

• Thiếu máu, mất máu, rối loạn hồng cầu;
• Nhiễm trùng, viêm nhiễm, rối loạn miễn dịch;
• Bệnh lý về đông máu, nguy cơ xuất huyết hoặc huyết khối;
• Ung thư máu, Thalassemia, các rối loạn huyết học khác.

Đây là phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả trong việc sàng lọc và phát hiện sớm nhiều bệnh lý liên quan đến máu và các cơ quan trong cơ thể.

Nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Một số chỉ số mỡ máu quan trọng có thể phản ánh nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bao gồm:

• Cholesterol tốt (HDL): Giúp làm sạch mỡ dư thừa trong lòng mạch;
• Cholesterol xấu (LDL): Khi tăng cao sẽ gây tích tụ mảng bám trong động mạch;
• Triglyceride: Một dạng chất béo trong máu, nếu vượt mức sẽ làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.

Kết quả các chỉ số này sẽ chính xác hơn nếu bệnh nhân nhịn ăn từ 9-12 tiếng trước khi lấy máu.

Thiếu máu và các rối loạn về hồng cầu

Xét nghiệm máu cung cấp thông tin quan trọng về các thành phần tế bào máu, đặc biệt là hồng cầu. Khi nồng độ hemoglobin, hematocrit hoặc thể tích hồng cầu (MCV) thay đổi bất thường, bệnh nhân có thể đang bị thiếu máu, mất máu hoặc mắc các rối loạn về hồng cầu.

Rối loạn đường huyết

Xét nghiệm máu giúp đo lường nồng độ glucose trong máu-chỉ số quan trọng phản ánh tình trạng đường huyết. Nếu mức đường huyết cao vượt ngưỡng cho phép, điều này có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh tiểu đường hoặc tiền đái tháo đường.

Mất cân bằng điện giải

Các chất điện giải như natri, kali, clorua,… Đóng vai trò thiết yếu trong việc điều hòa lượng nước và duy trì cân bằng axit-kiềm trong cơ thể. Sự rối loạn các chất này có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng như mất nước, tăng huyết áp, suy tim, rối loạn chức năng gan-thận, thậm chí ảnh hưởng đến hoạt động của thần kinh và cơ bắp.

Bệnh lý thận

Hai chỉ số quan trọng trong đánh giá chức năng thận là creatinin và ure máu. Khi các chất này tăng cao bất thường, đó có thể là dấu hiệu cho thấy thận đang hoạt động kém hiệu quả hoặc có dấu hiệu tổn thương.

Các bệnh liên quan đến canxi máu

Canxi là khoáng chất cần thiết cho hoạt động của xương, cơ bắp, thần kinh và tim. Nồng độ canxi bất thường trong máu có thể liên quan đến các bệnh như loãng xương, suy tuyến cận giáp, ung thư, rối loạn dinh dưỡng hoặc bệnh lý thận.

Các hạng mục trong xét nghiệm máu tổng quát

Để thực hiện xét nghiệm máu tổng quát, bạn chỉ cần đến cơ sở y tế lấy một lượng máu nhỏ (khoảng 4-8 ml) từ tĩnh mạch. Mẫu máu sau đó sẽ được chuyển đến phòng xét nghiệm để phân tích theo từng nhóm chỉ số chuyên biệt. Các hạng mục phổ biến gồm:

• Công thức máu toàn bộ: Giúp đánh giá số lượng và tỉ lệ hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, từ đó phát hiện sớm tình trạng thiếu máu, nhiễm trùng, viêm, rối loạn miễn dịch hay ung thư máu.
• Đường huyết (glucose máu): Kiểm tra chỉ số đường máu lúc đói để sàng lọc nguy cơ đái tháo đường. Nếu glucose ≥ 126 mg/dL sau ít nhất 8 giờ nhịn ăn, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm lại hoặc kiểm tra chuyên sâu hơn.
• Men gan (AST, ALT, GGT): Khi tăng cao trên 2 lần mức bình thường, đây có thể là dấu hiệu tổn thương tế bào gan do viêm, rượu, thuốc,... Tuy nhiên, xét nghiệm này không đánh giá trực tiếp chức năng gan mà cần phối hợp thêm các xét nghiệm khác.
• Mỡ máu (Cholesterol toàn phần, HDL-C, LDL-C, Triglyceride): Giúp ước lượng nguy cơ tim mạch như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim. Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ tư vấn điều chỉnh lối sống hoặc điều trị phù hợp.
• Chức năng thận (Ure, Creatinin): Phản ánh khả năng lọc và đào thải của thận. Nồng độ tăng cao cho thấy thận có thể đang suy giảm chức năng, cần theo dõi và điều trị nếu có bệnh lý nền.

