Vắc xin viêm não Nhật Bản tiêm mấy mũi?

Viêm não Nhật Bản là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Japanese Encephalitis Virus (JEV) gây ra, có thể dẫn đến viêm não, tổn thương thần kinh vĩnh viễn, thậm chí tử vong. Tiêm vắc xin là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất, giúp cơ thể tạo miễn dịch chống lại virus. Tuy nhiên, nhiều bậc phụ huynh vẫn băn khoăn không biết vắc xin viêm não Nhật Bản cần tiêm bao nhiêu mũi để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lịch tiêm chủng vắc xin viêm não Nhật Bản tiêm mấy mũi?

Viêm não Nhật Bản là bệnh gì?

Viêm não Nhật Bản là một bệnh nhiễm trùng cấp tính do virus viêm não Nhật Bản (Japanese Encephalitis Virus – JEV) gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh trung ương. Loại virus này được các nhà khoa học Nhật Bản phát hiện vào năm 1935 và đặt tên theo quốc gia đầu tiên nghiên cứu về bệnh. Điều đáng lưu ý là viêm não Nhật Bản không lây trực tiếp từ người sang người hay từ động vật sang người mà chủ yếu thông qua vật trung gian là muỗi Culex. Khi muỗi đốt các loài động vật mang virus, đặc biệt là lợn và chim hoang dã, sau đó đốt người, virus sẽ xâm nhập vào máu và gây bệnh.

Tại Việt Nam, viêm não Nhật Bản thường xuất hiện nhiều vào mùa hè, khi điều kiện thời tiết nóng ẩm thuận lợi cho muỗi sinh sôi và phát triển. Đây là một trong những bệnh viêm não do virus phổ biến nhất ở khu vực châu Á, đặc biệt là ở trẻ em. Theo thống kê dịch tễ, bệnh có tỷ lệ mắc cao nhất ở trẻ dưới 15 tuổi, trong đó nhóm trẻ từ 2 đến 8 tuổi có nguy cơ cao nhất. Nguyên nhân là do hệ miễn dịch của trẻ nhỏ chưa hoàn thiện, cộng với sự hiếu động, thích khám phá môi trường xung quanh, làm tăng khả năng tiếp xúc với muỗi truyền bệnh. Viêm não Nhật Bản không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn tác động đến quá trình phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ, để lại hậu quả nặng nề hơn so với người lớn.

Hiện nay, viêm não Nhật Bản vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Các biện pháp điều trị chủ yếu tập trung vào việc giảm nhẹ triệu chứng, hỗ trợ hô hấp, kiểm soát co giật và duy trì chức năng sống cho bệnh nhân. Tuy nhiên, do virus có khả năng tấn công trực tiếp vào não, bệnh có tỷ lệ tử vong cao và dễ để lại di chứng nghiêm trọng. Theo thống kê, khoảng 20-30% số ca mắc bệnh sẽ tử vong, trong khi 50% số người sống sót phải đối mặt với những di chứng thần kinh và vận động nghiêm trọng như liệt một phần cơ thể, suy giảm trí tuệ, rối loạn ngôn ngữ hoặc động kinh kéo dài. Thậm chí, một số di chứng có thể chỉ xuất hiện sau vài năm, ảnh hưởng lớn đến khả năng học tập và chất lượng cuộc sống của trẻ.

Do mức độ nguy hiểm của bệnh, việc phòng ngừa bằng tiêm chủng vắc xin là biện pháp quan trọng và hiệu quả nhất. Chương trình tiêm chủng mở rộng vắc xin viêm não Nhật Bản đã giúp giảm đáng kể số ca mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trẻ em. Tiêm vắc xin đầy đủ không chỉ giúp phòng ngừa bệnh mà còn ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch, giảm gánh nặng cho hệ thống y tế và gia đình bệnh nhân. Chính vì vậy, các bậc phụ huynh cần chủ động đưa con em đi tiêm chủng theo đúng lịch trình để đảm bảo an toàn và sức khỏe lâu dài.

Vắc xin viêm não Nhật Bản tiêm mấy mũi?

Viêm não Nhật Bản là một căn bệnh nguy hiểm có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến hệ thần kinh trung ương và để lại di chứng nặng nề. Tiêm vắc xin đầy đủ và đúng lịch là phương pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh. Tuy nhiên, số mũi tiêm cần thiết còn phụ thuộc vào loại vắc xin được sử dụng và đối tượng tiêm chủng.

Hiện nay, có ba loại vắc xin chính được sử dụng để phòng viêm não Nhật Bản: Jevax, Imojev và JEEV, mỗi loại có phác đồ tiêm khác nhau:

Vắc xin Jevax

Vắc xin Jevax là loại vắc xin bất hoạt, được sử dụng phổ biến cho trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn. Lịch tiêm gồm ba mũi cơ bản như sau:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.

• Mũi 2: 07 - 14 ngày sau mũi 1.

• Mũi 3: Cách 12 tháng sau mũi 2.

Sau đó tiêm nhắc mỗi 03 năm để duy trì khả năng miễn dịch.

Nếu chỉ tiêm 1 mũi, hiệu quả bảo vệ sẽ rất thấp. Khi tiêm đủ 2 mũi, vắc xin có thể bảo vệ khoảng 80%, và sau khi hoàn tất mũi thứ 3, hiệu quả phòng bệnh đạt khoảng 90% - 95% trong vòng 3 năm.

