Nhiều người khi nghe chẩn đoán u não thường hoang mang, nhưng không phải tất cả các khối u đều nguy hiểm như nhau. Vậy u não lành tính thực chất là gì, có đáng lo không và cách đối phó ra sao?
U não lành tính là gì? Có thực sự “lành”?
U não lành tính là những khối u hình thành từ các tế bào phát triển bất thường trong não nhưng thường không xâm lấn các mô xung quanh hay di căn sang cơ quan khác. Theo Mayo Clinic, u lành tính thường tiến triển chậm hơn u ác tính và có thể kiểm soát được nếu phát hiện và điều trị sớm.
Tuy vậy, từ “lành” không có nghĩa là hoàn toàn vô hại. Các khối u này, dù không di căn, vẫn có thể gây chèn ép các cấu trúc quan trọng của não và dẫn đến nhiều rối loạn thần kinh. Vì vậy, việc thăm khám sớm và theo dõi định kỳ là rất quan trọng với người bệnh u não lành tính.
Theo National Cancer Institute (NCI), một số loại u não lành tính phổ biến có thể kể đến như:
- U màng não.
- U tuyến yên.
- U tế bào hình sao.
- U dây thần kinh thính giác.
Mỗi loại u có đặc điểm và mức độ ảnh hưởng khác nhau, tùy thuộc vào vị trí xuất hiện. Ví dụ, u tuyến yên có thể làm rối loạn nội tiết, trong khi u màng não thường gây đau đầu hoặc động kinh nếu chèn ép vào các vùng chức năng.

Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ tổn thương thần kinh lâu dài. Vì vậy, nếu bạn gặp các dấu hiệu bất thường như đau đầu dai dẳng, yếu tay chân hoặc giảm thị lực không rõ nguyên nhân, hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế để được kiểm tra kỹ lưỡng.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây u não lành tính
Các nghiên cứu trên PubMed ghi nhận nguyên nhân chính xác của u não lành tính chưa rõ ràng. Tuy nhiên, nhiều yếu tố nguy cơ đã được xác định như:
- Rối loạn di truyền liên quan đến sự phát triển của các tế bào não.
- Tiền sử gia đình có người mắc bệnh lý về não.
- Tiếp xúc lâu dài với bức xạ ion hóa ở mức cao.
- Một số hội chứng bẩm sinh hiếm gặp.
Bên cạnh đó, tuổi tác cũng được coi là yếu tố nguy cơ, khi tỷ lệ xuất hiện u não lành tính có xu hướng tăng dần theo tuổi. Hiểu rõ các yếu tố nguy cơ giúp bạn chủ động hơn trong việc phòng ngừa và sàng lọc định kỳ.
Triệu chứng nhận biết u não lành tính
Các dấu hiệu của u não lành tính khá đa dạng, tùy thuộc vào vị trí và kích thước khối u. Một số triệu chứng thường gặp gồm:
- Đau đầu kéo dài, đặc biệt vào buổi sáng hoặc khi thay đổi tư thế.
- Thị lực giảm, nhìn mờ hoặc nhìn đôi.
- Yếu hoặc tê liệt ở tay chân một bên cơ thể.
- Mất thăng bằng, khó khăn trong vận động.
- Co giật không rõ nguyên nhân.

Các triệu chứng này có thể diễn tiến âm thầm và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý thần kinh khác. Vì vậy, khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường, bạn nên sớm đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán chính xác.
Đừng bỏ qua những cơn đau đầu bất thường, chúng có thể là dấu hiệu sớm của u não lành tính.
U não lành tính có chữa được không? Các phương pháp điều trị hiện nay
U não lành tính có chữa được không là câu hỏi mà nhiều người quan tâm khi nhận kết quả chẩn đoán. Theo National Cancer Institute, u lành tính thường có tiên lượng tốt hơn u ác tính. Tuy nhiên, việc điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí, kích thước khối u và tình trạng sức khỏe người bệnh.
Một số phương pháp điều trị phổ biến:
- Theo dõi định kỳ với những khối u nhỏ, không gây triệu chứng.
- Phẫu thuật loại bỏ u nếu khối u gây chèn ép hoặc có nguy cơ biến chứng.
- Xạ trị hoặc điều trị bằng dao gamma trong những trường hợp khó phẫu thuật.

Điều quan trọng là người bệnh cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị và tái khám theo lịch hẹn để kiểm soát bệnh hiệu quả. Trao đổi kỹ với nhân viên y tế để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng của bạn.
Sống chung với u não lành tính: Lời khuyên để duy trì sức khỏe
Người bệnh u não lành tính hoàn toàn có thể duy trì chất lượng sống tốt nếu biết cách chăm sóc bản thân và hợp tác điều trị. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích:
- Tái khám định kỳ, theo dõi khối u thường xuyên.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối, bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.
- Luyện tập thể dục phù hợp, giữ cân nặng hợp lý.
- Giữ tinh thần lạc quan, tránh lo âu quá mức.
- Tránh tiếp xúc với môi trường độc hại và hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, thuốc lá.

Việc sống chung với u não lành tính đòi hỏi người bệnh kiên trì, chủ động chăm sóc sức khỏe và phối hợp điều trị theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Thực hiện đều đặn các lời khuyên trên sẽ giúp bạn kiểm soát tốt tình trạng bệnh, hạn chế nguy cơ biến chứng và duy trì chất lượng sống lâu dài. Hãy luôn lắng nghe cơ thể, giữ tinh thần tích cực và thăm khám định kỳ để được theo dõi kịp thời mọi thay đổi sức khỏe.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về u não lành tính, cách nhận biết, điều trị và chăm sóc. Dù không mang tính chất ác tính, u não lành tính vẫn cần được theo dõi và quản lý tốt để hạn chế tác động tiêu cực đến sức khỏe.
Đừng chần chừ khi thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường, hãy đến các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn kịp thời. Ngoài ra, tiêm phòng đầy đủ cũng là cách giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh nền làm ảnh hưởng đến hệ thần kinh và sức khỏe tổng thể. Bạn có thể liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được hỗ trợ đặt lịch tiêm vắc xin, tư vấn miễn phí và cập nhật thêm nhiều kiến thức y tế hữu ích.