Tóm lại, xét nghiệm máu tổng quát là một phương pháp đơn giản nhưng giàu giá trị trong việc tầm soát sớm nhiều bệnh lý nguy hiểm. Chủ động kiểm tra định kỳ giúp bạn hiểu rõ tình trạng sức khỏe và phòng ngừa rủi ro hiệu quả hơn.

Một số lưu ý khi xét nghiệm máu tổng quát

Để kết quả xét nghiệm máu tổng quát phản ánh chính xác tình trạng sức khỏe, bạn nên tuân thủ những hướng dẫn sau:

• Nhịn ăn trước khi lấy máu: Trong khoảng 8-12 giờ trước khi xét nghiệm, hãy tránh ăn uống bất kỳ loại thực phẩm hoặc đồ uống nào như nước ngọt, nước trái cây, nước có gas, cà phê, rượu bia,... Vì những chất này có thể làm tăng nồng độ đường huyết hoặc ảnh hưởng đến các chỉ số mỡ máu, tim mạch, dẫn đến kết quả sai lệch. Chính vì vậy, thời điểm lý tưởng để lấy máu xét nghiệm thường là vào buổi sáng. Sau khi xét nghiệm xong, bạn có thể ăn uống như bình thường.
• Tránh hút thuốc và sử dụng chất kích thích: Không nên hút thuốc lá hoặc dùng các chất kích thích trước thời gian làm xét nghiệm vì chúng có thể làm thay đổi các chỉ số sinh hóa trong máu.
• Có thể uống nước lọc: Việc uống nước lọc là hoàn toàn được phép và thậm chí còn được khuyến khích để cơ thể không bị thiếu nước, không gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
• Người đang điều trị bệnh lý mạn tính: Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị tiểu đường, huyết áp hoặc bệnh tim, vẫn có thể sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước ngày xét nghiệm để được hướng dẫn cụ thể nhằm tránh ảnh hưởng đến kết quả.

Tuân thủ đúng các hướng dẫn trước khi xét nghiệm sẽ giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và xây dựng lộ trình chăm sóc sức khỏe hiệu quả hơn cho bạn.

Tóm lại, chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là thông qua xét nghiệm máu tổng quát, là cách đơn giản nhưng thiết thực để bạn chăm sóc bản thân và gia đình. Việc phát hiện sớm những bất thường trong cơ thể không chỉ giúp điều trị kịp thời mà còn nâng cao hiệu quả phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm.

Việc tiêm vắc xin đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến các chỉ số xét nghiệm máu tổng quát như viêm gan, sốt xuất huyết hay các bệnh lý do vi khuẩn, virus gây ra. Nhờ đó, cơ thể được bảo vệ toàn diện, góp phần duy trì sức khỏe ổn định và kết quả xét nghiệm máu bình thường. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín, cung cấp đầy đủ các loại vắc xin dành cho cả trẻ em và người lớn. Ưu điểm nổi bật tại đây bao gồm nguồn vắc xin chính hãng, được bảo quản theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt, đội ngũ y bác sĩ tư vấn chuyên sâu, quy trình tiêm an toàn, nhẹ nhàng, ít đau, cùng dịch vụ chăm sóc sau tiêm chu đáo. Ngoài ra, trung tâm còn hỗ trợ các gói tiêm linh hoạt về tài chính và cung cấp dịch vụ đặt lịch trước để tiết kiệm thời gian. Để được tư vấn và đặt lịch hẹn, vui lòng liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 1800 6928.