Những trường hợp không nên tiêm vắc xin Jevax:

• Người có cơ địa dị ứng với thành phần của vắc xin.

• Phụ nữ mang thai.

• Bệnh nhân mắc bệnh tim, gan, thận, tiểu đường hoặc bệnh lý ác tính như ung thư.

• Người bị suy dinh dưỡng nặng hoặc đang sốt, nhiễm trùng.

Vắc xin Imojev

Vắc xin Imojev là vắc xin sống giảm độc lực, có ưu điểm là cần ít mũi tiêm hơn để tạo miễn dịch lâu dài. Lịch tiêm cụ thể như sau:

Trẻ em từ 9 tháng đến dưới 18 tuổi:

• Mũi 1: Mũi tiêm đầu tiên.

• Mũi 2: Tiêm nhắc lại sau ít nhất 1 năm.

Người từ 18 tuổi trở lên: Chỉ cần tiêm duy nhất một mũi là có thể tạo miễn dịch kéo dài.

Những trường hợp không nên tiêm vắc xin Imojev:

• Người dị ứng với thành phần của vắc xin.

• Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú.

• Người bị suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc mắc các bệnh làm suy yếu miễn dịch (bao gồm HIV).

Vắc xin JEEV

Vắc xin JEEV là vắc xin bất hoạt, được sử dụng cho trẻ em từ 1 tuổi đến người lớn dưới 50 tuổi. Lịch tiêm như sau:

• Mũi 1: Mũi tiêm đầu tiên.

• Mũi 2: Tiêm cách mũi đầu tiên ít nhất 28 ngày.

Mũi nhắc lại: Đối với người từ 18 đến 49 tuổi, cần tiêm nhắc lại sau 1 năm để duy trì hiệu quả bảo vệ.

Những trường hợp không nên tiêm vắc xin JEEV:

• Người dị ứng với thành phần của vắc xin.

• Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú.

• Người có hệ miễn dịch suy yếu do bẩm sinh hoặc bệnh lý (bao gồm HIV).

Có thể tiêm khác loại vắc xin viêm não Nhật Bản trong cùng 1 phác đồ không?

Chuyển từ vắc xin Jevax sang vắc xin Imojev

Việc chuyển đổi từ vắc xin Jevax sang Imojev cần tuân thủ theo nguyên tắc về khoảng cách giữa các mũi tiêm để đảm bảo hiệu quả miễn dịch tối ưu. Nếu trẻ dưới 18 tuổi đã tiêm Jevax nhưng muốn chuyển sang Imojev, phụ huynh có thể tham khảo lịch tiêm sau:

• Trẻ đã tiêm 1 mũi Jevax: Có thể tiếp tục tiêm 2 mũi Imojev theo lịch khuyến cáo, với điều kiện mũi đầu tiên của Imojev cách mũi Jevax ít nhất 1 - 2 tuần.

• Trẻ đã tiêm 2 mũi Jevax: Có thể tiêm 2 mũi Imojev theo lịch, tuy nhiên mũi đầu tiên của Imojev cần được tiêm cách mũi Jevax cuối cùng tối thiểu 1 năm.

• Trẻ đã tiêm đủ 3 mũi Jevax: Chỉ cần tiêm 1 mũi Imojev, với điều kiện mũi tiêm này cách mũi Jevax cuối ít nhất 3 năm.

Lưu ý quan trọng: Sau khi đã tiêm vắc xin Imojev, tuyệt đối không được tiêm lại Jevax.

Chuyển từ vắc xin JEEV sang vắc xin Imojev

Đối với những người đã tiêm vắc xin JEEV nhưng có nhu cầu chuyển sang Imojev, cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Đã tiêm 1 mũi JEEV: Có thể tiếp tục tiêm 2 mũi Imojev theo lịch, nhưng mũi đầu tiên của Imojev cần được tiêm cách mũi JEEV ít nhất 1 tháng.

• Đã tiêm đủ 2 mũi JEEV: Nếu thuộc nhóm tuổi từ 18 - 49, có thể tiêm 1 mũi Imojev với điều kiện mũi này cách mũi JEEV cuối cùng tối thiểu 1 năm.

Viêm não Nhật Bản là căn bệnh nguy hiểm với tỷ lệ tử vong và di chứng cao nếu không được phòng ngừa kịp thời. Vì vậy, phụ huynh nên chủ động cho trẻ tiêm vắc xin ngay khi đủ điều kiện để đảm bảo khả năng bảo vệ tốt nhất.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết cung cấp dịch vụ tiêm chủng chất lượng cao, với vắc xin đạt tiêu chuẩn, hệ thống bảo quản theo chuẩn GSP và đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm. Chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và đồng hành cùng bạn trong việc bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về vắc xin viêm não Nhật Bản tiêm mấy mũi? Viêm não Nhật Bản là bệnh có tỷ lệ tử vong cao và dễ để lại di chứng nặng nề. Tiêm đủ mũi theo đúng lịch trình giúp cơ thể có khả năng miễn dịch tốt nhất, giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, các bậc phụ huynh và người trưởng thành cần chủ động tiêm chủng theo khuyến nghị của Bộ Y tế để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.